Білім беру ұйымдарында құлағы нашар еститін балаларды психологиялық-педагогикалық қолдау

Тақырыбы: Білім беру ұйымдарында құлағы нашар еститін балаларды психологиялық-педагогикалық қолдау.

Мазмұны

1. Кіріспе.
2. Негізгі бөлім.

2.1.        Есту кемістігінің пайда болу себептері мен түрлері.

2.2.        Құлағы нашар еститін балалардың ерекшеліктері.

2.3.        Білім беру ұйымдарында құлағы нашар еститін балаларды психологиялық-педагогикалық қолдау.

1. Қорытынды.
2. Пайдаланылған әдебиеттер.

Кіріспе

Құлағы нашар еститін балаларды білім беру ұйымдарында психологиялық-педагогикалық қолдау көрсету – бұл олардың қажеттіліктерін ескере отырып, толыққанды білім алуға, әлеуметтенуге және дамуға мүмкіндік беретін маңызды процесс. Мұндай қолдау арнайы әдістер мен құралдарды қолдануды, сондай-ақ мұғалімдер мен мамандардың кәсіби біліктілігін талап етеді.

Білім беру саласындағы инклюзивтілік принциптері әрбір баланың ерекше қажеттіліктерін ескере отырып, сапалы білім алуға тең мүмкіндік беру қажеттілігін алға тартады. Нашар еститін балаларды педагогикалық қолдау – олардың оқу процесіне қатысуын, әлеуметтік бейімделуін және толыққанды дамуын қамтамасыз етуге бағытталған кешенді жұмыс. Құлағы нашар еститін балаларды психологиялық қолдау – олардың жеке тұлғалық, эмоционалдық және әлеуметтік қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған маңызды процесс. Мұндай қолдау балалардың білім алу процесін жеңілдетіп, олардың психологиялық саулығын жақсартуға көмектеседі.

Есту дыбыстық  құбылыстар формасының кабылдаудағы шынайы, анық, дәл  бейнеленуі. Дыбыстарды ажырату тірі организмге тән. Бұл қабілеттілік есту органының немесе есту анализаторларының қатысуымен таратылады. Есту анализаторының қалыпты дәрежеде қызмет етуі баланың жалпы дамуына үлкен әсерін тигізеді. Есту жағдайының қалыпты болуы балалардың сөйлеуі мен психологиялық жағынан қалыптасуында шешуші орын алады. Ерте саңырау болғандарға туа біткен және сөйлеу тілі калыптасқанға дейін саңырау болғандар жататы. Бұл балаларда кейде жартылай есту қабілеті сақталады да, олар өте қатты дыбыстарды естиді. Жүре келе саңырау болғандарға сөйлеу тілі қалыптасқаннан кейін есту қабілетін жоғалтқандар жатады. Бұлар сөйлей алады, ерін қимылы арқылы түсінеді. Есту қызметінің бұзылуы естімейтін тұлғаның дамуына өзінің әсерін тигізеді, әлеуметтік ортада өмір сүруге ерекше жағдай туғызады, тілдесу ортасын азайтып, әлеуметтік байланыстар көлемін шектейді.

Есту кемістігінің пайда болу себептері мен түрлері.

Есту қабілетінің бұзылуының себептерін анықтауда әртүрлі көзқарастар бар. Қазіргі уақытта есту патологиясын тудыратын немесе оның дамуына ықпал ететін себептер мен факторлардың үш тобы жиі ажыратылады.

Бірінші топқа есту аппаратының құрылымының өзгеруіне және тұқым қуалайтын есту қабілетінің жоғалуының дамуына әкелетін тұқым қуалайтын сипаттағы себептер мен факторлар жатады. Балалардағы кереңдік пен есту қабілетінің жоғалуының пайда болуында тұқым қуалайтын факторлар маңызды рөл атқарады және отандық және шетелдік ғалымдардың мәліметтері бойынша оның жағдайларының 30-50% құрайды; тұқым қуалайтын есту қабілетінің жоғалуы жағдайларының үштен екісінде синдромдық есту қабілетінің жоғалуы дененің барлық дерлік мүшелері мен жүйелерінің ауруларымен (сыртқы құлақтың ауытқуларымен, көздің, тірек-қимыл аппаратының, ішкі жүйенің, бүйректің ауруларымен, жүйке патологиясымен, эндокриндік және басқа жүйелер) сипатталады. Егер ата-аналардың бірінде есту қабілеті төмендесе, тұқым қуалайтын фактор ерекше маңызға ие болады. Генетикалық зерттеулер мутациялары есту қабілетінің бұзылуын тудыруы мүмкін 50-ден астам генді анықтады. Тұқым қуалайтын есту қабілетінің бұзылуы басым немесе рецессивті белгі болуы мүмкін. Тұқым қуалайтын есту қабілетінің бұзылуының көпшілігі сөйлеуді меңгергенге дейін ерте жаста дамиды.