Аралық реле

       Жоспар:

Жалпы реле және аралық реле:...............................................  2  Аралық реленің құрылысы:.....................................................  3 Жұмыс істеу принціпі...............................................................  4 Қолдану аясы:............................................................................  5        RE сериалы аралық реленің техникалық

характеристикасы: ....................................................................  6 Қорытынды:................................................................................  7 Пайдаланылған әдебиеттер:......................................................  8

   Жалпы реле және аралық реле:

  Реленің негізін қалаушы орыс ғалымы Долевой Довровский болып табылады.

     Реле - қысқа тұйықталу және электр энергетика жүйесінде болатын басқада қолайсыз жағдайлар , асқын кернеудің пайда болуы , сымның үзілуі , кернеудің ауытқуы сиақты жағдайлардан сақтауға арналған құрал.

 Реленің түрлері өте коп соның ішінде аралық релені қарастырып өтемін.

Аралық реле автоматикалық системаларда және басқармалы бөліктерде өте кең қолданыс тапқан. Бұл құрал сигналды коммутациялық басқарады және күшті қуатта жұмыс жасай алады.

Аралық реле жұмыс жасайды қай кезде бірдей уақытта бірнеше қосқышты қосып ажырату керек кезде және үлкен ток жүрген кезде.

Аралық реле схемада жалғану түрлері арқылы екіге бөлінеді:

Паралел жалғау және тізбектей жалғау.

Аралық реле жұмысын жақсы жасау үшін оның катушкасына берілетін қуатта жақсы болуы тиіс. Қарапайым кездерде орташа 50-200вт қосып сөндіре алады. Ал жоғары қуаттылар 1500-2000вт -қа дейн жұмыс жасай алады.

    Аралық реленің құрылысы:

[pic 1]

                        Сурет 1.Аралық реленің құрылысы.

1- катушка;2-магнитті өткізгіш;3-катушка полюсі;4-якор;                                   5-басқармалы тетік;6-қорғағыш(блокировка);7-серіппе;

[pic 2]

Сурет-2.Аралық реле.

      Жұмыс істеу принціпі.

Аралық реленің жумыс істеу принціпі қарапайым болып келеді. Ол электромагнитті өріс арқылы жұмыс жасайды. Бұны сонау мектеп кезден білеміз ,өткізгіш бойынан ток жургенде оның айналасында магнит өрісі пайда болатынын дәл сол өткізгішті оралмалы катушка ретінде колданып корсек ол кездн катушка кәдімгі магнитке айналады.

[pic 3]

Сурет - 3.Катушкадағы магнит өрісі.

Осы принціппен реледе жұмыс жасайды сурет-1 қарасаңыз  катушка орналасқан және оның жоғарғы жағында якор орналасқан.Егер катушкаға зарят беретін болсақ , катушка магнит ретінде якорді озіне тартады. Якорге кантактілер орналасқандықтан олар не ажырайды не косылады. Якорді қайта орнына акелу үшін қайтармалы болік ретінде серіппе орналасқан. Аралық реленің бір ерекшелігі ол коп контакті бір мезетте барлығын қосып немесе ажырата алады. Релені басқаруға болады, катушкаға берген кернеуіміз якорды озіне тартуға жетпеуі мүмкін сондықтан катушкақа беретін кернеудіде ретке келтіруміз керек. Одан басқа қайтармалы болік ретінде жұмыс жасап тұрған  серыппеміздің қатаңдығын өзгерту арқылы басқара аламыз.

      Қолдану аясы:

Аралық реле көптеген жерлерде қолданылады және өте аз ғана токпен жумыс жасай алады.Көптеген блок схемаларда коп контактілі жүйелерде жалғағыщ ретінде пайдаланса болады. Аралық реленің жұмысын тусинген адам оны өзіне ынғайлы жерлерде колдана алады. Оны тек корғағыш ретінде ғана емес косқыш , өткізгіш ретінде пайдалана алады. Әрине оның басты қызметтерінің бірі қорғаныш ретінде.

[pic 4]

Сурет -4. Басқармалы асинхронды қозғалтқыштың схемасы.

   Бұл схема аралық релелер арқылы жиналған реле типі 1РН,2РН,3РН,1РП,2РП .Фазалардың жұмыс жағдайн білу мақсатында әр түрлі түсті дабыл шамдары олналасқан.Релені басқару мақсатында (ПУСК) ,  (СТОП) батырмалары орналасқан.Реленің көп контактілі кілттері орналасқан және сол нәрселер арқылы бұл схема жұмыс жасайды.