Жасушаның құрылымдық компоненттерінің зақымдаушы әсерлерге жауабы

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі С.Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университеті

Кафедра: гистология

 СӨЖ

Тақырыбы:Жасушаның құрылымдық компоненттерінің зақымдаушы әсерлерге жауабы.

Дайындалды:Қайролда Б 

Тексерілді:Желдірбаева М

Алматы қаласы, 2022 жыл

МАЗМҰНЫ

1. Кіріспе. Цитология
2. Жасушаның зақымдануы
3. Жасушаның зақымдану көріністері                                          1)Дистрофия

2)Дисплазия

    3) жасушалық құрылымдардың бұзылулары    

    4) жасуша өлімі (некроз және апоптоз)                                              

4. Қорытынды

КІРІСПЕ

Жалпы алдымен тақырыпты бастамастан бұрын цитология деген не екенін біліп алуымыз керек. Цитология-жасушаларды, әсіресе олардың сыртқы түрі мен құрылысын зерттеу.Жасушалар — барлық тірі заттарды құрайтын ұсақ бөліктер, ал олардың бір-біріне және қоршаған ортаға әсері.

Жасушалардың екі түрі бар. Прокариотикалық жасушаларда айқын да оңай көрінетін ядро болмайды, ал  олардың айналасында мембрана, не қабырға болмайды.  Эукариотикалық жасушаларда клетканың барлық функциялары өтетін оңай көрінетін ядро, ал айналасында мембрана болады. Жасушаның негізгі органеллалары және оларды пайдалану:

Митохондриялар:  жасуша үшін энергия өндіреді

Эндоплазмалық ретикулум:  жасушаның пайдалануы үшін ақуыздар мен көмірсулар жасайды

Голги денелері: жасуша пайдаланатын бұйымдарды сақтау және буып-түйу

Пластид (өсімдік жасушаларында ғана бар): құрамында фотосинтезге қажетті химиялық заттар  (күн сәулесінен энергия жасау); өсімдіктерде ғана болады.

Ядро: жасушаның әрекетін бағыттайды

Центросомалар: митоз бен мейоздағы жасушаны, жасушаның бөліну процестерін басшылыққа  алады.

Ғылым мен өнердің әрбір саласының өзіндік бастауыш зерттеу бірлігі бар. Музыкада бұл нота, би өнерінде ол қадам, физикада ол атом, химияда ол молекула, т.б. болып табылады. Медицина өнер де, ғылым да болып табылады. Оның негізгі бірлігі, өнердегідей, әрқашан науқас, ал ғылымдағыдай жасуша болған.

ЖАСУШАНЫҢ ЗАҚЫМДАНУЫ

Жасушаның зақымдануы аурудың патогенезіндегі бастапқы буын болып табылады. Патогенді факторлардың әрекеті тірі ағза ұйымының әр түрлі деңгейлерінде: жасушалық, жасушалық, ұлпалық, ағзалық, жүйелік және ағзалық зақымданулар тудыруы мүмкін. Жасуша ағзаның құрылымдық-функционалдық бірлігі болғандықтан, кез келген патологияның дамуы жасушаның зақымдануына негізделеді.

Патогенді фактордың әсерінен дамып, оның өмірлік белсенділігінің бұзылуына әкелетін жасушаның құрылымының, зат алмасуының, физика-химиялық қасиеттері мен функциясының өзгеруі жасушаның зақымдануы деп аталады.