Салықтық аудиттің ерекшеліктері: шетелдік тәжірибе және перспективалар

Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті

Экономикалық факультеті

Мемлекеттік аудит кафедрасы

СӨЖ

Тақырыбы: “ Салықтық аудиттің ерекшеліктері: шетелдік тәжірибе және перспективалар”

Орындаған: Аманжан Сымбат МА-33 тобының студенті

Тексерген: Бекболсынова А.С.

Нұр-Сұлтан 2022 ж.

ӘОЖ  347.7

Бекболсынова А.С.
аға оқытушы

Аманжан С.,  

студенттері

Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті  

Нұр-Сұлтан қ.

ГЕРМАНИЯ МЕМЛЕКЕТІНІҢ САЛЫҚТЫҚ АУДИТІНІҢ ЕРЕКШЕЛІГІ

Аңдатпа

Мақалада Германия мемлекетінде салықтық бақылауды жүзеге асыратын органдар, елдегі салықтық тексерулердің ерекшеліктері талқыланады. Салықтық тексеру мақсатында салық төлеушілерді арнайы және кездейсоқ іріктеуді қолдану талданады.

Тірек сөздер: салықтық бақылау, салық полициясы, салықтық аудит, салық төлеушілер, салықтық құқық бұзушылықтар, Салық кодексі, кездейсоқ іріктеу, арнайы іріктеу.

Салықтық бақылау  –  қаржылық бақылау элементі және салық  механизмінің бөлігі. Салықтық бақылау  әрекеттері салық салудың барлық жүйесін қамтиды да, ол жеке салыққа, салық төлеушілер тобына, территорияларға  қатысты жүргізіледі. Салықтық бақылау  салық салудың заңнамалық негізін, бухгалтерлік есеп пен есептіліктің ерекшеліктерін сақтауды қамтамасыз ете  отырып, барлық экономиканы қамтиды. 

Германияның салық жүйесі шетелдік пайдаланушылар үшін айтарлықтай қиын. Экономикалық сарапшылар неміс жүйесінің осы ерекшелігін германиялық биліктің ел ішіндегі салық салу мәселелеріне көзқарасымен байланыстырады. Олар жоғары салық жүктемесiн мемлекеттiк кiрiстердiң негiзгi "кепiлi" деп санайды. Германияның салық жүйесі оның бүкіл экономикалық жүйесінің «Атласы» болып табылады, сондықтан Германия үкіметі салық жинауға баса назар аударады.

Алынған табыс сомасын жасыруға және заңдарда белгiленген мерзiм iшiнде салық төлемеуге, сондай-ақ экономикалық қылмыстардың түрлi түрлерiнiң жолын кесуге байланысты құқық бұзушылықтарды тергеудi "Штойфа" салық полициясының бөлiмшелерi мен тергеу аппараты жүргiзедi. Салық полициясы қызметкерлерiнiң өз қызметiн орындауда Герман Қылмыстық кодексiнiң нормаларын басшылыққа алатын полиция қызметкерлерi сияқты құқықтары бар. Германия салық кодексінің ережелеріне сәйкес салық полициясының өкілдеріне азаматтарды іздеу және денеде тінту, салықтық құқық бұзушылық жасауға күдікті адамдарды ұстау, сондай-ақ құжаттарды тәркілеу жағдайларында елеулі өкілеттіктер беріледі.

Германияның Қаржы министрлiгi Германияның Бундесратпен келiсiмi бойынша бекiтетiн Қаржылық аудит туралы ережеге сәйкес салық салу үшiн елеулi мән-жайларды анықтау және бағалау, қосымша салықтарды таппау мақсатында салықтық тексеру жүргiзiледi. Тексерудi тағайындау және жүргiзу кезiнде тексеруге жұмсалған қаражаттың барабарлығы, күтiлетiн нәтижелер және кәсiпорын iсiне ең аз араласу принциптерi ескерiледi.

Салық органы тексеру тағайындау, оның мерзiмдерi мен көлемi туралы өз қалауы бойынша шешiм қабылдайды. Бақылау тексерулерін жүргізу кезінде салық органдарының жұмысы салық органының басшысы жыл сайын және тоқсан сайын бекітетін бақылау тексерістері жоспарларының негізінде ұйымдастырылады. Жоғары тұрған салық органдары осы жоспарларды дайындауға іс жүзінде қатыспайды. Алайда оларға жекелеген салық төлеушiлерге тексеру жүргiзу құқығы берiледi, ол әдетте өндiрiстiң кең құрылымы бар iрi салық төлеушiлердi тексеру кезiнде қолданылады.

Айта кетейік, бақылау тексерістерін жүзеге асыратын салық инспекторларының жұмысын есептейтін неміс жүйесі. Нормативтiк көрсеткiш қызметтiк немесе арнайы қадағалауды, негiзiнен салықтық тексеру бөлiмдерiнiң бастықтары жүзеге асыру құралы болып табылады.

Әрбiр тексерiлетiн кәсiпорынның санатына қарай (iрi, орта, шағын және шағын, сондай-ақ салалық тиiмдiлiгiне қарай) белгiлi бiр балл саны (1-ден 8-ге дейiн) салық инспекторына есептеледi. Бұл ретте, есептi жыл iшiнде әрбiр инспектор кемiнде 34 балл жинауы тиiс, бұл бастықтың өзiнiң қызметiне сәйкестiгi туралы қорытынды жасауға негiз болып табылады. Қаржы жылы аяқталғаннан кейiн салық тексеруi бөлiмiнiң бастығы нақты салық инспекторының жұмыс нәтижелерiнiң нормативтiк көрсеткiштен едәуiр ауытқуы үшiн осы салық қызметi қызметкерiнiң қызметiн сыни тұрғыдан қарауға және тиiстi ұйымдастыру шараларын қабылдауға негiздердiң бар-жоғы туралы қорытынды шығарады. Бұдан басқа, балдық стандарт жеке инспекторлар арасында жұмыс жүктемесiн неғұрлым оңтайлы бөлу бөлiгiнде алдағы есептi кезеңге арналған инспекция жоспарларын жасау үшiн негiз болады.