Педагогикалық зерттеудегі статистикалық әдістер

1. Педагогикалық құбылыстың сапалық және сандық жақтарының бірлігі.

2. Математикалық статистика әдістері зерттеу материалын сапалық талдау ретінді. Талдау, тіркеу, ранжирлеу, шкалалау.

3. Зерттеу нәтижесін графикалық өңдеу әдісі.

Оқыту білмеуден білуге бағытталған қайшылықты үдеріс екенін аңғарған орыс ғалымы С.И. Архан¬гельский оқытуды бағалаудың сандық, сапалық көрсеткіштерінің сәй- кестігін ескере отырып, танымның багыттаушылық рөліне, диалекти¬калық ойлауға, абстракциялау мен нақтылауға, оқыту процесіндегі объективтілік, субъективтілік жағ- дайларға; теория мен практиканың бірлігіне; оқыту процесіндегі белгілі мен белгісізге; оқыту жүйесіндегі шек қою мен салыстыруға, оқытуда мақсат пен құралдың, мүмкіндік пен шындықтың байланысын оқыту процесінің әдіснамасы деп түсініп, сандық және сапалық құбылыстардың арасында диалектикалық бірліктің барлығын байқалды. Осы пікірге сүйеніп зерттеудің сандық, сапалық белгілерін анықтаған жөн. Сандык белгілер сөз арқылы баяндалып, зерттеудің статистикалық мәні арқылы ой қорытындысын жа- сайды. Ал сапалық белгілерге құбылыстың өзгерісі ауысу кезіндегі жаңа заттардың шыгарылуы арқылы өлшенеді. Бұл тұста белгі деген сөздің мағынасымен танысайық.

Белгі - қаңдай да бір ұгымның, ойдың шартты немесе символдық белгісі. Мысалы, малдың түсі, қан тобы, қан сарысуындағы белоктың түрлері, т.б. Сандық 6-ға ерекшеленген белгілі бір өлшеммен ғана анықтауға болатын қасиеттер жатады. Осы сияқты заттың сандық және сапалық қасиеттері үздіксіз өзгеріп, орнын ауыстыру арқылы заттың жаңа қасиетін білдіріп, оқыту үдерісінде объективті,