Көрнекі материалдардың жеке түрлерін ұсынуы

Тақырып  9  Көрнекі материалдардың жеке түрлерін ұсынуы.

Лекция мақсаты: көрнекті материалдарды дайындауды дұрыс ұсынуды қалыптастыру.

Тақырыптың қысқаша мазмұны:

Курстық және дипломдық жұмыстарда графиктар, диаграммалар және схемалар көрнекі материалдар ретінде қолданылады.

График - геометриялық пішіндердің, сызықтардың және нүктелердің көмегімен олардың өлшемдерінің өз динамикалық мөлшерлерімен арақатынас шартты бейнелеу.

График келесі элементтерден құралады: 1) тақырып; 2) шартты белгілердің және графиктік бейнелердің жеке элементтерінің мағынасына түсініктеме; 3) абсцисса және ордината осьтеріне, масштабталған шкалалар мен сандық торлар; 4) қолданушының графигінде көрсетілген өлшемдерді толықтырушы және нақтылаушы сандық көрсеткіштер;

Схема – ол негізгі көрсеткіштерді баяндау, суреттеу, бейнелеу. Әдетте шартты  бейнелерінің көмегімен масштабы сақталмай істеледі. Схемалар қарапайым байланыстар көмегімен тікбұрыштар немесе басқа геометриялық пішіндер түрінде бейнеленеді.

Ғылыми жұмыстағы барлық графиктар, диаграммалар, схемалар, суреттер және басқа көрнекі құралдары нөмірленген болуы тиісті. Нөмерлеу тараулар бойынша немесе біртұтас (бүкіл жұмыс бойынша) қойылуы мүмкін. Егер жұмыста бір ғана сурет болса, онда ол номерленбейді.

Мәтінде графиктарға, диаграммаларға жіне т.б. сілтемелер көрсетіледі. Сілтеме қойылу керек жерде келесі үлгіде қойылады

«2 суреттегі диаграмма … көрнекі түрде көрсетеді» немесе «(3 сурет)».

Әрбір көрнекіліктің  астында келесідей көрсетілген түсініктемесі жазылады: реттік нөмірі, тақырыбы. Түсініктеме келесі түрде көрсетіледі: диаграмма элементтері, суреттің, графиктерді цифрлармен немесе басқа шартты белгілермен белгілейді, соңғыны суреттің артынан қойып және түсіндіруші мәтінмен жабдықтайды.

Тақырып  10  Баяндау реті. Мәтіндегі сілтемелер және сәйкес көркемделулер. Графикалық қысқартулардың қолданылуы.

Лекция мақсаты: негізгі нормалар және баяндау реті, мәтіндегі сілтемелерді және графикалық қысқартуларды көркемдеу.

Тақырып қысқаша ұстауы:

Сілтемелер. Егер жұмыстағы жеке  мәліметтерге түсініктеме қажет болса, онда  осы мәліметтер сілтеме жол үсті белгілерімен белгілену керек.

Мәтіндегі сілтемелер бет соңында азатжолдан жазылады және сол жағынан бастап жіңішке горизонтальдық сызықпен мәтіннен бөліп алады, ал кестемен берілген мәліметтерден кейін сызықтың үстінде кестенің аяқталуын көрсетеді.

Сілтеме белгісі түсініктеме берілетін сөздерден кейін, сандар, символдар, ұсыныстардан кейін қойылады. Сілтемелер белгісі араб цифрларымен жазылып жақшаға алынады.

Үлгі -"... басып шығару құрылғысы2..."

Сілтемелердің нөмерленуі әрбір беттерге бөлек қойылады. Сілтемелерде цифрларды жұлдызшалармен ауыстыруға болады: * . Төрттен артық жұлдызшалар қолдануға болмайды.

Әдебиеттер тізімінің жазылуы және 7.1-03 мемлекеттік стандарты бойынша қойылатын сілтемелер. Әдебиеттер тізімі жұмыс мазмұнына енгізіледі.

Ескертулерді мәтіннен, графикалық материалдардан кейін немесе кестемен көрсету керек және азатжолдан бас әріппен жазылады. Егер жалғыз ескерту болса, онда "ескерту" сөзінен кейін сызықша қойылады және ескерту де азатжолдан бас әріппен жазылады. Жалғыз ескертуді нөмірлемейді. Бірнеше ескертулерді араб цифрларымен реттеп нөмірлейді. Кестенің ескертулерін  кесте аяғын көрсететін сызықтың үстінде кесте соңысында орналастырады.

Үлгі

Ескерту _______________________________________________________________________________________________________________

Ескерту

1_________________________________________________________________________________________________________________________________

2____________________________________________________________

Тақырып  11 Сандардылардың қолданылуы. Қосымша көрсеткіштерді құрастыру және көркемдеу.

Лекция мақсаты: сандардың қолданылуларын және көрсеткіштердің көркемделулерінің негізгі нормалары.