5-6 сыныптардың математика курсында экстремумге берілген қолданбалы есептерді шешу әдістері

[pic 1]ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ ЖОҒАРЫ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ

АБАЙ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

  «МАТЕМАТИКАДАН ЭКСТРЕМУМГЕ БЕРІЛГЕН ҚОЛДАНБАЛЫ ЕСЕПТЕРДІ ШЕШУ ӘДІСТЕМЕСІ»

Баяндама

Тақырыбы: 5-6 сыныптардың математика курсында экстремумге берілген қолданбалы есептерді шешу әдістері

                                              Орындаған :

Құлмаханова Ұ.Қ.

Құмарханова Ә. Қ.

Назар А.Б. 

Тобы: ММОК-223                                            

                                                  Қабылдаған: Қасқатаева Б.Р.

Алматы, 2023

5-6 сыныптардың математика курсында экстремумге берілген қолданбалы есептерді шешу әдістері

5-6 сынып математикасында қарапайым экстремумға берілген есептерді кездестіруге болады. Негізгі мектептің төменгі сыныптарының  оқушыларына тек бір ғана шешімі бар есептерден бөлек, бірнеше шешімі бар есептер де беріледі. Ондай кездерде тағы қосымша сұрақ қою керек: шешімдердің ішінен ең тиімдісін таңдаңыз, дәлірек айтқанда экстремумға берілген есепті шешу керек. Ондай есептермен оқушылар «Теңсіздіктер»,  «Тіктөртбұрыштың ауданы мен периметрі», «Натурал сандар», « Натурал сандардың бөлінгіштік қасиеттері» деген тарауларды оқу барысында кездеседі.

5-сыныпқа бастауыш сыныптарда «Математика» пәнін қолданыстағы оқу бағдарламасы бойынша оқыған оқушылар келеді. Сондықтан, 5-сыныпта «Математика» оқу пәнінің базалық мазмұны, шамалы өзгерістерді қоспағанда толығымен бұрынғыдай қалды. Атап айтқанда, қолданыстағы оқу бағдарламасымен салыстырғанда жаңартылған мазмұндағы оқу бағдарламасында «Жиын» тарауы және «шиыршық» принципін сақтау мақсатында «Кеңістік фигураларының жазбалары» тарауы қосылған, оларды оқуға оқу жылына берілген 170 сағаттан сәйкесінше 5 сағат және 3 сағат бөлінеді.

Сонымен қатар базалық мазмұн тарауларын оқып игеруге бөлінген сағаттарда айырмашылық бар. «Натурал сандар және нөл саны» тарауын игеруге шамамен 15 сағат бөлінген. Қалған тарауларды игеруге бөлінген сағат сандары өзгеріссіз.

6-сыныпта «Математика» оқу пәнінің базалық мазмұнына шамалы өзгерістер енгізілген. Атап айтқанда, қолданыстағы оқу бағдарламасы бойынша 6-сыныпта қарастырылатын «функция» ұғымына қатысты тарау 7-сыныпқа көшірілген. Осы тараудың орынан 6-сыныпта «Шамалар арасындағы тәуелділіктер» тарауы қарастырылады және келесі тақырыптардан тұрады: «Шамалар арасындағы тәуелділіктерді беру тәсілдері: аналитикалық (формула арқылы), кестелік, графиктік тәсіл», «Нақты процестердің графиктерін қолданып шамалар арасындағы тәуелділіктерді зерттеу», «Тура пропорционалдық және оның графигі». Осыған байланысты «Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер мен олардың жүйелері» бөліміне өзгерістер енгізілген. Яғни осы тарауда екі айнымалысы бар сызықтық теңдеу және оның графигі, екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйелері, екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін қосу тәсілімен және алмастыру тәсілімен шешу, есептерді сызықтық теңдеулер жүйелері арқылы шығару материалдары ғана қарастырылады.

№ 1

Автобуста жүру ақысы  тг. 2; 3; 5; 8 билеттің құны қанша? Автобуста жүру құны С әрпімен белгілендер. Егер k билет алынған болса, онда автобуста жүру құнын есептеу формуласын жазыңдар. [pic 2]

Шешуі: 

Автобуста жүру құнын есептеу үшін жүру ақысын билет санына көбейтеміз.

С = 2    = 2[pic 3][pic 4][pic 5]

С = 3    = 3[pic 6][pic 7][pic 8]

С = 5    = 5[pic 9][pic 10][pic 11]

С = 8    = 8[pic 12][pic 13][pic 14]

Формула: С = k[pic 15]

Жауабы:  С = k[pic 16]

[pic 17]

№2 

Ансамбль мүшелеріне киім тігу үшін мата сатып алынды. Қыз балалардың костюмін тігуге [pic 18] м, ер балалардың костюмміне [pic 19]м мата жұмсалды. Барлығына ең дегенде неше метр мата қажет?