Психологиядағы бала сөзі теориясы

                                                 Психологиядағы бала сөзі теориясы.

Бала психологиясынын мэселелері, соби еміріндегі алгашкы дагдарыс. Саби емірінін алташкы жылындары дагдарыс тэжірибе кузінде

мазмуны жатынан оте карапайым деп саналган.

Бул кезен турлі жастаты дагдарыстан бурын зерттелген. Бірак онын пайда болу себебі мен мэніне жете зейін аударылмаган. Осы орада собидін каз-каз басып журуі туралы жорары даму

зандлыктарынын жеке кезендеріндегі сапалы озгерістер жайын да сез козгап отырмыз. Соби бірден тай-тей басып журіп кете алмайды, дегенмен, бірен-саран болса да ондай балалар бар. Бірден журш кететін собиді мукият зертгеу натижелері онын бойында элі де аныктала коймаган жасырын ерекшеліктері бола-болатындырын керсетеді. Алайда купия сыр соби

журе бастаганнан жогалатынын байкаймыз.

Соби тым жас кезінде-ак журе алады, бірак ол элі нозік козгалып, кенісікте ез бойын билей

алмайды. Собидын бойындары мундай касиет

онын алгашкы дагдарысынын манін анык

байкатады.

Датдарыстын екінші керінісі бала тілінін шыруына байланысты. Сабидін тілі шыгып, бірден сейлеп кету процесі узак мерзімге созылады, дегенмен бірден сейлеп кеткен собилер болганы кейбір деректерден мэлім. Собидін уш айга дейін тілі шыкпайды, бул сол тілі шыгудын жасырын кезені деп аталады, Ал ушінші жайт - бала бойындаы аффект пен ерік ерекшеліктерінін керінісі.

Э.Кречмер муны гипобликалык кимыл-козгалыс

деп атады. Мунын мэні дагдарыска байланысты собидін' алгашкы карсыласуы, от басындаты торбиенін октемдігіне собидін карсылык корсетуі,

• Кречмердін бул керіністерді гапобликлык деп атауынын себебі ондай кимыл-козгалыстар ерікті эрекеттер мен аффектінін бірігіп кету салдарынан оларды бірінен-бірін ажырату киын.

Датдарыс жасында собидін мундай кимыл-эрекеттер жасауына дурыс тарбие бермейтін семьяларда пайда болып, олар шиеленісе туседі. Ал онын соны тарбиесі киын балага экеп соктырады. Эдетте собиге бір нарсені бермей койса немесе онын тілегін тусінбесе, ол ашу-ызага курт ерік беріп, еденге жат калып аунап уздіксіз жылайды. Егер журетін болса, козгалуда бас тартып, еденді аятымен тепікілейді. Осы кезде ол ешкандай есінен танарлык, езунен сілекей агып, серейіп каларлыктай белгілері