Қоғамдық сана формалары

                       Коммерциялық емес акционерлік қоғамы

                                  Ғұмарбек Дәукеев атындағы

«АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ»

Институт Телекоммуникация және ғарыштық инженерия

Кафедра Әлеуметтік пәндер кафедрасы 

                                                      №1 семестрлік жұмыс

Пән: «Философия»

Тақырыбы: Қоғамдық сана формалары

Мамандық: 6В06103 – «Есептеу техникасы және бағдарламалық қамтамасыз ету»

Орындаған: Жукенов Д.Б.                             тобы: ВТПОук22-1

Қабылдаған: аға оқытушы Жарқынбаев Е.Е.

Мазмұны

Кіріспе………………………………………………………………………………………………….3

Сана ұғымының тарихи дамуы……………………………………………………………4

Сана түсінігі және құрылымы………………………………………………………………8

Қоғамдық сана……………………………………………………………………………………11

Қоғамдық сананың формасы…………………………………………………………….15

Қорытынды…………………………………………………………………………………………17

Пайдаланылған әдебиеттер………………………………………………………………18

Кіріспе

Психика адам миындағы шындықтың көрінісі ретінде әртүрлі деңгейлермен сипатталады.

Адамға тән психиканың ең жоғарғы деңгейі сананы қалыптастырады. Сана – психиканың ең жоғарғы, интеграциялық формасы, басқа адамдармен тұрақты қарым-қатынаста (тілді қолдана отырып) адамның еңбек әрекетінде қалыптасуының қоғамдық-тарихи жағдайларының нәтижесі. Бұл мағынада сана «қоғамдық өнім», сана саналы болмыстан басқа ештеңе емес.

Адамның санасы бізді қоршаған әлем туралы білімдер жиынтығын қамтиды. К.Маркс былай деп жазды: «Сананың өмір сүру тәсілі және ол үшін бір нәрсенің қалай өмір сүретіні – білім». Сонымен, сананың құрылымына ең маңызды танымдық процестер кіреді, олардың көмегімен адам үнемі өз білімін байытады. Бұл процестерге түйсік пен қабылдау, есте сақтау, қиялдау және ойлау жатады. Миға әсер ететін тітіркендіргіштердің тікелей шағылысуымен түйсіктер мен қабылдаудың көмегімен адамның белгілі бір сәтте көрінетін дүниенің сезімдік бейнесі санада қалыптасады.

Жад санадағы өткеннің бейнелерін қалпына келтіруге, қиялға - қажеттілік объектісі болып табылатын, бірақ қазіргі уақытта жетіспейтін нәрселердің бейнелі модельдерін құруға мүмкіндік береді. Ойлау жалпыланған білімді қолдану арқылы мәселені шешуді қамтамасыз етеді. Бұзылу, тәртіпсіздік, бұл психикалық танымдық процестердің кез келгенінің толық ыдырауын айтпағанда, сөзсіз сананың бұзылуына айналады.

Сананың екінші сипаты – онда бекітілген субъект пен объектінің, яғни адамның «меніне» және оның «мен емесіне» жататын нәрсенің айқын айырмашылығы. Адам органикалық дүние тарихында алғаш рет одан бөлініп, өзін қоршаған ортаға қарсы қоя отырып, өзінің санасында осы қарама-қайшылық пен ерекшелікті сақтауды жалғастыруда. Ол тірі жандардың ішінде өзін-өзі тануды жүзеге асыра алатын, яғни ақыл-ой әрекетін өзін-өзі зерттеуге айналдыра алатын жалғыз адам. Адам өзінің іс-әрекетіне және жалпы өзіне саналы түрде баға береді.

Сананың үшінші сипаты – адамның мақсат қоятын әрекетін қамтамасыз ету. Сана функцияларына белсенділік мақсаттарын қалыптастыру жатады, бұл ретте оның мотивтері қосылып, өлшенеді, ерікті шешімдер қабылданады, іс-әрекеттің барысы ескеріледі және оған қажетті түзетулер енгізіледі, т.б., К.Маркс атап көрсеткен. бұл «адам табиғат берген нәрсенің түрін өзгертіп қана қоймайды; табиғат берген нәрседе ол өзінің саналы мақсатын да жүзеге асырады, ол заң сияқты оның іс-әрекетінің әдісі мен сипатын анықтайды және оған өз еркін бағындырады. Кез келген аурудан туындаған бұзылулар немесе