Үй эксперименті – физика сабағында оқушылардың психикалық әрекетін белсендіру құралы ретінде

Үй эксперименті – физика сабағында оқушылардың психикалық әрекетін белсендіру құралы ретінде

Білім – адамның жан-жақты дамуын, оның шығармашылық әлеуетін және стандартты емес мәселелерді шеше білуін қамтамасыз ететін ұлттық байлық. Қоғамның жаңа әлеуметтік-экономикалық жағдайлары кезеңінде білім беру жүйесінің табысты жұмыс істеуі педагогика ғылымы мен жұртшылықтың алдына жаңа міндеттер қойып отыр. Бұл жағдайда оқушылардың танымдық белсенділігін дамыту, дағдыларын қалыптастыру міндеттері өзекті болып табылады.

Оқу процесін жетілдіруге бағытталған көптеген идеялардың ішінде ең маңыздыларының бірі – оқушылардың танымдық қызығушылығын қалыптастыру және дамыту идеясы. Бұл идея оқушыларды өзіне тартатын, мұғаліммен бірлескен іс-әрекетке баулитын құралдарды табуға негіз болады. Қызығушылық жеке тұлғаның белсенділігіне күшті ынталандыру ретінде әрекет етеді, оның әсерінен барлық психикалық процестер ерекше қарқынды жүреді және белсенділік қызықты және өнімді болады.

Мектеп тәжірибесінде физиканы оқытуда оқушылардың танымдық әрекетін белсендіруде біршама тәжірибе жинақталған. Бірақ әдебиетте сипатталған әдіс немесе жеке әдіс күтілетін нәтиже бермеуі жиі кездеседі. Оның себебі: біріншіден, әрбір нақты сыныптың өзіндік танымдық әрекет тәжірибесі мен өзіндік даму деңгейі болса, екіншіден, заман өзгереді, солармен бірге балалардың әдет-ғұрыптары мен қызығушылықтары да өзгереді. Біздің өміріміздің қарқыны күн сайын артып келеді, бәрі көз алдымызда өзгеруде. Соңғы жылдар мектептерде ақпараттық технологиялардың кеңінен енгізілуімен ерекшеленді. Соңғы 5 - 10 жыл ішінде бізді қоршаған әлем өзгеріп қана қоймай, балалардың мүлдем жаңа ұрпағы өсіп шықты. Әр оқушының дерлік үйінде интернетке қосылған компьютері бар.

Танымдық белсенділікті белсендіру мәселесі әрқашанда болады деп ойлаймын. Оқыту процесі студенттер үшін жалықтырмайтын және бір сарынды әрекетке айналмауын қадағалау өте маңызды. Өйткені, оқушылардың пәнге деген қызығушылығының болуы оның неғұрлым күрделі түрі – танымдық қызығушылықтың пайда болуының алғы шарты болып табылады. Ал танымдық қызығушылық оқушылардың сабақтағы белсенділігі мен білім сапасының өсуіне ықпал етеді. Осының барлығы оқу үдерісінің заманауи құрылысы үшін мектеп оқушыларының танымдық қызығушылығын дамыту мәселесінің өзектілігін көрсетеді.

Осылайша, менің зерттеуімнің өзектілігі жоғарыда аталған мәселелерге байланысты. Қазіргі физика мұғалімі мектеп оқушыларының танымдық іс-әрекетін белсендіретін және олардың танымдық қызығушылығын дамытатын әртүрлі әдістер мен құралдарды, соның ішінде ойын-сауық материалдарын қолдана алады және қолдануға міндетті.

Жоғарыда айтылғандарды ескере отырып, зерттеу мәселесі былай тұжырымдалады: үй тәжірибелерін қолдану барысында оқушылардың танымдық дағдыларын қалыптастырудың теориялық және технологиялық негіздері қандай?

Бұл мәселені шешу зерттеудің мақсаты болып табылады.

Зерттеу объектісі-7-сыныпта физиканы оқу кезіндегі негізгі жалпы білім беретін мектептегі оқу үрдісі.

Зерттеу пәні: ойын-сауық, мектеп оқушыларының танымдық белсенділігі мен танымдық қызығушылығын белсендіру әдістерінің бірі ретінде.

Зерттеудің проблемасы, объектісі, пәні және мақсаты негізінде келесі міндеттер қойылды:

1. мектептегі оқытудың педагогикалық теориясы мен тәжірибесіндегі зерттелетін мәселенің жағдайын зерттеу;
2. танымдық дағдылардың даму динамикасын анықтау;
3. зерттеу нәтижелері бойынша студенттерді танымдық дағдыларға оқытуды жақсарту үшін практикалық ұсыныстар мен оқу-әдістемелік кешендерді дайындау.

Физика пәнін оқыту барысында мен алдыма мынадай мақсат қойдым: балалардың физикаға деген қызығушылығын арттыру, ойлау (талдау, салыстыру, салыстыру т.б.) дағдыларын дамыту, әр оқушының шығармашылық қабілеттерін дамыту. Бұл мәселеге қатысты өз көзқарасын көрнекті физик А.Эйнштейн: «Қызықты оқытқан адам оқытуды біледі» деген сөзбен айтқан.