Қан жүйесі аурулары

Дәріс 10.

Тақырыбы: Қан жүйесі аурулары

Дәрістің мақсаты: Жануарлардың қан жүйесі ауруларының пайда болуының негізгі этиопатогенетикалық факторларын, синдроматиканы, диагностиканы және дифференциалды диагностиканы, емдеу әдістерін және алдын-алуды зерттеу.

Дәрістің негізгі сұрақтары:

1.Қан жүйесі ауруларының таралуы, экономикалық залалы, этиологиясы, синдромдары және жіктелуі.

2. Анемияның түрлері (постгеморрагиялық, гемолитикалық, гипопластикалық және апластикалық). Геморрагиялық диатез (гемофилия, тромбоцитопения және қан дақтары ауруы).

3. Қан жүйесі ауруларын диагностикалау және емдеу.

4.Қан аурулары формалық элементтер санының, олардың құрылымының, плазманың мөлшері мен қасиеттерінің әртүрлі бұзылуымен байланысты.

"Қанның жүйелік аурулары" - кең ұғымды білдіреді және эритроциттер, тромбоциттер және лейкоциттер (сүйек кемігі, лимфа түйіндері және көкбауыр) шығаратын органдардың патологиясын қамтиды.

Этиологиясы: жедел және созылмалы қан жоғалту қан түзілудің бұзылуына, анемия кезінде жасушалардың ыдырауының жоғарылауына әкеледі; химиялық заттардың (цитостатиктер, антибиотиктер, өнеркәсіптік улар), радиоактивті сәулеленудің әсерінен геномның мутациясы; ауруға бейімділіктің тұқым қуалайтын берілуі.

Жіктеу

Аурулардың халықаралық жіктемесінде (АХЖ-10) қан ауруларына 90-нан астам нозологиялық бірлік бөлінген.

Бір жетекші патологиялық процеспен байланысты аурулардың 4 тобы бөлінеді:

- анемия-гемоглобин деңгейі төмендеген жағдайлар ретінде анықталады;

- геморрагиялық диатездер - ұюы бұзылған барлық аурулар;

- гемобластоздар - сүйек кемігінен, лимфа түйіндерінен өсінді жасушалардың ісік аурулары;

- басқа патологиялық көріністер тобы.

Анемия - бұл эритроциттердің төмендеуімен және/немесе қан көлемінің бірлігінде (1л) гемоглобиннің құрамымен сипатталатын патологиялық жағдай.

Анемияның жіктелуі:

1. Шығу тегі бойынша: - қан жоғалтумен байланысты (постгеморрагиялық): анемия, қан түзілудің бұзылуы салдарынан: - темір тапшылығы; - В12 - фолиодефицит; - гипопластикалық және апластикалық; - анемия, қан кетудің жоғарылауы нәтижесінде (гемолитикалық): тұқым қуалайтын.

2. Түс көрсеткіші бойынша:

нормохромды анемиялар: ЦП=0,8-1,0; ↓ эритроциттер; гемоглобин - нормада.

гипохромды анемиялар: ЦП<0,8; ↓ гемоглобин; эритроциттер-↓/нормада.

гиперхромды анемия: ЦП>1,0; гемоглобин - ↑ / нормада; эритроциттер - ↓ / нормада.,

3. Эритроциттердің нысаны мен мөлшері бойынша: - нормоциттік; - микроциттік; - макроциттік болып бөлінеді.

Темір тапшылығы анемиясы.

Олар гемоглобинді құру үшін қажет ағзадағы темір жетіспеушілігімен пайда болады. Олар әрқашан гипохромды.

Этиологиясы: созылмалы қан жоғалту, тамақпен темірдің жеткіліксіз қабылдануы; біркелкі тамақтану, ағзаның темірге деген қажеттілігі; созылмалы инфекциялардың, ісіктердің болуы. темір сіңірілуінің бұзылуы (АІЖ ауруларында).

Клиникалық көріністе:

1. циркуляторлық-гипоксиялық синдром; - әлсіздік, дене жүктемелері кезіндегі ентігу, үйлестірілмеген қозғалыстар