Бастауыш сынып оқушыларының оқылым және айтылым дағдыларын қалыптастыру

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университеті

Педагогика және психология институты

Курстық жұмыс

Тақырыбы:  Бастауыш сынып оқушыларының оқылым және айтылым  дағдыларын қалыптастыру

5В010200 – «Бастауышта оқыту педагогикасы мен әдістемесі» мамандығы

                                                            бойынша          

Орындаған                                            БОПӘ мамандығының 3-курс                                                                                                                               студенті Ергабылова М.Б.

    Ғылыми жетекшісі                           п.ғ.к., профессор  Уайсова Г.И

Алматы, 2017

МАЗМҰНЫ

Негізгі бөлім. БАСТАУЫШ СЫНЫП ОҚУШЫЛАРЫНЫҢ ОҚЫЛЫМ ЖӘНЕ АЙТЫЛЫМ  ДАҒДЫЛАРЫН ҚАЛЫПТАСТЫРУ ЖОЛДАРЫ

1 Оқылым және айтылым ұғымдарына түсінік

2 Бастауыш сынып оқушыларының оқылым және айтылым  дағдыларын қалыптастыру әдіс-тәсілдері

ҚОРЫТЫНДЫ

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

КІРІСПЕ

Қазақстан Республикасы – қарқынды дамып келе жатқан мемлекет және оның білім беру саласындағы басты мақсаты үш тілді еркін меңгерген, болашақта елімізді халықаралық деңгейге көтеретін бәсекеге қабілетті жастарды тәрбиелеп, оқыту болып табылады.

Жалпы білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасында «Қазақстан 2020 жылға қарай білімді, озық экономикасы мен біліктілігі жоғары жұмыс күші бар елге айналады» деген жолдар ұсынылады.

Ф.Оразбаева, Ә.Жұмабаева, А.Ш.Илясова, Н.Б.Жұмаділова, Ә.Қабдешова, С.С.Мирсеитова, А.К.Мыңбаева және басқа ғалымдардың еңбектерінде жаңартылған білім мазмұнын, оқытудың инновациялық әдістері, қазіргі педагогикалық технологиялар мен оқыту құралдарына талдау жасалған.  

Жалпы тіл үйрету – төрт басты құрамдас бөліктерден тұратын, атап айтқанда: айтылым, тыңдалым, оқылым және жазылым тілдік әрекеттерін қамтитын кешенді де, көп сатылы үдеріс.

Оқыту мақсатындамонологтік сөйлеудің түрін анықтау сөйлеу мазмұнына (суреттеу, хабарлау, баяндау); дербестік дәрежесіне (жаттағанды қайтажаңғырту, әңгімелеу, жекепікірбілдіру); даярлық деңгейіне (дайындалған, жартылай дайындалған және дайындалмаған сөз) байланысты.

Оқылым– жазбаша сөзді түсіну мен көру арқылы қабылдауғабағытталағантілдікәрекет.

Өзгетілдегімәтіндітолықтүсіну үшін, лексикалық, грамматикалық, фонетикалық және ақпараттық белгілердің толық қатарынмеңгеруқажеттілігіжоспарланады. Олсалыстыраоқукезіндегітанымүдерісінжеделдетеді.

Оқылымныңшынайыәрекетіндеқабылдау мен мәнінұғынубірмезеттежүзегеасып, олардың өзара тығыз байланыстылығына қарамастан, бұлүдерістіқамтамасызететіндағдылар мен икемдершарттытүрде 2 топқа бөлінеді:

- оқутехникасынабайланысты-мәтінніңестілімдікөңделуінқамтамасызетеді, яғникөзгекөрінетіншарттыбелгілертаңбаларынмағыналықбірліктергеөзгертунемесеқабылданғанграфикалықбелгілердіолардыңмағыналарыменсәйкестендіру;

- қабылданған ақпаратты мағыналық өңдеу -әртүрлідеңгейлердегітілдікбірліктердіңмағыналарыбойынша және сәйкес мәтіннің мазмұны, авторлық көзқарас және с.с. арасындабайланысорнату (мұндайикемдермәтіндіаяқталғантілдікпікірретіндетүсінугемүмкіндікбереді).

Оқылым мәтінмазмұнынатереңдейенудәрежесінеқарайжәнекөзжүгіртеоқу, ізденістік (көзжүгіртеізденістікоқу) оқу, танысаоқу, зерсалып оқу сияқтыоқылымтүрлерінекоммуникативтікқажеттіліктерінебайланыстыбөлінеді.

Оқушылар мәтіннен өзін қызықтыратынақпараттығанаіздейді.Зер салып оқу мәтін мазмұнын толық және нақты түсінумен, оқылған материалды әңгімелеу мен баяндауда қайта жаңғыртумен ерекшеленеді. Осыған байланысты бүгінгі таңда жаңа заманда білім беру үдерісінде бастауыш сынып оқушыларының оқылым және айтылым дағдыларын қалыптастыру жолдары өзекті мәселеге айналып отыр, сол себепті курстық жұмысымыздың тақырыбын «Бастауыш сынып оқушыларының оқылым және айтылым дағдыларын қалыптастыру» деп алдық.