Тәуекелдің жіктелуі

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі

Д.Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан Техникалық Университеті

«Бизнес және кәсіпкерлік мектебі» кафедрасы

РЕФЕРАТ

Тақырыбы: Тәуекелдің жіктелуі.

Жұмысты орындаған: «18-БМК-1» тобының

студенті Кадышева А.

Жұмысты қабылдаған: аға оқытушы Сагидуллина М.Т.

Өскемен

2021

Мазмұны

1. Кіріспе
2. Негізгі бөлім

Тәекелді анықтау

Тәуекелдің функциялары

Тәекелдің жіктелуі

1. Қорытынды
2. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

Кез-келген кәсіпорын үшін ең қолайлы экономикалық жағдайда да дағдарыс құбылыстарының пайда болу мүмкіндігі әрқашан сақталады. Бұл мүмкіндік тәуекелмен байланысты. Тәуекел адам қызметінің кез-келген саласына тән, бұл адамдар қабылдаған шешімдердің оң нәтижесіне әсер ететін көптеген жағдайлар мен факторларға байланысты.

Зиянды кәсіпорындардың едәуір өсуі тәуекел факторын ескерусіз мүмкін емес деген қорытынды жасауға мүмкіндік береді, онсыз нақты жағдайларға сәйкес келетін қызмет нәтижелерін алу қиын. Тәуекелді басқарусыз тұжырымдама негізінде кәсіпорынның тиімді жұмыс істеу механизмін құру мүмкін емес.

Мен өз рефератымда тәуекелдерді, олардың функциялары мен жіктелуін қарастырамын.

Тәуекелді анықтау

Тәуекел табиғаттың түрлі кұбылыстары және коғамның қызмет түрлерінің ерекшелігінен туындайтын мүмкін болатын жоғалтулар каупімен түсіндіріледі.

Тәуекел - белгілі бір кызметтегі зиян шегу (табысты толығымен ала алмауы, шығындардың тыс мөлшерде көп болуы, т.б.) ыктималдылығын білдіреді.

Тәуекел - кез-келген бизнес түріне тән құбылыс, ал пайда кәсіпкердің тәуекелге барғаны үшін алатын сыйақысы ретінде карастырылады. Адамдар әртүрлі кызмет ауқымында барлык уакытта тәуекелмен кездеседі. Бірак, «шаруашылык тәуекел». «кәсіпкерлік тәуекел» экономикапық категорияларының мәнін жэне мазмұнын ашатын жұмыстың негізі әлі жоқ.

Тәуекел бір жағынан бір нәрсенің мүмкін кауіптілігі ретінде, екінші жағынан жаңа нәтижеге үміттегі өжеттікті, табандылықты, тапқырлықты талап ететін табыска әрекет ретінде анықталады.

Тәуекел дегеніміз шығынға ұшырау қауіптілігі. Күтілетін нәтиже бойынша тәуекел екіге бөлінеді: таза және алып-сатарлық (спекулятивті). Таза тәуекелдер бойынша екі нәтиже болуы мүмкін ол «- »-к нәтиже немесе «о»-қ нәтиже. Алыпсатарлықта «+», «-» болуы мүмкін. Алыпсатарлыққа қаржылық тәуекелдер жатады.

Пайда болу себептері бойынша тәуекелдер бірқатар факторлардың салдары болып табылады:

• болашақтың белгісіздігі, көп нұсқалық, қоғамдық құбылыстардың қайшылығы, қоғамадық дамудың ықтималдылық сипаты, апаттық элементтер, кездейсоқтық, ойда жоқтық;
• жеткіліксіздік, ақпараттық, обьект, құбылыс, процесс туралы мәліметтің толық еместігі;
• серіктестіктің ойда жоқ мінез - құлығы және (адам, топ, ұжым, ұйым) қоғамдық өмірге өзінің қажеттілігі, қызығушылығы. Мақсаттарының өткізілімі мақсатында субьектінің әсері;
• қоғамның әлеуметтік, экономикалық, саяси және рухани өміріне ғылыми - техникалық прогрестің әсері.

Тәуекел жағдайына тән маңызды сәттер бар, мысалы:

• мүмкін болатын нәтижелердің қайсысы іс жүзінде жүзеге асырылатындығын анықтайтын оқиғаның кездейсоқ сипаты;
• балама шешімдердің болуы;
• нәтижелер мен күтілетін нәтижелердің ықтималдығы белгілі немесе анықталуы мүмкін;
• шығындардың туындау ықтималдығы;
• қосымша пайда алу ықтималдығы.

Тәуекелдің салдары көбінесе қаржылық шығындар немесе күтілетін пайда алу мүмкін еместігі түрінде көрінгенімен, тәуекел тек қабылданған шешімдердің жағымсыз нәтижелері ғана емес. Кәсіпкерлік жобалардың белгілі бір нұсқаларында жоспарланған нәтижеге жету қаупі ғана емес, сонымен бірге күтілетін пайдадан асып кету ықтималдығы да бар. Бұл жоспарланған нәтижелерден жағымсыз және ерекше жағымды ауытқуларға қол жеткізу мүмкіндігінің үйлесімімен сипатталатын кәсіпкерлік тәуекел.