Сталиндік репрессиялар, олардың ауқымы және ауыр зардаптары

                    Тақырыбы

Сталиндік репрессиялар, олардың ауқымы және ауыр зардаптары

Зерттеу тақырыбының өзектілігі мынада: КСРО-дағы саяси қуғын-сүргін жылдары Қазақстан тарихындағы ең ауыр кезеңдердің бірі болып табылады.  Көптеген саяси процестер мен қуғын-сүргіндердің жүргізілгені сонша, тарихшылар бұл дәуірдің суретінің барлық бөлшектерін көптеген жылдар бойы қалпына келтіре алмайды.  Бұл жылдар қазақ еліне  орны толмастай қайғы қасірет әкелді. Сол жылдары миллиондаған дарынды адамдар, техникалық мамандар, ғалымдар, жазушылар, зиялылар Сталиндік репрессия құрбандары болды. Ел басшылығы барлық еркін ойлы адамдарды жоюға ұмтылды. Сталиндік репрессия барлық облыстарды, республикаларды толықтай қамтыды. Репрессия жылдарында тек қана қазақ халқы емес сонымен қатар  орыстардың, еврейлердің, украиндардың, грузиндердің және елдің басқа да ірілі-ұсақты халықтарыда зардап шекті.

Мақсаты: Сталиндік репрессияның жалпы сипаты мен оның қазақ қоғамы мен қазақ зиялыларына әсерін анықтау.

Жұмыстың міндеттері:

- Сталиндік репрессияның жалпы сипаты

- Репрессияның Қазақ зиялыларына әсерін талдау

- Репрессия жылдарын зерттеген зерттеушілерге тоқталу

-Қазақстандағы лагерьлер жүйесінің сипатына тоқталу

Мазмұны

1)Сталиндік репрессия жалпы сипаты…………………………………….

2)Репрессия және қазақ интеллигенциясы…………………..

3)Репрессия жылдарындағы лагерьлер жүйесі……………………

4) репрессия туралы зерттеулер……………………………..

5) репрессия жылдарындағы қазақ зиялыларының әйелдері……………………………….

Қорытынды ………………………....

Қолданылған әдебиеттер……….....................

1930 жылға қарай елдің барлық аймақтарында социалистік қатынастар орнады.  Зауыттардың, фабрикалардың, ұжымшарлардың, кәсіпорындардың жерлері мемлекет меншігіне өтті.  Өндіріс құрал-жабдықтарына мемлекеттік меншік орнықты.  1936 жылы 5 желтоқсанда елімізде Кеңес Одағының жаңа сталиндік Конституциясы қабылданды. Ол бойынша,  КСРО-да бюрократиялық орталықтандыру орнықты.Бірақ Іс жүзінде республикалар толық егемендік алған жоқ, оларға заң шығару құқығы берілмеді. Социализм тоталитарлық казармаға айналды.  Елде сталиндік саясат жүргізілді. Сөйтіп, жеке адамның құқығы аяққа тапталып, пікір білдірген, ұсыныс жасаған адам «халық жауы» қатарына қосылып, жазаланды.  Осылайша Сталиннің қудалаушы «геноцид саясаты» басталды.

Қазақтың ұлттық интеллигенциясына қарсы жазалау шараларын бастау үшін тікелей Сталиннен хат келді.  «Мен партияда жоқ зиялыларды кеңестік қызметке тартуды толығымен қолдаймын.  – деп жазыпты Сталин 1925 жылы 29 мамырда Алматыға жолдаған хатында қазақ зиялыларының тағдырында елеулі рөл атқарды.  – Мен де қырғыз мәдениеті ісіне партиясыздардың араласуын жақтаймын және олардың саяси-идеологиялық майдандағы күреске жіберілуіне үзілді-кесілді қарсымын.  Қырғыз жастарына саяси-идеологиялық тәрбие берумен партияда жоқ зиялылардың айналысуына қарсымын.

Сталиндік репрессиялар – 1930-1950 жылдардағы КСРО-да жүргізілген жаппай қуғын-сүргін. Осы жылдарда жүргізілген репрессия мемлекет басшысы болған И.В.Сталиннің есімімен байланысты. Саяси қуғын-сүргін 1917 жылғы Қазан төңкерісінен кейін бірден басталды.  Бұл кезде большевиктердің белсенді саяси қарсыластары ғана емес, олардың саясатымен келіспейтіндігін білдірген адамдар да қуғын-сүргін құрбандарына айналды. Саяси қуғын-сүргін азамат соғысы аяқталғаннан кейін де жалғасты.  Сол кезден кейін белгілі болғандай, саяси қылмыстардың бірқатар істері шын мәнінде жалған айыптаулардан құрылған.