Кибернетика ғылымы

Кибернетика ғылымы

Кибернетика ғылымы күрделі динамикалық жүйелер мен процестерді басқару туралы ғылым. Ақпаратты қабылдауға, сақтауға және өңдеуге және оны басқару мен реттеу үшін пайдалануға қабілетті кез-келген табиғат жүйелері Кибернетика ілімінің зерттеу нысаны болып табылады. Жүйе грек тілінен аударғанда бөліктерден, қосылыстардан тұрады деген мағынаны білдіреді, сонымен қатар бұл термин кибернетиканың негізгі ұғым ретінде қарастырылады.

Барлық жүйелерде басқару процесі ұқсас. Олар өз кезегінде басқару мақсаттарына, міндеттеріне және мазмұнына қарай  ажыратылады.

Кез-келген дәрежедегі ұйымдасқан жүйелердегі басқару процестерінің құрылымында өзара ұқсастық, қауымдастық белгілері бар. Бұл белгілер басқару процесінің әрқашан ақпараттық процесс болып табылатынын көрсетеді.

Кибернетика машиналарда, тірі организмдерде және олардың бірлестіктерінде ақпаратты алу және беру, жинақтау және түрлендіру, өңдеу және пайдалану процестерін зерттейді.

Басқару мен ақпараттық процестер арасында байланыс орнату кибернетиканың басты жетістіктерінің бірі болып табылады. Бұл басқару процесінің технологиясын түсінуге және ең бастысы оны сандық әдістермен зерттеуге мүмкіндік береді.

Кибернетиканың басты міндеттеріне - басқаруда ең тиімді шешімдер қабылдау жатады.

Кез-келген ғылым сияқты, кибернетиканың да өз заңдары мен принциптері бар. Олардың негізгілері - "қара жәшік" принципі және кері байланыс Заңы.

"Қара жәшік" принципін ағылшын психиатры, кибернетика маманы және күрделі жүйелерді зерттеуге үлес қосқан Уильям Эшби енгізді. Бұл қағида жүйенің мінез-құлқын, оның сыртқы факторларға реакциясын зерттеуге және сонымен қатар оның ішкі құрылымынан абстракциялануға мүмкіндік береді. Яғни, кибернетиктер адамның когнитивті шектеулерімен және жүйенің дәл қазір қабылдай алатын барлық күйлерін түсіне алмауымен келіседі.