Ортағасыр дәуіріндегі тәрбие мен мектеп және педагогикалық ойлар

Педагогика және білім берудің тарихы.СРСП.

Тақырыбы:Ортағасыр дәуіріндегі тәрбие мен мектеп және педагогикалық ойлар.

Группа:ПМНО-21.

Студент:Елтайқызы Г.

Сұрақтар:

1. Византиядағы тәрбие мен мектеп ісі.

2. Орта ғасырдлық дәуірдегі Шығыс халықтарындағы білім беру мекемелері және педагогикалық ой-пікірлер.

       3. Ортағасырлық Үнді және Қытайдағы тәрбиелеу мен оқыту

Тапсырмалар:

1. «Педагогикалық ой-пікір мен ағарту ісіне Византияның тигізген әсері» атты тақырыпта реферат жазу.

2.  Қайта өрлеу дәуіріндегі педагогикалық ой Т.Мор, Ф.Рабле, В.Фельтре, М.Монтень еңбектерін конспектілеу.

Жауап.

1.Византия мемлектінде отбасылық тҽрбие негізгі рольді атқарды. Халықтың негізгі бҿлігі христиандық тҽрбиеде тҽрбиеленіп, балалар ат- аналарынан еңбетік икемділіктер мен дағдыларды меңгерді. Ауқатты адамдар балаларын мектепте оқытты. Ұлдар 5- 7 жасынан баста, мұғалімнің тҽрбесіне берілді.  

Білім беру жүйесі 3 бҿліктен тұрды: элеметарлы, орта жҽне жоғары.  

Орта ғасырдағы Европа мәдениетінің дамуына үлкен үлес қосқан мемелекеттердің бірі Византия мәдениеті. Әлемдік мәдениет тарихында Византия ерекше орын алады. Көп ғасырлар бойы Византия барлық орта ғасырлық Европа елдерінен алда тұрды. Грек, Рим әлемінің және эллинистік Шығыстың мұрагері, Византия әрқашан да тамаша өзіндік мәдениеттің орталығы болып қалды. Егер Византия мәдениетін Европа мәдениетінен бөліп жіберсек, келесі маңызды факторларға сүйенуге болады:

1)Византияда ортақ тіл (негізгі тіл грек тілі) болды

2)Византияда  ортақ дін  (негізгі дін провославия түріндегі христиан)болды.

3) Византияда гректерден құралған этникалық ядро болды.

4)Византиялық империяны тұрақты мемелекеттік және орталықтанған басқарма ерекшелендірді

Европа Византия мәдениетінің жетістіктері негізінде дамыды. Византияны "Екінші Рим" деп атауға болады, өйткені оның Европа мен бүкіл әлемнің дамуына қосқан үлесі Рим империясынан  кем емес.  

Оқытудың алғашқы баспалдағы  сауат шу мектептері болды. Балалар онда қарапайым білімді меңгерді, оны пропедия деп атады. Оқыту 5- 7 жастан басталып, 2- 3 жылға созылды. Оқытудың ҽдістері, формалары, бағдарламалары, мазмұнында антикалық жҽне сол заманғы оқыту дҽстүрлері қолданылды. Сауаттылыққа буындап, хормен  оқыту арқылы үйретті. Сауаттылық мектептерімен қатар библия бойыншща оқытатын мектептер де болды. Онда тек діни тҽрбе ған берілді. Кҿпшілік халық үшін оқу бастауыш білім алумен аяқталды.  

Жоғарлатылған білім  алу тек аздаған топқа ғана мүмкін болды. Орта білімді грамматикалық мектептер берді. Онда 10- 12 жастан- 16- 17 жасқа дейінгі  балалар білім алды. Оқыту діни жҽне зайырлы формада ақылы немесе мелкеттік мектептерде жүзеге асырылды. ІХ- ХІ ғғ. Орта білім беретін мекмелер Константинополь жанына шоғырланды.  

Х ғ. ортасына дейін ҽрбір мектептерде бір мұғалім (пайдатес, дидаскал), бірнеше  кҿмекші оқушылар- репитор (экритуа) жұмыс істеді. Мұғалімдер кҽсіби гильдияларға бірікті. Мұғалімдер ҿз еңбектері үшін аздаған жалақы алды. Біртіндеп орта мектептердің құрылымы күрделенді. Оларда прокатеменос басқаратын мұғалімдер тобына бірікті.  

Олардың жұмыстарын императорлық билік қадағалап отырды.  

Византиядағы барлық азаматтық жҽне діни басшылық грамматикалық мектептерден білім алды. Оқытудың мақсаты- «элиндік ғылымды» жҽне  жоғары философия- діни ілімді иеленуі тиіс болды. Оқыту бағдарламасы «жеті еркін ҿнерден» құралды. Оған грамматика,риторика, диалектика, поэтика, риторика, геометрия, музыка, асторномия пҽндері енді.  

Мектептерде пікір- талас ҽдісі кеңінен қоланылды. Кҿбінесе оқыту тҿмендегідей ҿтті: мұғалім оқиды, түсіндіреді, сұрақтарға жауап береді, пікір- таласты ұйымдастырады. Оқушылар цитаталар келтіру, мазмұндама жасау, суырып салма ҿнеріне үйренді.  Мектетерде Гомердің дастаны, Эсхил, Софокл, Еврипид, Аристофан, Пиндара, Феокриттің шығармалары, Библия оқытылды.