Transparency International ұйымының қызметі

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі

Әл - Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

[pic 1]

СӨЖ

Тақырыбы: Transparency International ұйымының қызметі

Тобы: 105

Орындаған: Мухумов Нуржол

Тексерген: Бекишев Асхат Кенжебекович

Алматы 2021

Transparency International (Трансперенси Интернешнл) — бүкіл әлем бойынша сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес және сыбайлас жемқорлық деңгейін зерттеу жөніндегі үкіметтік емес халықаралық ұйым. Transparency International халықаралық қозғалысын 1993 жылы Дүниежүзілік Банктің Шығыс Африка бойынша бұрынғы директоры Питер Айген Берлинде құрған. Қазіргі уақытта ұйымның әлемнің 100-ден астам елінде бөлімшелері бар.

Ұйым сыбайлас жемқорлыққа қатысты түрлі зерттеулерді, соның ішінде әлемдік сыбайлас жемқорлық барометрі мен сыбайлас жемқорлықты қабылдау индексін жариялайды. Трансперенси Интернешнл Германияда тіркелген үкіметтік емес қауымдастықтың заңды мәртебесіне ие. Берлиндегі кеңсе-ұйымның Бас штабы. Оның мүшелерінің саны бірнеше адамнан өз елдеріндегі сыбайлас жемқорлыққа қарсы күреспен айналысатын 100-ден астам ұлттық бөлімшеге дейін өсті. Трансперенси Интернешнл 2017 жылы Америка Құрама Штаттарының ұлттық бөлімшесін аккредиттеудің жоқтығын растады.

Global Go To Think Tank-тің 2016 жылғы есебіне сәйкес, Трансперенси Интернешнл "әлемдегі ең жақсы ми орталықтары (АҚШ-та емес)" санатындағы 100-ден 9-шы орында және "әлемдегі ең жақсы ми орталықтары (АҚШ-та және АҚШ-тан тыс)"санатындағы 150-ден 27-ші орында болды.

2014 жылдың желтоқсанында ұйымның басқарма төрағасы болып Хосе Угас сайланды: Перудің экс-арнайы прокуроры. Хосе Угас сыбайлас жемқорлық айыптарына байланысты бірнеше жоғары деңгейдегі шенеуніктерді жауапқа тартты. Сонымен қатар, ол Перудің бұрынғы президенті Альберто Фухимори мен Перу ұлттық барлауының бұрынғы басшысы Владимиро Монтесиносқа қарсы сыбайлас жемқорлық ісінде үлкен рөл атқарды.

Сыбайлас жемқорлықты қабылдау индексі. 2018 жылға арналған Карта.

Сыбайлас жемқорлықты қабылдау индексі (Corruption Perception Index) — түрлі елдердің мемлекеттік секторындағы сыбайлас жемқорлықты қабылдау деңгейін өлшейтін жыл сайынғы құрамдас индекс. Transparency International жыл сайын жүз балл шәкілі бойынша кәсіпкерлер мен талдаушылардың әртүрлі елдердің мемлекеттік секторында сыбайлас жемқорлықты қабылдау деңгейін көрсететін сыбайлас жемқорлықты қабылдау индексін жасайды.

Индекс сарапшылар мен іскер топтар арасында жүргізілген сауалнамалардың деректері негізінде жасалады. Сауалнамаларды мемлекеттік басқаруды немесе бизнес-климатты талдаумен айналысатын тәуелсіз сараптамалық ұйымдар жүргізеді. Transparency International сарапшылары сапа стандарттарына сәйкес келетініне көз жеткізу үшін әр ақпарат көзінің әдіснамасын бағалайды.

Айта кетсек, «TransparencyInternational» - бүкіл әлем бойынша сыбайлас жемқорлықпен күрестің және жемқорлық деңгейін зерттейтін үкіметтік емес халықаралық ұйым. Transparency International халық аралық қозғалысы Бүкіл әлемдік банктің бұрынғы директоры Петер Айгеннің бастамасымен 1993 жылы Берлинде басталған. Қазіргі уақытта әлемдегі 100-ге жуық елде ұйымның бөлімшелері жұмыс істейді.

[pic 2]

Бейсенбіде Transparency International (TI) халықаралық ұйымы жариялаған" 2020 жылғы сыбайлас жемқорлықты қабылдау индексінде " Қазақстан 19 позицияға көтерілді, бірақ сыбайлас жемқорлыққа барынша бейім елдердің қатарында қалып отыр.

Жыл сайын жасалатын зерттеуде Қазақстан ықтимал 100 балдан 38 балл жинады (100 балдық шкала бойынша, нөл мемлекеттік сектордағы сыбайлас жемқорлықтың қабылданатын деңгейі өте жоғары, ал 100 — і өте төмен дегенді білдіреді). Бразилия, Эфиопия, Перу, Сербия, Шри-Ланка, Суринам және Танзаниямен бөлісу арқылы ел 94-ші орынға ие болды. Рейтинг 180 ел мен аумақты қамтиды.

Қазақстан бұл зерттеуде бұрынғыдай тоғыз дерек негізінде бағаланды. Төрт рейтингтік агенттіктердің сарапшылары қабылданған сыбайлас жемқорлыққа қарсы шаралардың бағасын көтерді, қалған бес дереккөз — өткен жылдың деңгейінде бағаларды сақтап қалды, деп атап өтілген "Транспаренси Қазақстан" қорының, TI ұлттық бөлімшесінің сайтында. Хабарламада айтылғандай, Ел алғаш рет 38 балл жинады.