Студенттердің оқу іс-әрекеттерін ыңталандыру және уәждеу тәсілдері

 Студенттердің оқу іс-әрекеттерін ыңталандыру және уәждеу тәсілдері.

Параграфта жүйелік тәсіл туралы жан-жақты түсінік беру үшін қажетті бірқатар міндеттер шешіледі. Жоғары мектеп жағдайында студенттердің ғылыми жұмысын ұйымдастырудағы жүйелі тәсіл түсінігі мен қажеттілігін қарастыру. Жүйелік тәсіл арқылы шешілетін мақсаттар мен міндеттерді анықтау. Жүйелік тәсілді жүзеге асыру мәселелерін шешу.  Жүйелік тәсілді іске асыру құрылымын қарастыру.  Жүйелік тәсілдің құрылымын ғылыми жұмысты басқарушылардан бастап онымен айналысатын студенттерге дейін барлық құрамдас бөліктерді ашу. Сонымен қатар жүйелі түрде қолданылатын ғылыми жұмыстың әдістері мен түрлерін қарастыру. Бізді қызықтыратын мәселелерді әзірлеушілердің көбі болашақ мамандардың кәсіби атқарымдарды шығармашылық орындауға, өндірістік мәселелерді стандартты емес шешуге дайындығының төмен деңгейін атап өтеді.

Кәсіби міндеттерді шешуге ғылыми көзқарасты жете бағаламау, ғылыми жұмысқа және оның әдістемесін меңгеруге әрдайым дайын еместігі, болашақ педагогтердің педагогикалық кадрларды дайындауда әлі де ғылыми-зерттеу қызметінің әлеуеті толық пайдаланылмайды деген қорытындыға келуге мүмкіндік береді.                          

Теория мен практикадағы проблеманың жағдайын зерделеуге рефлексивті көзқарас, оның өзектілігі студенттердің ғылыми жұмысының әлеуетін олардың кәсіби дайындығында қолдануға кешенді тәсілдің қажеттілігін алдын ала анықтайды.

Студенттердің оқу-зерттеу және ғылыми-зерттеу жұмысының барлық құрамдас буындары күрделі және өзара байланысты процесс болып табылады, оның нәтижелілігі оны ұйымдастырудың жүйелі тәсілімен анықталады.

Жүйелі тәсіл ретінде біз оның барлық компоненттерінің өзара шарттылықта, тұрақты рефлексияда және нәтижелерді түзетуде, оның нәтижелілігіне қол жеткізуді қамтамасыз ететін жағдайлар жасауда, болашақ маманның кәсіби міндеттерін стандартты емес шешуге, инновациялық технологияларды және ғылыми қызмет әдістемесін меңгеруге мүмкіндік беретін жеке басының қасиеттерін қалыптастыруда болатын ғылыми жұмысты ұйымдастыруды түсінетін боламыз.

Жүйелік тәсіл ғылыми жұмыстың мақсаттары мен міндеттерін анықтауды, болашақ педагогтарды ғылыми-зерттеу қызметіне дайындау тұжырымдамасын (негізгі бағыттарын, оларды іске асыру стратегиясын, бағдарламалары мен әдістемесін) құруды; осы жүйенің құрылымдық компоненттерін айқындауды; олардың арасындағы өзара байланыстың сипатын белгілеуді; ғылыми жұмыстың нәтижелілігін бағалау деңгейлері мен өлшемдерін анықтауды; белгіленген бағдарламаны іске асырудың нысандарын, әдістерін, құралдарын таңдауды; ғылыми іздестіру саласындағы студенттердің рефлексирлеуші, диагностикалаушы және түзетуші қызметін қабылдауды көздейді.

Жүйелі тәсілді жүзеге асыру кезең-кезеңмен сипатқа ие. Студенттермен ғылыми жұмысты ұйымдастыру мен жүргізуде мотивациялық, диагностикалық, жобалық, іскерліктік, рефлексивтік және түзету кезеңдеріне үлкен мән беріледі. Жүйелі тәсілді жүзеге асыру кезең-кезеңмен міндеттерді шешуді көздейді: концептуалды ережелерді әзірлеу, материалдық және ғылыми-әдістемелік базаны құру; факультеттің спецификасына және оқу процесінің шекарасына сәйкес ғылыми жұмыс кестесін әзірлеу; студенттердің сауатты ғылыми басшылығымен қамтамасыз ету; олардың дайындық деңгейі мен ғылыми жұмыс тәжірибесін ескере отырып, оларды оқу-зерттеу және ғылыми-зерттеу қызметіне енгізу.

 Ғылыми жұмыс, бәсекеге қабілетті маманды даярлаудың маңызды буыны ретінде жоғары білім беру жағдайында жетекші орын алуы тиіс.

Жоғары мектептің міндеті студенттердің оқу-зерттеу және ғылыми жұмысқа бейімделу кезеңін қысқарту болып табылады. Егер студент жоғары мектепте болған алғашқы күннен бастап кафедралармен, факультеттермен өткізілетін ғылыми жұмыстың әр түрлі формаларына белсенді қатысса, бұл міндетті шешу мүмкін болады.

Ғылыми жұмыстың табыстылығы мен нәтижелілігі бірінші кезекте басқару органдарын, студенттік активті құрумен анықталады, ол ғылыми қызметтің мақсатын, міндеттерін, негізгі бағыттарын, міндеттерін, нысандарын, әдістерін және оларды іске асыру құралдарын анықтауға арналған.