Культура Беларусi XVII ст. праз гiсторыю Куцеiнскага манастыря

Культура Беларусi XVII ст. праз гiсторыю Куцеiнскага манастыря»

План:

1. Беларуская культура – у кантэксце сусветнага мастацкага развiцця.

а) геаграфiчнае становiшча Беларусi i яго уплыу у галiне культуры з iншымi краiнамi.

б) архiтэктура (Несвiж) стыль барока

в) пiсьменiцтва

г) школьны тэатр, батлейка

д) балет

е) музыка

2. Куцейна: гiсторыя i таямнiцы зямлi манастырскай

а) роля куцеiнскай друкарнi у абароне праваслауя i беларускай культуры.

б) Куцеiнскi манастыр: мiнулае и сучаснае

3. Да людзей праз кнiгу. Цiкавыя сведкi пра кнiгу.

а) Собаль – прадаужальнiк дзейнасцi Скарыны.

4. Новы этап Куцеiны. Куцеiна – гiсторыка-культурны цэнтр i самы вядомы помнiк на Беларусi.

                   Развiцце  культуры Беларусi  у XIV первай  палове

                    XVIII ст.

 Матэрыяльная i духоуная культура,створанная у час росквiту Полацкага, Тураускага, Новагародскага, Гарадзенскага i iншых княствау, стала падмуркам дзяржаваутваральных працэсау на беларускiх землях у XIII-XIV ст. Ядром новай дзяржавы пры яе утварэннi былi землi верхняга i сяредняга Панямоння i па верхнiм цячэннi ракi Вiлii са сталiцай у горадзе Навагрудку. Такiя працэсы былi у iнтарэсах усiх народау, якiя у заснаваннi Вялiкага Княства Лiтоускага, бо аб’яднанне iх у полiэтнiчную дзяржаву выклiкалася неабходнасцю весцi жорсткую барацьбу з крыжацкай агрэсiяй  з захаду i пранiкненнем татара-мангольскiх ордау з поудня.

Пэуны час дамiнуючае становiшча у Вялiкiм Княстве Лiтоускiм займалi цэнтральныя (беларускiя) землi. Тут была сканцэнтравана большасць вялiкакняжацкiх маенткау, а таксама асноуных маенткау буйных феадалау. Адсюль набiралася асноуная частка армii, збiралiся  асноуныя даходы у дзяржауныю казну. Буйныя феадалы беларускiх зямель Апелькавiчы, Друцкiя, Радзiвiлы, Сапегi i iншыя займалi пануючае становiшча у дзяржауным апараце.

Менавiта у часы ВКЛ была пераадолена феадальная раздробленнасць, адбылося палiтычнае аб’яднанне беларускiх зямель. Паступова склалася моцная феадальная дзяржава, меушая сваю сацыяльную структуру. У межах вялiзарнай полiэтнiчнай  дзяржавы фармiруецца беларуская народнасць, яе старабеларуская мова даволi хутка стала агульнадзяржаунай. Адбывалiся i адпаведныя змены, развiвалiся асаблiвасцi гаспадарчага i грамадскага побыту горада i вескi, матэрыяльнай i духоунай культуры - у тыпах жылля, яго унутранным убраннi, у вопратцы, ежы, абрадах, звычаях, мастацкай творчасцi, фальклоры.

Гэта цiкавы, насычаны i адначасова даволi складаны перыяд гiсторыi кльтуры беларускага народа часта умоуна парауноуваецца з ”залатым векам”. Дзяржауна-палiтычнае аб’яднанне усiх зямель Беларусi у межах адной дзяржавы абумовiла узрастанне этнаутваральных сувязей памiж рознымi тэрытарыяльнымi часткамi насельнiцтва, актывiзавала яго этнiчную кансалiдацыю, што садзейнiчала працэсу фармiравання беларускай народнасцi (моунай тэрытарыяльнай, i культурнай супольнасцi людзей, якая настае услед за племенем i папярэднiчае нацыi).

Мова насельнiтва  пачынае прыкметна адрознiвацца ад агульна-усходнеславянскай мовы ХIII ст. Актыуна пачало развiвацца дзелавое пiсьменства i гiстарычная проза-летапicанне, якое  стала беларуска-лiтоускiм паводле зместу i агульнадзяржауным паводле накiраваннасцi. Час надзвычай бедна захавау нашу культурную спадчыну тых далекiх вякоу, i усе ж несумненна, што шырока распаусюджвалiся творы кананiчнай лiтаратуры, жыцii святых, пацерыкi, разнастайныя зборнiкi слоу, казанняу,павучанняу.

Вусна-паэтычная народная творчасць стала сапраудным майстрам духоунага жыцця беларусау у эпоху сярэднявечча. Беларускi фальклор-гэта расказаная самiм народам праудзiвая паэтычная гiсторяыя яго шматвяковага духоунага жыцця. Беларускi фальклор стагоддзямi служыу найважнейшым сродкам захавання нацыянальных традыцый, неумiручых маральных i эстэтычных каштоунасцей беларускага народа, жыватворнай крынiцай для многiх майстроу мастацкага слова.