Психологияны дамытуға ерекше үлес қосқан ғалымдардың жеке тұлғалар топтамасы

         Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі

             Әл - Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

                                              [pic 1]

                                                     Факультеті «философия және саясаттану»

                                                           Кафедрасы «психология»

                   СӨЖ

Тақырыбы: Психологияны дамытуға ерекше үлес қосқан ғалымдардың жеке тұлғалар топтамасы.

                                                                Орындаған:Асан Айнар

                                                                 Тексерген: Садыкова Н.М     

                                             Алматы 2020

Жоспар:

1. Психология ғылымы жайлы жалпы түсінік.
2. Психология  ғылымының даму тарихы.
3. Психологияның дамуына үлес қосқан ғалымдар.

1. Антикалық дәуірдің ғалымдары.
2. Ортағасырлық ғалымдар.
3. Жаңа заман ғалымдары.
4. XIX ҒАСЫРДАН ҚАЗІРГІ ЗАМАНҒА ДЕЙІНГІ ПСИХОЛОГИЯ ҒЫЛЫМЫНЫҢ ДАМУЫНА ҮЛЕС ҚОСҚАН ҒАЛЫМДАР.
5. КЕҢЕСТІК ЖӘНЕ ҚАЗАҚСТАНДЫҚ ПСИХОЛОГ – ҒАЛЫМДАР.

             Психология ғылымы жайлы жалпы түсінік.

Психология — адамның жеке бірлік ретіндегі психикасын, өзінің сан−алуан сезім, аффективтік, интеллектуалды, басқа да туа біткен функцияларымен бірге сыртқы ортамен өзара әрекетін зерттейтін ғылым, кей-кезде адам мінез-құлығын зерттеу деп те анықталады. Қыруар тараулары теориялық және практикалық бағыттарды қарастырады, қолданбалы бағыттары да сан алуан: терапевттік, қоғамдық, кәсіпкерлік, кей жағдайда саясаттық және теологиялық. Психологияның негізгі мақсаты — психиканы cубьективттік структураның, сыртқы ортаны байымдаумен, елестетумен жұптасқан айырықша іс-әрекеттің негізі ретінде зерттеу.

     2.Психология  ғылымының даму тарихы

2.1 Психология ғылымының ежелгі дамуы.

Бұл "жан туралы ілім" деген ұғымды білдіреді. Психологиялық  ғылыми білімдердің тарихы екі кезеңге  бөлінеді. Оның біріншісі — шамамен 2500 жылға созылған, көшбасы Аристотельден басталатын жан дүниесі жайлы тұрлі ой-пікірлердің ілкі тарихы. Осы кезең ішінде психология басқа ғылымдармен, әсіресе, философиямен қосақтаса дамып келеді. "Психология" терминінің бірінші қолдануы 1590 жылы Неміс схоластик пәлсапасышы Рудольф Гөкельге беріледі. Алайда одан алты ғасыр бұрын Хорват гуманисті - Марко Маурулиц бұл терминді өзінің кейіннен жоғалған еңбегінің есімі ретінде қолданған. Бұл әрине терминнің ең бірінші қолданылуы болмауы мүмкін, бірақ бұл бүгінгі күндегі терминнің ең алғашқы құжатталған қолданылуы болып есептеледі.

Бұл термин қауымның кең қолданулуына Неміс идеалист пәлсапасышысы Кристиан Вольфтің (1732-1734) Psychologia empirica және Psychologia rationalis (1732-1734) атты еңбегі жарық көргеннен бұрын енбеген. Эмпирикалық және рационалды психологиялардың арасындағы бұл ажыратылуы Дидьероның Энциклопедиясынан алынып, Францияда Мэң дө Биғаңның көмегімен кең тараған.

Өзінің "жан" мен "тану" деп көне грек тілінен аударылған түбірлеріне қарамастан, психология ғылымы өзінің діни мәнінде адам жанының зерттеуі болып тек одан көп уақыт өткеннен кейін, христиандық заманда танылды. Психология медицинаның тарауы ретінде танылуы Томас Уиллистің ми функцияларының мәніндегі "Жан Доктринасы" мен анатомиялық трактаты "Хайуан Жандар Жайлы Екі Пікірлесу" ("De Anima Brutorum") атты еңбектерінде көрінеді.

2.2  Ерте  жаңа заман

Бұл өріске өздерінің үлестерін  қосқан, тәжірибелік түрде еске салу, есте сақтау, еске түсіру функцияларын Берлин Университетінде зерттеген Херманн Эбингауспен бірге қазір классикалық шарттастық болып танылған тәлім тану процесін зерттеген орыс физиологы Иван Павловты атап айту керек.

1879 жылы "психологияның  атасы" болып танылған Вильхельм Вундт (1832-1920) Германияның Лейпциг Университетінде психологиялық зерттеу зертханасын ашты.

3. Психологияның дамуына үлес қосқан ғалымдар