Глобальды әлеуметтік өзгерістер

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі

Әл - Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

[pic 1]

Факультеті « География және табиғатты пайдалану »

Кафедрасы « Картография и геоинформатика »

СӨЖ

Тақырыбы: «Глобальды әлеуметтік өзгерістер»

                                                                                    Орындаған:Болат.А.Т

                                                                                             Тексерген: Тауекелова Т.Б

Алматы, 2023 жыл

Жоспар

I.Кіріспе

II.Негізгі бөлім:

• Әлеуметтік өзгерістер
• Глобальды әлеуметтік өзгерістер түрлері
• Глобальды өзгерістердің артықшылықтары мен кемшіліктері

III.Қорытынды                                                                                    IV.Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Жаһандық әлеуметтік өзгерістер - бұл планеталық масштабта әлеуметтік өмірдің барлық аспектілеріне әсер ететін қайта құрудың динамикалық процесі. Қоғамдық өзгерістер тарихтың объективі арқылы жақсы талданады.

Әлеуметтанушылар әлеуметтік өзгерістерді бар мәдени және әлеуметтік институттарды түрлендіретін адамдардың өзара әрекеттесуінің ауысуы ретінде сипаттайды. Бұл ауысулар әдетте бірте-бірте пайда болады, уақыт өте келе дамиды. Ең жалпы анықтама бойынша әлеуметтік өзгерістер деп әлеуметтік жүйелердің, олардың элементтері мен құрылымдарының, байланыстары мен өзара әрекеттесулерінің бір күйден екінші күйге ауысуы деп түсіндіріледі.

Глобальды әлеуметтік өзгерістер – бұл бүкіл қоғам деңгейінде немесе тіпті бүкіл әлемдік қауымдастық деңгейінде болатын өзгерістер. Бұл өзгерістер белгілі бір сферада ғана емес, саясат, мәдениет, экономика сяқты сфераларда болуы мүмкін.

Әлеуметтік өзгерістер эволюция, даму процесінде орын алады. Әр жылдары әр түрлі адамзаттың талаптары, және сұраныстары болады, осы кезде өзгерістер қоғамға ене отырып, адамдар сол өзгерістерге бейімделеді. Бұл өзгерістер адамзаттың дамуын жаңа деңгейге шығарып, технологиялық жетістіктерге әкеледі. әлеуметтік өзгерістерді қоғамда болып жатқан кез келген өзгерістер деп түсінуге болмайды. Айта кету керек, кейде әдебиетте, әсіресе танымал әдебиетте қоғамдағы өзгерістер, яғни қоғамның кез — келген саласына қатысты өзгерістер — экономикалық, саяси, технологиялық, рухани және т.б. - және тікелей әлеуметтік өзгерістер арасында айырмашылық жоқ. Сонымен, мұнай өндірудің өсуі немесе құлдырауы, машина жасау, астық өндірісі, техникалық өнертабыстар, ғылыми жаңалықтар, жаңа өнер туындылары және т. б. өздері әлі сөздің қатаң мағынасында Әлеуметтік өзгерістер емес. Олар экономика, техника және өндіріс технологиясы, ғылым, өнер салаларында өзгерістер енгізуде. Бірақ олар қандай да бір түрде әлеуметтік өзгерістерді тудыруы мүмкін — қоғамның әлеуметтік құрылымында, әлеуметтік стратификацияда, коммуникацияда, қоғамдық көңіл-күйде және т.б. сондықтан біз әлеуметтанулық мағынадағы әлеуметтік өзгерістер туралы айтатын болсақ, бұл қоғамдағы кез-келген өзгерістерді емес, тек әлеуметтану пәндері болып табылатын саладағы өзгерістерді білдіреді. Жалпы американдық әлеуметтанушы Н. - мен келісуге болады. Смелзердің айтуынша, әлеуметтік өзгеріс-бұл "қоғамды ұйымдастыру тәсілінің өзгеруі". Бірақ, әрине, бұл жалпы қоғамды ұйымдастыру тәсілі туралы ғана емес, сонымен қатар кез — келген әлеуметтік жүйелерді-әлеуметтік топтарды, институттарды, басқа қауымдастықтарды, соның ішінде әлемдік қауымдастықты ұйымдастыру тәсілі туралы болуы керек.Осылайша, "әлеуметтік өзгерістер" ұғымы әлеуметтік жүйелер ішінде және олардың арасындағы қарым-қатынаста, жалпы қоғамда әлеуметтік жүйе ретінде біраз уақыттан бері болып жатқан әртүрлі өзгерістерді білдіреді.