Картографиялық деректерді цифрландыру процесін автоматтандыруға арналған бағдарламалық модульдер

7        дәріс.        Картографиялық        деректерді        цифрландыру        процесін автоматтандыруға арналған бағдарламалық модульдер

Бағдарламалық жасақтама төменде келтірілге мәселелерді шешуде өңдеу технологиясын таңдау еркіндігін қамтамасыз ететін модульдер түрінде жасалады: карталарды цифрландыру, әртүрлі форматтағы мәліметтермен алмасу, реляциялық (кестелік) мәліметтер базасымен жұмыс істеу, карталарды қабаттастыру (оверлей операциялары), карталарды мониторда визуализациялау, сұрауларға жауаптар, қарқынды графикалық редакциялау, объектілерді іздеу, оларды оңтайландырумен коммуникациялық желілерді талдау.

Бағдарламалық                        өнімдер                олардың        көмегімен        шешілетін        карта тапсырмаларының        санына        және                әртүрлі        кезеңдерде                пайдалану мүмкіндіктеріне қарай ерекшеленеді. Қалай болғанда да, әр маман белгілі бір тапсырма мен тәжірибеге негізделген бағдарламалық жасақтаманы таңдайды. Жеке бағдарламалық өнімдерді сипаттау кезінде оның қол жетімділігіне де назар аударамыз. Қазіргі уақытта еркін бағдарламалық жасақтама танымал болып келеді, яғни оны орнату және пайдалану құқық иесіне міндетті төлемді қажет етпейді. Тікелей бәсекелес деп пайдалану құқығы коммерциялық компаниялардан сатып алынатын меншікті бағдарламалық қамтамасыз етуді айтуға болады. Тағы бір тенденция - жеке картографиялық тапсырмаларды оңтайландыру        үшін                бағдарламалық        модульдерді                авторлық        әзірлеу,        бұл кітапханаларды, соның ішінде Python тілін пайдалану арқылы мүмкін болды.

Деректерді енгізу және бастапқы өңдеуге арналған бағдарламалық өнімдер

Сандық картаны құрудың алғашқы кезеңдерінде қолданылатын бағдарламалық өнімдерді қарастырайық. Бастапқы кезеңдерге деректерді енгізу және оларды бастапқы өңдеу кіреді. Деректерді бастапқы ұсынудың ықтимал нұсқалары жоғарыда сипатталған: аналогтық(қағаз) немесе сандық түрде; файл форматы; мәтіндік, графикалық немесе сандық ақпарат. Жұмыстың бірінші кезеңі - таңдалған цифрлық карта құру технологиясының бөлігі ретінде талап етілетін бастапқы деректерді көрініс түріне, форматына және бейнелеу пішініне келтіру.

Деректерді дайындаудағы әдеттегі тапсырмалардың бірі-сканерленген карталар сияқты растрлық кескіндерді векторлау. Ұзақ уақыт бойы растрлық карталар қорын векторлау геодеректер базасы үшін бастапқы ақпараттың негізгі массивін берді және цифрлық картографияның негізі болды. Қазіргі уақытта векторлау бағдарламалары тәуелсіз қосымшалар ретінде танымалдылығын жоғалтуда. Сонымен қатар, геоақпараттық өнімдер мен графикалық редакторлардың арнайы модульдері немесе құралдары бар.

Арнайы бағдарламалардан Easy Trace (http://www.easytrace.com), Rassvet (http://www.rastervect.com), R2 (http://www.ablesw.com) бағдарламаларын атап өту керек. Ресейлік Easy Trace бағдарламалық өнімі топографиялық карталарды векторлауға арналған. Бағдарламаның мүмкіндіктері растрлық бейнелер түстерін түзетуге, аффиндік түрлендірулер арқылы тіркеуге және түрлендіруге мүмкіндік береді. Векторлаудың өзі автоматтандырылған, бірақ картографтың тұрақты бақылауымен жүзеге

асырылады. Оператор мазмұнның белгілі бір элементтерін көрсететін түстер спектрін интерактивті түрде таңдауы керек. Векторлау немесе бақылау объектіге қатысты орындалады, ол үшін картограф трассировканың басталу нүктесін көрсетуі керек. Әрі қарай, трассировка алгоритмі белгілі бір аймақта сәйкес түсті пикселдерді іздейді және көпбұрышты нысанның немесе сызықтық нысанның берілген контурын құрайды.

Арнайы баптаулар тегіс қисықтарды, штрих-нүктелік сызықтарды, ортогональды сызықтарды, көлеңкеленген аймақтарды контурлауға және т. б. мүмкіндік береді. Векторландырудан басқа, атрибутивтік кестелермен жұмыс істеу, семантикалық ақпаратты енгізу, топологияны тексеру және өңдеу, нәтижелерді MapInfo және ArcGIS бағдарламаларының форматтарына экспорттау мүмкіндігі бар. Мұндай бағдарламалық өнімде цифрлық картаны құрудың толық циклін орындау қиын екені анық, бірақ растрлық картаның мазмұнын векторлық түрге аударуды жеңілдетуге болады. EasyTrace мүмкіндіктерімен толығырақ ресми сайтта http://www.easytrace.com танысуға болады.