Арнайы педагог тұлғасы

Лекция

Тақырып: Арнайы педагог тұлғасы

Жоспары:

1.Арнайы педагогтардың түрлері және сипаттамасы.

2. Арнайы педагогтың қызметі -мамандыққа байланысты, бағыты.

3. Арнайы педагогтын  кәсіби біліктілігі.

"Баланың психикалық немесе (және) дене дамуы негүрлым төмен болса, ұстаздың білімділігі мен біліктілігі соғүрлым жоғары болуы қажет", деп жазған XX ғасырдың басында атақты неміс- педагог-дефектологы П. Шуман.

Педагог-дефектологтың кәсіби әрекеті дәстүрлі ұстаздың әрекетінің белгіленген шеңберінен әлдеқайда кең болып келеді өйткені әлеуметтік-педагогикалық, оңалту, консультативтік-диагностикалық, психотерапиялық жеке коррекцияның көптеген түрлерімен бағытталған, яғни мүмкіндігі шектеулі түлғаның әлеуметгік бейімделуіне және арнайы білім алуына ықпал ету.

Қазіргі уақытта арнайы педагогиканың түрлі мамандықтарың игеруге
болады. Педагог-дефектологтың кәсіптік іс-әрекетінің шеңбері маман
дайындау бағытына, олардыц жұмысы мазмұнына тәуелді ерекшеленеді.
Дефектология      мамандығы      бойынша:        логопед,      сурдопедагог,

олигофренопедагог, түзету-дамыту оқытудың оқытушысы, тифлопедагог, түзету мекемелердегі педагог-психолог.

Олигофренопедагог - зиятында ауытқуышылықтары бар балаларды окыту, тәрбиелеу мен түзету-дамыту;

Сурдопедагог - естімейтін , нашар еститін және кейін естімей қалған балаларды оқыту, тәрбиелеу мен түзету-дамыту;

Тифлопедагог - көрмейтін және нашар көретін балаларды оқыту, тәрбиелеу мен түзету-дамыту;

Логопед - сөйлеу тілінде ауытқуы бар түлғалармен түзетушілік дамытушылықты жұмысын атқарады.

Мектепке дейінгі арнайы педагог - мектеп жасына дейінгі мүмкіндіктері шектеулі балаларды тәрбиелеу, оқыту мен дамуындағы кемістіктерді тузету.

Дефектологтың яғни арнайы педагогтың қызметі (мамандыққа байланысты) келесі:

-арнайы оқытуды қажет ететін мектепке дейінгі балаларға арналған  арнаулы мекемелерінде тәрбиеші;

ПДТБ, зиятында және есту, сейлеу, көру,
тірек-қимыл   қозғалысында   ауытқуы   бар    балаларға   арналған   мектеп- интернаттарында  тәрбиеші;

• ПДТБ зиятында және есту, сөйлеу, көру, тірек-қимыл қозгалысында ауытқуы  бар  балаларға  арналған  мектептерце  бастауыш     сыныптардың  оқытушысы;  
• жалпы   білім   беретін   мектептерде   түзету   сабақтарының  окытушысы; арнайы (түзету) мектептердегі мұғалім;
• мектепке дейінгі және мектеп жасындаға кемтар балаларға арналған  ұйымдарыда;
• емдік-алдын алу   мекемелерде, арнайы кабинеттерде;
• жалпы  білім беретін мектептерде логопедтік пункттердегі логопед;

-арнайы оқытуды қажет ететін мектепке дейінгі және мектеп балаларға арналған мекемелерінде педагог-психолог.

Арнайы мектеп мүғалімін білім, медицина мен әлеуметтік салаларында мүмкіндіктері шектеулі балалармен оқыту-тәрбиелеу және нақты арнайы білім беру ұйыдарында ғылыми-әдістемелік, ұйымдыстыру-басқару жұмыстарын атқаруға бағытында дайындайды. Ол оқыту-тәрбиелеу, ғылыми-әдістемелік мекемелерінде типтік номенклатураға сәйкес жоғары білімді мамандарының орнын басатын бастапқы қызметгерді атқара алатындығына багыттайды.

Қоғамның даму деңгейіне сәйкес маманның кәсіби дайындығы, демократиялық және гуманистік сенімдері, жалпы адамзаттық рухани байлығы жоғары дәрежеде болуы қажет. Қазіргі маман кең фундаментальді және тәжірибелік дайындыкка ие болу, өз мамандығын жетелдіре ала білу, өз білімін өрістете білу, іс жүзінде қызмет ұйымдастыру приициптерін қолдана алу, сонымен қатар педагогикалық процесті басқару озық әдістеріне ие болу қажет.

Арнайы педагогтың кәсіптік қызметінің сферасы: педагогикалық, әлеуметтік, медициналық. Ал кәсіптік қызмет нысаны болып әлеуметтік-мәдениеттік және педагогикалық феномен ретінде арнайы оқытуды қажет ететін балаларга арнайы білім беру.