Массажды қолдануға көрсеткіштер логопедиялық тәжірибеде

Массажды қолдануға көрсеткіштер
логопедиялық тәжірибеде

Логопедиялық массаж дизартриядан зардап шегетін балаларды, жасөспірімдерді және ересектерді оңалтудың кешенді медициналық-педагогикалық жүйесінің бөлігі болып табылады, сонымен қатар алдын алу мақсатында қолданылады дизартриялық қозғалыс бұзылыстарының әртүрлі түрлері бар, сөйлеуге дейінгі даму кезеңіндегі балалардағы бұзылулар. Жалпы, массаж барлық жағдайларда түзету педагогикалық жұмыстарында қолданылады шеткері сөйлеу аппараты бұлшықеттерінің тонусының бұзылуы.

Массаждың кешенді жүйедегі орны
түзету-педагогикалық ықпал ету

Логопедиялық массаж — кешенді медициналық-психологиялық-педагогикалық жұмыстың құрамдас бөлігі болып табылады. Ол түзету әрекетінің барлық кезеңдерінде жүзеге асырылуы мүмкін, бірақ оны жұмыстың бастапқы кезеңдерінде қолдану әсіресе маңызды. Көбінесе массаж логопедиялық әсердің тиімділігінің қажетті шарты болып табылады. Сөйлеу бұзылыстарының алдын алу мақсатында массаж әртүрлі неврологиялық симптомдары бар, әсіресе церебральды сал ауруымен ауыратын жас балалармен емдеу-педагогикалық жұмыстың ең ерте кезеңдерінде қолданылады.

Артикуляциялық бұзылыстарды жеңген кезде логопедиялық массаж пассивті, пассивті-белсенді және белсенді артикуляциялық гимнастикамен қатар жүргізіледі. Дизартриямен ауыратын балада фонематикалық қабылдаудың айқын бұзылыстары болған жағдайда, логопедиялық массажды дыбыстарды есту арқылы қабылдауды қалыптастыру жұмыстары жүргізілгеннен кейін бастаған жөн. Фонематикалық қабылдаудың шамалы бұзылулары кезінде логопедиялық массажды оны қалыптастыру жұмыстарымен қатар жүргізуге болады.

Логопедиялық массаж
сөйлеу бұзылыстарының алдын алу құралы ретінде

Соңғы онжылдықтарда балалар емханалары мен балалар ауруханаларының неврологиялық бөлімшелері жағдайында сөйлеу тілінің бұзылуының дамуын болдырмау мақсатында моторикасы мен церебральды сал ауруы әртүрлі балаларға ерте логопедиялық көмек көрсету тәжірибеге кеңінен енгізілуде. Осы тұрғыдан алғанда, логопедиялық массаж жас балаларға кешенді медициналық-педагогикалық көмек көрсетудің қажетті әдістерінің бірі болып табылады. Амбулаториялық-емханалық жағдайлар ерте және мектеп жасына дейінгі балалардағы дизартрияның алдын алу және түзету үшін кең мүмкіндіктер жасайды. Балалар емханаларының мамандары тұрақтымен қатар динамикалық бақылау арқылы балаларды профилактикалық тексерулер тек емханада ғана емес, сонымен қатар мектепке дейінгі мекемелерде де жүргізіледі. Дәрігерлер мен логопедтердің бірлескен жұмысы балалардың қимыл-қозғалыс функциялары жағдайындағы ауытқуларды ерте анықтауға мүмкіндік береді, бұл кейіннен сөйлеудің дамуына әсер етуі мүмкін. Емхана жағдайында балаларға логопедиялық көмекті дамытудың маңызды бағыттарының бірі сөйлеу тілінің бұзылуының және логопедиялық патологияның зардаптарының алдын алуға байланысты бағыт болып табылады. Балаларға көмек көрсететін мамандардың алдында ерте және мектепке дейінгі жастағы келесі міндеттер тұр: а) сөйлеу бұзылыстарының алдын алу - бастапқы профилактика; б) сөйлеу бұзылыстарының созылмалы түрге ауысуының алдын алу, сондай–ақ сөйлеу патологиясының зардаптарының алдын алу - қайталама профилактика. Сондықтан, анамнезінде моторлық қызметі бұзылған және дизартрияның қауіп факторы бар балалармен дәрігерлер жүргізетін емдік-сауықтыру шаралары ғана емес, сонымен қатар логопед жүргізетін түзету-педагогикалық іс-шаралар да жүргізілуі тиіс. Бұл жағдайда логопедиялық массаж профилактикалық әсер етудің тиімді құралдарының бірі ретінде әрекет етеді. Оны массажист те, емхананың логопеді де жүзеге асыра алады. Бұл жұмысқа артикуляциялық аппарат саласында күрделі емес массаж әдістерін жүргізу техникасы бойынша маман даярлай алатын ата-аналар да барынша тартылуы керек.