Манаш Қабашұлы Қозыбаев

Манаш Қабашұлы Қозыбаев 1931 жылы 16 қарашада Қостанай облысы, Меңдіғара ауданы, Тазқұл ауылында дүниеге келген. 1947 жылы Меңдіғарин атындағы педагогикалық училищесін бітірген. Алтынсарин атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің тарих факультетін, 1953 ж. СМ. Киров. Тарих ғылымдарының докторы (1969), профессор (1970), Қазақ КСР-нің еңбек сіңірген ғылым қайраткері (1986), Қазақ КСР Ғылым академиясының корреспондент-мүшесі (1979), Қазақ КСР Ұлттық Ғылым академиясының толық мүшесі. (1989), 12-сайланған Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің халық депутаты (1990 - 1993), Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты (1995), Бейбітшілік және рухани келісім үшін Президент сыйлығының лауреаты (1997) ), Қостанай қаласы Меңдіғара ауданының құрметті азаматы, Қостанай университетінің құрметті профессоры. Ахмет Байтұрсынов атындағы Семей университеті. Ш.Құдайбердиев, Қызылорда университеті. Қорқыт ата, Қарағанды медициналық академиясы (1999), Атырау университеті. Халела Досмұхамедова, Казгор академиясы, т.б.

Қозыбаев өмірінің тұтас бір бөлігі энциклопедиялық білімді таратуға арналған. Ол дайындаған материалдар отандық және әлемдік баспалардың Қазақстан туралы анықтамалық-ақпараттық басылымдарына негіз болды. «Қазақ энциклопедиясының» көптомдық басылымының, 5 томдық Ч.Ч. Уәлиханов (2-басылым) және оның жетекшілігімен және тікелей қатысуымен жүзеге асырылған көптеген энциклопедиялық және деректі басылымдар жаңа ғылыми-теориялық зерттеулердің нәтижесі болып табылады. Оның «Қазақстан – майдан арсеналы» шығармасы ғылыми-публицистикалық жанрдағы ең жарқын туындылардың бірі ретінде Кеңес Одағында жетекші орын алды . Бұл ғылыми жаңалық басқа тарихи-философиялық ашулармен тізбектелген реакцияға ұласты. Проблемалар тұрғысында Еуразияның өркениеттік маңызы, Ресейдің отаршылдық жаулап алуларының тарихы, социалистік жаңғырту тәжірибесінің салдары, тәуелсіздіктің жоғалуы мен алынуындағы қазақ ұлттық элитасының рөлі мен орны, қоршаған ортаны қорғау туралы мәселелер көтерілді. өлке тарихы және т.б. Жылдардағы тынымсыз еңбектің шынайы көрінісі республиканың жалпы білім беретін мектептері мен жоғары оқу орындарына арналған тарихи оқулықтар мен оқу-әдістемелік құралдардың сериясы болды. Екінші жағынан, ғылыми қызығушылықтардың жан-жақтылығы М.Қозыбаевқа саяси конъюнктурадан және идеологиялық тар ойлылықтан ада ғалымдардың жаңа буынын дайындауға мүмкіндік берді. Мұнда оның әдістемелік және әдістемелік тәсілдерді жетілдіру, сондай-ақ әлемдік тәжірибені отандық тарихи зерттеулерге кеңінен енгізу жөніндегі жаңашыл бастамалары маңызды рөл атқарды.

Манаш Қозыбаев демократиялық қоғам негіздерінің бірі ретінде бұқаралық тарихи сананы қалыптастыруға да белсене атсалысты. Осыған байланысты оның қоғам қайраткері ретіндегі қайраты посткеңестік ойлаудың империялық стереотиптеріне, қазақ ұлтшылдықтың шектен шыққан түрлеріне идеологиялық қарсы тұруға бағытталған. Бұқаралық ақпарат құралдарында көпшілік алдында сөз сөйлеп, саяси пікірталастарға қатысу оның бойында жаңа еуразияшылдық идеяларының