Экология ғылымының дамуын мен қоғамда алатын орнын талдау

ЭКОЛОГИЯ ЖӘНЕ АДАМ ТІРШІЛІГІҢ ҚАУІПСІЗДІГІ

ПӘНІ БОЙЫНША

ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚТАРҒА ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫСТАР

Практикалық сабақ 1

«Экология ғылымының дамуын мен қоғамда алатын орнын талдау»

Практика сабағы 1. Экология ғылымының қалыптасу мен дамуын және қоғамда алатын орнын талдау, конспект, пікірталас.

Сабақтың мақсаты: Экологияның зерттеу нысандары, зерттеу бағыттары және ғылым саласы болып қалыптасуы туралы білімді меңгеру, Эколгияның дамуында биология, физика, медицина т.б. салаларыдың орнын көрсету. Экологияның қоғамда алатын орнын талқылау. 

Негізгі қаралатын мәселелер:

1. Экологиялық зерттеу нысандары.
2. Экологияның ғылым саласы бағытындағы даму кезеңдері.
3. Экологияның ғылым саласы болып қалыптасуында зерттеу жүргізген ғалымдар.
4. Экологияның биология, география, медицина, физика, химия т.б. ғылым салаларымен өзара байланысы.

Тапсырмалар:

Дәріс материалдарын, ұсынылған әдебиеттерді, СӨЖ үшін материалдарды, экологиялық зерттеу нысандары, зерттеу түрлері мен әдістерін пысықтау. Экологияның ғылым мен қоғамда алатын орынын түсініп, экологиялық бақылаудың нысандарының және даму кезеңдерінің және экологияның бөлімдерінің схемасын құрыңыз.

Әдістемелік ұсыныстар:

Экология саласында зерттеудің қандай нысандары бар екенін түсіну керек. (1 практикалық сабаққа арналған  материал. Экологиялық даму кезеңдерінің схемасын құрастырыңыз. Экологияның іргелі ғылым салаларымен байланысын талдау қажет. Содан кейін экологияның бүгнгі күндегі алатын орнына талдау жүргізу қажет. Дәрісте меңгерілген, зерделенген материалдар, білім негізінде тұжырым жасау.

Әдебиет:

1. Колумбаева С.Ж., Білдебаева  Р.М. Жалпы экология. Алматы, «Қазақ университеті», 2006.
2. Бигалиев А.Б., Халилов М.Ф., Шарипова М.А. Основы общей экологии Алматы, «Қазақ университеті», 2007.
3. Шилов И.А. Экология. М.: Высшая школа, 2001.

Сұрақ-жауап:

1. Экологиялық зерттеудегі кезеңді түсіндіріңіз.
2. Экология саласында зерттеулерді сипаттаңыз.
3. Экологияның даму бағыттарын атаңыз.
4. Экологияның бөлімдерін талдаңыз.

Практикалық сабақ 2.

Кестеде қоршаған орта факторларының классификациясын негіздеңіз Ағзалардың бейімделуін талдаңыз.

Мақсаты: Ағзалардың тіршілік орталарын, оған бейімделуін және экологиялық факторлардың тірі ағзалар үшін маңызын түсіну.

Тапсырмалар:

1. Ағзалардың тіршілік орталары
2. Экологиялық факторлар түрлерін түсіну және ажырата білу.
3. Экологиялы валенттілік ұғымын түсіну.
4. Минимум, толеранттылық заңдарды талдау.

Жұмыстың барысы:

Тапсырма 1. Экологиялық факторларды талдай отырып, кестені толтыру (кесте 1).

Тапсырма 2. Экологиялық факторлардың ағзаларға әсеріне мысал келтіру.

Тапсырма 3. Ағзалардың температураға бейімделу ерекшеліктеріне мысал келтіре отырып тұжырымдау.

Тапсырма 4. Экологиялық валенттілікке байланысты организмдердің жіктелуін кестеде жазу (кесте 2).

Тапсырма 5-6. Биотикалық факторлардың типтері.

Мақсаты: Биотикалық факторлардың түрлерімен танысу.

Негізгі қаралатын мәселелер:

Тапсырма 5. Ағзалардың температураға бейімделу ерекшеліктеріне мысал келтіре отырып тұжырымдау.

Тапсырма 6. Экологиялық валенттілікке байланысты организмдердің жіктелуін кестеде жазу.