Менеджменттің ғылым ретінде дамуының ерекшеліктері

[pic 1]

«ЭКОНОМИКА ЖӘНЕ МЕНЕДЖМЕНТ» МЕКТЕБІ

«МЕНЕДЖМЕНТ ЖӘНЕ МАРКЕТИНГ» ҒББД

1-ЖАЗБАША ТАПСЫРМА

 Тақырыбы: «Менеджменттің ғылым ретінде дамуының ерекшеліктері»

Орындаған: «Менеджмент» мамандығының І курс

студенті Жібек Жақсылыққызы

Қабылдаған: «Менеджмент және маркетинг» ҒББД

қауым. профессоры, э.ғ.к. Ерғалиев Қ.Р.

Алматы, 2020

«Менеджменттің ғылым ретінде дамуының ерекшеліктері»

Нарық жағдайында жеке және мемлекеттік кәсіпорындағы экономикалық қызметтігі адамдардың мақсаты бізге белгілі,ол табыс. Және сонымен қатар аңызды болып сол табысты дұрыс пайдалану ьолып табылады.Жаңа басқару жүйесі бірінші болып батыста,ең бірінші АҚШ-та менеджмент атауын алып дүниежүзілік саясатта кеңінен қолдана бастады. Менеджмент – бұл ұйым мақсаттарына жету үшін адамның материалдық және қаржылық ресурстарды ұтымдылау пайдалану  процесі. Менеджмент ұғымына Вольфганг Хайер кеңірек түсінік берді. В.Хайер өзінің «Еуропада бизнес қалай жасалады» кітабында былай деп жазды : «Менеджмент – бұл жұмысты істеп тұрған коммерциялық кәсіпорынның арнайы органы» Егерде Батыста кәсіпорын жөнінде сөз болса,адамдар ең алдымен мол кәсіпорындағы бүкіл басшылыққа ден қояды, өйткені кәсіпорынды қоғамға танытатын тек басшылар.Сонымен,менеджменттің бастапқы ұғымы – бұл басшылық.Яғни іскер кәсіпорындар өз басшылары немесе менеджмент арқылы ғана әрекет ете алады. Осы жерден менеджменттің басты нәрсесі – кәсіпорын мүддесіне жауап беретін мақсаттар қою. Менеджменттің тағы бір анықтамасы сәйкес оның жұмыс істеу міндетіне жататыны – қолда бар адам мен материалдық ресурстар негізінде тиімді кәсіпорын құру. Жалпы кәсіпорын ол ең алдымен адамдар,яғни менеджмент – бұл адамдардың,қызметкерлердің жұмысын ұйымдастыру. Сонымен қорытындылай келсек менеджменттің екі ұғымы бар: біріншіден менеджмент – бұл басқару,басшылық ету. Екіншіден – бұл адамдарды басқару.

Бұрыннан белгілі және ұзаққа созылған дау. Басқару теоретиктері мен практиктер арасында. Кейбіреулер менеджментті ғылым деп санайды, өйткені ол оқу орындарында зерттеледі. Басқалары болса менеджменттің өте күрделі процесс екендігіне сенеді, сондықтан ұйымды қоршап тұрған қиын жағдайларда басқару өнері туралы айту керек. Үшінші тұлға да бар, ол өз кезегінде менеджмент тәжірибенің нәтижесі дейді, тек іс жүзінде біз басқару әдістері мен тәсілдерін жетілдіреміз. Менеджмент дегеніміз не? Менеджмент - бұл жеке және кәсіби өмірде жетістікке жетуді қалайтын әрбір адам үшін бүгінгі күні өте қажет пән. Менеджмент - бұл өнер мен ғылымды біріктіретін және өсіп келе жатқан кәсіпқойлықты көрсететін қызмет саласы. Менеджменттің негізгі міндеті - ұйымды тиімді басқаруға қол жеткізу. Мақсатқа жетуге әкелетін және ұйымға өз ісінде сәттілікке жетуге мүмкіндік беретін басқару түрі. Менеджмент дегеніміз - ұйымның мақсаттарына жету үшін тиімді ресурстарды қалыптастыру және пайдалану бойынша өзара байланысты әрекеттерді жүзеге асыру процесі. Дегенмен, бәрі де қарапайым емес, өйткені қажетті нәтиже алу үшін әр түрлі әдістер мен басқару функцияларын қолдану қажет. «Менеджмент» пәні әдістер мен функциялардың теориялық және практикалық ерекшеліктерін ашады.

Басқару теориясының функциялары

Қазіргі басқару теориясы осы процестің 4 негізгі функциясын анықтайды. Жоспарлау ұйымның алдына белгілі бір мақсат қойып, оның даму бағыттарын білуі үшін қажет. Жоспарлаудың соңғы нәтижесі - бұл ұйым жоспарларының жүйесі. Ұйымдастыру - жұмыс процесін құрастырылған жоспарлар тиімді орындалатындай етіп құруға мүмкіндік береді. Ұйымның қызметі кәсіпорынды басқарудың оңтайлы ұйымдастырушылық құрылымын құруға мүмкіндік береді. Мотивация - бұл жұмысшылардың оңтайлы левереджін табуға мүмкіндік береді, бұл тұрақты түрде еңбек өнімділігінің артуына алып келеді және ұйымдастырушылық мақсаттарды орындауға мүмкіндік береді. Басшы бағыныштылардың қажеттіліктерін жоюға тырысады, сол арқылы бөлімге жүктелген міндеттерді шешеді. Басқару - қойылған мақсаттардың орындалуының дұрыстығын тексеруге мүмкіндік беретін функция. Бақылау тиімді және уақытылы болуы керек. Бірақ басқару функциялары туралы айтатын болсақ, осы функцияларды жүзеге асыруға мүмкіндік беретін байланыстырушы процестер туралы ұмытуға болмайды. Шешім қабылдау - іс-әрекеттің оңтайлы бағытын таңдау. Шешім қабылдау процесі менеджер жұмысының негізгі нәтижесі болып табылады. Байланыс - бұл қажетті ақпаратты бір басқару функциясынан екіншісіне ауыстыру. Ақпараттың қарамағындағыларға қаншалықты тез және дұрыс жететіндігі байланыс орнатылған байланыс жүйесіне байланысты. Ақпаратты беруде іскери байланыстың маңызы өте зор.