Ресторанный бизнес

Бүгінде мейрамхана бизнесі елімізде қарқынды түрде дамып келеді. Әрі табысты, әрі пайдалы кәсіп түрі саналады. Бұрынғы кеңестік кезеңдегі қоғамдық тамақтандыру орталықтары деңгейінен әлдеқайда өскен. Халықаралық тәжірибеде қонақ үй индустриясы және мейрамхана бизнесі барынша дамыған салалардың бірінші сатысында тұр.

Бәсекелесі көп сала болып саналғанымен табысы да айтарлықтай. Мейрамхана шаруашылығын жүргізушілердің тақырға отырғаны жоқ. Істің көзін таба білсе, келушілерге бармағын жалап жейтін дәмді асын ұсынса болғаны. Жайлы асмосферада, ырғақты әуенмен, дәмді ас ішкен тұтынушы айналып соғары анық. Тұтынушыларының тамырын тап басып, тұрақты клиентіне айналдыру үшін барын салатындар бар. Тіпті шетелдерден майталман аспаздар шақырып, шаруасын шалқытып жүргендер жетерлік. «Алаш айнасы» мейрамхана бизнесінің тамырын басып көрді.  Осы салаға инвестиция салу да бүгінгі күні жанып тұрған сәнге айналғаны да шындық. Мейрамхана бизнесінің өзін өзі ақтауы 20 пайызды құрайды, орташа 25 пайыз деп саналса, жетістікке жеткен жағдайда 50-60-пайыздан да асып түсуі мүмкін.

Бүгінде бұл бизнесті заманауи түрде жаргоншаласақ, жоғары элиталы, ортаңқолды, фаст-фуд деп бөлуге болады. Элиталы мейрамхана белгілі, бағасы өте қымбат, соған сай жоғары санатты жайлылық, таңдаулы интерьер, ас мәзірінің сан алуандығымен ерекшеленеді. Миддл-классты мейрамхана  қолжетімді бағамен келушілерін жарылқайды. Фаст-фуд болса белгілі стандарттағы тағамдар ғана ұсынады әрі өзіне-өзі қызмет көрсетуіне тура келеді.  Ортаңқолды мейрамхана иесіне жылына 100-ден 350 мың долларға дейін табыс түсіреді. Қолы жүргенде тіпті 500–мың доллардан да асып жығылуы мүмкін. Сондықтан да табысы тұрақты осы салаға ден қоюшылар басым. 
Мейрамхана (латын мейрамханасынан, қалпына келтіріп, бекітілген) - қоғамдық тамақтандыру мекемесі. Мейрамхана бизнесінің иесі мейрамханашы деп аталады; екеуі де француз етістігі реставраторынан шыққан (қалпына келтіріп, күшейтіп, азықтандырады). Айта кету керек, американдық ағылшын мейрамханасы - кез-келген тамақтану кәсіпорны, әдеттегідей мейрамхана ғана емес. Жиі ірі кәсіпорындар (мысалы, қонақ үйлер) өз аумағында тұратын ресторандарда тұрады, онда тұрғындардың ыңғайлылығы үшін тамақ беріледі және қонақүйдің әлеуетті кірісін ұлғайтады.

Қытай мейрамханаларды бүгінгі түрінде ойлап тапты [көзі 1625 күн көрсетілмеген]. Тан мейрамханалары (618-906) кезінде әлемдегі көне мейрамханалар бірі болып табылады Bakit Chicken House, 1153 жылы Kaifeng қаласында ашылған. Ханчжоудағы жеке мейрамханалар, Қытайдың мәдени, саяси және экономикалық орталығы.

Батыста хандар мен таверналар ежелгі уақыттан бері белгілі, бұл мекемелер саяхатшыларға бағдарланған және жергілікті тұрғындар сирек тамақ ішетін. XVIII ғасырда тек мейрамханалар болды, олардың басты мақсаты тағамның дәміне сәйкес тапсырыс берген тағамдарды дайындау және қызмет көрсету болды. Гиннестің рекордтар кітабына сәйкес, қазіргі заманғы мейрамхана Sobrino de Botin (Мадрид) (Испания) болып табылады. Ол 1725 жылы ашылды.

Мейрамхана сөзі тұңғыш рет шамамен 1765 жылға тамақ өнеркәсібіне берілді, мекемені Париждің негізін қалаушы Boulanger деп атады. Ол өзінің мекемесінің кіреберісінен латын тілінде: «Вэните меня, меня стомашо лаборатис и еду ресторабо вос» деген сөздің мағынасын білдіреді: «асқазанмен зардап шеккендердің барлығына келіңдер, мен сені қалпына келтіремін»

Кәдімгі түрдегі алғашқы мейрамхана (келушілер жеке кестелерде жекелеген ыдыс-аяқты отырғызып, мәзірден тағамдарды таңдап, жұмыс уақытын белгілейді) 1782 жылы Бовиллер есімді джентельмен негізделген Grand Taverne de Londres болды Beauvilliers

Ресейде «мейрамханалар» XIX ғасырдың бірінші ширегінде «таверналық балық аулаудағы» орындардан бөлек тәуелсіз тұжырымдамаға айналды. Бастапқыда олар тек қонақүйлерде болды. Мәскеуде ашылған алғашқы мейрам - «Славян базары» [3] («Яр» 1826 жылдан бастап өз тарихын ашты). Мейрамхана 1872-1873 жж. А. А. Годеик және А.Е Вебер сәулетшілер салған. Ол тавернадан ерекшеленді, себебі онда официанттар жұмыс істемеді, бірақ официанттар. Олар аяқ киім мен ақ қолғапта жұмыс істеді, ал олар «халық» деп аталды. Онда Мәскеу көркемөнер театрының негізін қалаушылар Станиславский мен Немирович-Данченко кездесті. Орыстардың басқа елдерге көшуімен ресейлік мейрамханалар дәстүрлі орыс тағамдарын ұсынатын жерде пайда болды.