14-16 жас аралығындағы қыз баланың күнделікті тамақтану рационы

Қазақстан Республикасының Ғылым және Білім Министрлігі

АЛМАТЫ  ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ  УНИВЕРСИТЕТІ

«Тамақтану өнімдерінің технологиясы» кафедрасы

«Тамақтану физиологиясы»пәні бойынша жеке тапсырма

Тақырып: 14-16 жас аралығындағы қыз баланың күнделікті тамақтану                                              рационы.

Алматы, 2017ж

Мазмұны

Кіріспе

Адам өмірінде дұрыс және тиімді тамақтану маңызды рөл атқарады. Тамақтану рационында тамақтың алуан түрлі болу қажет: еттен және балықтан жасалған тамақтар,сүт өнімдері,көкөністер мен жеміс-жидектер,өсімдіктекті және жануар текті майлар.Әрбір адамның азық-түлік заттарын дұрыс пайдалануы , артық жеуі және жалықтыруы денсаулықты көп нығайтуға көмектеседі.Дұрыс тамақтану денсаулықтың және ұзақ өмір сүрудің басты негізі болып табылады.

Адамның физикалық жағдайы оның қалай және қандай көлемде тамақ жейтініне байланысты болып табылады.Адам организмі термодинамика заңдарына бағынады. Соларға сәйкес дұрыс тамақтану принципі қалыптасқан болатын: оның энергиялық құндылығы организмнің энергия  шығындарына сәйкес келуі керек.Өкінішке орай, тәжірбиеде бұл принцип жиі бұзылады.Энергия сыйымды азық-түліктерді (нан,картоп,мал майы,қант және т.б.) шығындық тұтыну мен байланысты тәуліктік рациондардың энергетикалық құндылығы энергиялық шығындары жиі артады.Жас өскен сайын,дененің шығындық массасы жиналады және семіру басталады екен. Ол көптеген созылмалы дегенеративтік аурулардың пайда болуына себепші болады.

Азық-түлік заттарының химиялық құрамының организімінің филиологиялық қажеттіліктеріне сәйкес келуі – дұрыс тамақтану екінші принципі болып табылады.Күн сайын белгілі бір көлемде ара қатынаста организмге 70-ге жуық қоспа түсуі керек,олардың басым бөлігі организмге синтезделмейді және өмірлік қажеттілік болып саналады. Организмге осы азық-түлік заттармен қолайлы жабдықтау түрлі тамақтану кезінде ғана мүмкін.Тамақтанудың тым әртүрлі болуы дұрыс тамақтанудың үшінші принципін анықтайды.Ақырында тамақтанудың қолайлы режимін сақтау дұрыстамақтанудың төртінші принципі болып саналады.

Тамақтану режимі дегеніміз- тамақ ішудің жиілігі, еселігі және алмасуы. Тамақтану режимі азық - түлік  заттарына және энергияға қажет  ету сияқты жасқа , өндіріс ерекшеліктеріне байланысты түрін өзгертеді.Дұрыс тамақтанудың көрсетілген негізгі принциптерін сақтау оны құнды ететіні сөзссіз сондықтан әрбір адам денсаулығын сақтау үшін өзінің тамақтану рационын дұрыс қарастырулары керек. Оңтайлы тамақтану – ағзаның қалыпты өсуі мен дамуының оның барлық мүшелері мен жүйелерінің қызмет істеуінің негізгі жағдайларының бірі – тамақ көлемі бойынша жеткілікті,  оның құрамында ағзаның тіршілігі үшін қасиетті барлық нәрселер болуы , адамның жасына, оның тіршілік ету жағдайларына сәйкес жұмсалған күш – қуатты орнына келтіретіндей болуы керек. Оңтайлы тамақ ішудің маңызды принципі режим болып табылады, яғни тамақ белгілі 1 сағат ғана ішілуі тиіс.