Ертегілердің жанрлық сипаты

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ

1.Ертегілердің жанрлық  сипаты

2.Қиял-ғажайып ертегілердің поэтикасы

3.Новеллалық ертегілер

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

КІРІСПЕ

Диплом жұмысының көкейкестілігі: Бұл жұмысымызда біздер қазақ халық ертегілерінің осы уақытқа дейінгі уақыт аралығында қалай зерттелгендігін М.Әуезов, С.мұханов, Қ.Жұмалиев,Т.Қожекеев, С.Қассқабасов, М.Мырзахметов, Ғ.Есімов т.б. зертеуші ғалымдардың еңбектерңне сұйене отырып, өз бетімізше пікір білдіруге тырыстық.

        Ертегі жанрының түпкі төркіні - алғашқы қауымда пайда болған көне миф,аңшылар туралы әңгіме, хикая және әр түрлі кәде ырымдар мен аңыздар(1).Басқаша айтқанда, ертегң жанры өзінің қалыптасу процесінде осы жанрлардың қасиеттерін бойына сіңірген, олардың кейбіреулерін молырақ, бағызыларын азырақ айдаланылған.Солардың ішінде қайсыбір жанрлар өз бетімен  жоғалып мүлде ертегіге айналып кеткен.Соның бірі миф.Әрине мифтің ертегіге айналу процесі жылдам болған жоқ, ол ұзақ әрі күрделі жол, бірнеше кезеңнен өткен.

        Жұмыстың теориялық қолданылымы: Қазақ ертегілернің әдебиеттану ғылымы үшін құнды жаңалықтарын ашып көрсету арқылы қазақ халөы үшін қандай құрметі болғандығын  атап көрсетуге талпындық.Қазақ әдебиеттану ғылымының жаңаша пікірлеріне эстетикалық тұрғыдан сараптау жұргізілді.

        Жұмыстың практикалық қолданылымы: қазіргі қазақ әдебиетінің жаңаша даму үрдісінде мектеп оқулығы бағдарламасы мен жоғарығы оқу орындарында оқытылатын "Қазақ әдебиетінің тарихы", "Халық ауыз әдебиеті" курсы пәндерінде қосымша оқу құралы ретінде пайдалануға болады.

Диплом жұмысының мақсаты: Қазақ ертегілерінің ішкі жанрлары мен поэтикасының пайда боу, дамуы қандай деңгейде болғандығын анықтап көрсету.Ертегілердің кейінгі дәуірдегі оның ішінде ХХ ғасырда зерттелуі жайлы әртүрлі көзқарастар мен зерттеген ғалымдарымыздың қай кезеңде қалай зертегендігін олардың өздері өмір сүрген кезеңдерң тұрғысынан алып, қарастырдық.

        Жұмыстың міндеті: Қазақ ертегілерінің зерттелуі жөнінде әр жылдары берілген пікірлер мен зертеулерге түсінік беру. ХХ ғасырдың 40 жылдарына дейінгі аралықта қазақ ертегілерінің қалай зерттелгендігін анықтау.

        Зерттеу әдістері: Бұл еңбегімізде қазақ ертегілерініңзерттелу кезеңдерін айқындау мақсатында әдебиетшілер мен зерттеуші - ғалымдардың еңбектеріне талдау, салыстыру, сараптау, сұрыпталған дүниеге өзіндік пікір беру әдістері қолданылды.

        Зерттеу обектісі: Зерттеу нысанасына әдебиеттанушы ғалымдардың, зерттеушілердің еңбектері, негіз етіп алынды.Осы дүниелер арқылы қазақ ертегілерінің әр дәуірдегі қоғамдық өзгерістер мен кезеңдері анықталып, оларға сипаттама берілді.

        Жұмыстың құрылмы: Диплом жұмысы кірспеден және 3-тараудан, қорытынды бөлімінен тұрады.кіріспе бөлімінде тақырыптың көккейкестілігі, мақсаты мен міндеті, теориялық және практикалық қолданылымы, зерттеу әдістері,нысанасы және осы жұмыстың құрлымы жөнінде кеңінен мәлімет беріледі.Бірінші,екінші және үшінші тарауларда қазақ ертегілерінің ішкі жанрлары мен поэтикасы тқрғысынан талдау жасалған.Соңында пайдаланылған әдебиеттердің тізмі берілген.

1.ЕРТЕГІЛЕРДІҢ ЖАНРЛЫҚ СИПАТЫ

Ертегі жанрларының түп төркіні - алғашқы қауымда пайда болған көне миф, аңшылар туралы әңгіме, хикая және әр түрлі кәде ырымдар мен аңыздар.Басқаша айтқанда, ертегі жанры өзінің қалыптасу процесінде осы жанрлардың қасиеттерін бойына сіңірген, олардың кейбіреулерін молырақ, бағзыларын азырақ пайдаланылған.Солардың ішінде қайсыбір жанрлар өз бетімен жоғалтып мүлде ертегіге айналып кеткен.соның бірі - миф.Әрине мифтің ертегіге айналу процесі жылдам болған жоқ, ол ұзақ әрі күрделі жол, бірнеше кезеңнен өткен.