Жасанды интеллект дамуының философиялық проблемалары

«Семей қаласының Шәкәрім атындағы университеті» КеАҚ

[pic 1]

ЖАСАНДЫ ИНТЕЛЛЕКТ ДАМУЫНЫҢ ФИЛОСОФИЯЛЫҚ ПРОБЛЕМАЛАРЫ

Төлеуғазы Ұлан, Әділжанқызы Ақнұр

Семей, 2022 жыл

Жасанды интеллект дамуының философиялық проблемалары

Аннотация. Қазіргі уақытта жасанды интеллектке қарағанда өзекті және жылдам тақырыпты табу қиын. Пайда болған проблемалар мен қол жеткізілген нәтижелер, адамның ақыл-ой мен санаға монополиясы сияқты көптеген өткір аспектілерге әсер ете отырып, философиялық зерттеуді қажет етеді, мысалы, «күшті» және «әлсіз» жасанды интеллектті ажырату мәселесі, әсіресе «жасанды сананы»құру мүмкіндігі. Сананың философиялық теориялары мен жасанды интеллекттің (AI) қазіргі жағдайы арасындағы қазіргі қатынастарға шолу жасалынады.

Аннотация. В настоящее время трудно найти более актуальную и быструю тему, чем искусственный интеллект. Возникающие проблемы и достигнутые результаты требуют философского изучения, затрагивающего многие острые аспекты, такие как монополия человека на разум и сознание, например, проблема различения «сильного» и «слабого» искусственного интеллекта, особенно возможности создания «искусственного сознания». Будет проведен обзор текущих отношений между философскими теориями сознания и текущим состоянием искусственного интеллекта (ИИ).

Annotation. Currently, it is difficult to find a more relevant and fast topic than artificial intelligence. The problems that arise and the results achieved require philosophical study, affecting many acute aspects, such as the human monopoly on mind and consciousness, for example, the problem of distinguishing between "strong" and "weak" artificial intelligence, especially the possibility of creating "artificial consciousness". An overview of the current relationship between philosophical theories of consciousness and the current state of artificial intelligence (AI) will be conducted.

Түйінді сөздер: философия, жасанды интеллект, басқару, технология, машина, ақыл, робот.

Қазір технология ойға келмейтін жылдамдықпен дамып келеді. Бұрын кәсіби ғалымдарға ғана қол жетімді болып көрінетін мүмкіндіктер қазіргі өмірде бәріне қол жетімді. Осындай жетістіктердің бірі-адам өмірінің көптеген салаларында берік орныққан жасанды интеллект.

Жасанды интеллект-бұл компьютерді, роботтық техниканы, аналитикалық жүйені адам ретінде саналы түрде ойлау тәсілдерін зерттейтін технология, дәлірек айтсақ, қазіргі ғылымның бағыты. Интеллектуалды көмекші роботтардың арманы алғашқы компьютерлер ойлап табылғанға дейін пайда болды.

Өткен ғасырдың 50-ші жылдарының ортасында адамдар есептеу машиналарының мүмкіндіктеріне, әсіресе компьютерлердің бір уақытта көптеген тапсырмаларды қатесіз орындау қабілетіне қатты таң қалды. Ғалымдар мен жазушылардың ойында бірден ойлау машиналары туралы фантастикалық идеялар пайда болды. Дәл осы кезеңде жасанды интеллекттің алғашқы технологиялары пайда бола бастайды.

Жасанды интеллект саласындағы зерттеулер адамның ақыл-ой қабілеттерін зерттеу және алынған нәтижелерді компьютерлер өрісіне аудару арқылы жүзеге асырылады. Осылайша, жасанды интеллект әртүрлі ақпарат көздері мен пәндерінен ақпарат алады. Бұл информатика, математика, лингвистика, психология, биология, машина жасау, машиналық оқыту технологиясы арқылы мәліметтер массивіне сүйене отырып, компьютерлер адамның интеллектіне еліктеуге тырысады.[1]

Ақылға қонымды мінез-құлыққа ие аналитикалық жүйелерді құру дербес немесе адамның бақылауымен мәліметтер массиві негізінде оқи алады, болжам жасай алады және гипотеза жасай алады.Машинада адамның интеллектісін жүзеге асыру-адамдар сияқты әрекет ете алатын робот көмекшілерін құру: ойлау, үйрену, түсіну және тапсырмаларды орындау.

Artificial intelligence термині (ағылшын тілінен аударғанда «жасанды интеллект» деп аударылады) алғаш рет 1956 жылы Дартмут университетінде өткен конференцияда функционалды бағдарламалаудың негізін қалаушы және Lisp тілін ойлап тапқан Джон МакКарти айтқан.