Танымдық процесстер

Абай атындағы Қазақ Ұлттық Педагогикалық Университеті

[pic 1]

                                   СӨЖ тақырыбы

                                   Танымдық процесстер        

                                       Орындаған:Тойлыбай Нұрасыл МОК203

                                       Қабылдаған: аға оқытушы Лимашева Л.А.

                                      Алматы 2022        

ҚАБЫЛДАУ ДИАГНОСТИКАСЫНЫҢ ӘДІСІ.

“Бұл сызбаларға не жетіспейді?” әдісі

Бұл әдістеменің мәні балаға ұсынылады,суреттер көрсетіледі. Осы суреттердің әрқайсысында кейбір маңызды мәліметтер жоқ. Бала мүмкіндігінше жетіспей тұрған детальдарды тезірек анықтау және атау тапсырмасын алады.

Секундомер көмегімен психодиагностика жүргізу баланың барлық тапсырманы орындауға жұмсайтын уақытын белгілейді. Жұмыс уақыты баллдармен бағаланады, олар баланың қабылдауының даму деңгейі туралы қорытынды жасауға пайдаланылады.

Нәтижелерді бағалау

10 ұпай – бала тапсырманы аз уақытта орындады, 25 секундтан артық, 7 жетіспейтін заттардың суреттерін барлығын атаған кезде

S-9 ұпай - баланың барлық жоғалған заттарды іздеуі 26 секундтан                            30 секундқа дейін созылды.

6-7 ұпай – барлық жетіспейтін заттарды іздеу уақыты 31 секундтан 35 секундқа дейін созылды.

4-5 ұпай – барлық жетіспейтін заттарды іздеу уақыты 36-дан 40 секундқа дейін болды.

2-3 ұпай – барлық жетіспейтін заттарды іздеу уақыты 41-45 секунд аралығында болды.

0-1 ұпай – барлық жетіспейтін бөліктерді іздеу уақыты жалпы алғанда 45 секундтан астам болды.

Бағалар ұпаймен, ондық жүйемен беріледі және көрсетіледі баланың психологиялық даму деңгейі туралы қорытынды жасауға тікелей негіз болатын интервалдар. Он балдық жүйеде бағалаудың нақты критерийлері априори әдістерді қолдануда жеткілікті үлкен тәжірибе алынғанша оларды анықтау мүмкін болмайтындықтан белгіленбеген. Осыған байланысты зерттеушіге бір немесе екі нүктені қосуға немесе азайтуға рұқсат етіледі (бағалаудың көрсетілген ауқымында)

Баланың психодиагностикалық тапсырмаларды орындау процесінде ұқыптылығының болуы немесе сәйкесінше болмауы үшін. Мұндай процедура жалпы алғанда, бұл соңғы нәтижелерге аз әсер етеді, бірақ ол балаларды жақсырақ саралауға мүмкіндік береді.

[pic 2]

Даму деңгейі туралы қорытындылар

10 ұпай өте жоғары. 8-9 ұпай – жоғары. 4-7ұпай – орташа. 2-3 ұпай

- төмен. 0-1 ұпай – өте төмен.

2.ЗЕЙІН САЛУДЫҢ ДИАГНОСТИКАЛЫҚ ӘДІСТЕРІ

«Табу және сызу» әдісі

Осы әдістемеде қамтылған тапсырма зейіннің өнімділігі мен тұрақтылығын анықтауға арналған. Балаға төмендегі сурет беріледі. Онда қарапайым фигуралардың суреттері кездейсоқ берілген: саңырауқұлақ, үй, шелек, доп, гүл,жалау. Тапсырманы бастамас бұрын бала келесі нұсқауларды алады: «Енді сен екеуміз мынадай ойын ойнаймыз, мен саған әр түрлі сурет көрсетемін. Мен «бастау» деген сөзді айтсам, сіз мен айтқан заттарды іздеп, сызып тастай бастайсыз.Аты аталған объектілерді іздеп, сызып тастау керек мен «тоқта» деген сөзді айтқанша. Бұл кезде сізге тоқтап,маған соңғы көрген нысанның бейнесін көрсетуіңіз керек. Осыдан кейін мен сіздің суретіңізге белгі қоямын сіз тоқтаған жерге, мен «бастау» сөзін қайта айтамын. Осыдан кейін сіз дәл солай істей бересіз, яғни сызбадан берілген заттарды іздеу және сызу. Бұл бірнеше рет болады мен «соңы» деген сөзді айтқанша.

Бұл әдістемеде бала 2,5 минут жұмыс істейді, оның ішінде бес рет қатарынан тоқта және баста (әр 30 секунд сайын) сөздері айтылады.

Бұл әдістемеде экспериментатор балаға кез келген екі түрлі жолдарды іздеуге және сызып тастауға тапсырма береді, мысалы, тік сызықпен жұлдызшаны және көлденеңінен үйді сызып тастауға. Экспериментатордың өзі баланың суретінде сәйкес командалар берілетін жерлерді белгілейді.

[pic 3]

        Нәтижелерді өңдеу және бағалау

Нәтижелерді өңдеу және бағалау кезінде бала көрген суреттегі нысандардың саны 2,5мин шегінде, яғни  тапсырманың бүкіл ұзақтығына, сондай-ақ бөлек әр 30 секунд сайын. Алынған деректер  жалпы деңгей көрсеткішін анықтайтын формулаға енгізіледі.