Рухани мәдениеттің формалары

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігінің Әл-Фараби атындағы қазақ ұлттық университеті

[pic 1](

Факультеті: «География және табиғатты пайдалану»

Кафедрасы: «Кадастр»

            СӨЖ

Тақырыбы: Рухани мәдениеттің формалары

                                                                  Орындаған:Бекен Ермек

Алматы 2021ж

Рухани мәдениеттің формалары

Рухани мәдениет мәдениет пен қоғамның басқа салаларынан оқшауланбайды, ол адам қызметінің барлық салаларына, соның ішінде материалдық және практикалық салаларға еніп, оларға құндылық бағдарларын беріп, ынталандырады. Адам өзінің шығармашылық бастамасын әр түрлі жолмен жүзеге асыра алады және оның шығармашылық өрнегінің толықтығына әртүрлі мәдени формаларды құру және қолдану арқылы қол жеткізіледі.

Рухани мәдениет әр түрлі формада немесе формада болады, олардың негізгілері мифтер, дін, өнер, философия, ғылым. Рухани мәдениеттің бұл формалары бір-біріне ұқсас, өйткені олардың көмегімен адам жер бетінде пайда болғаннан бері өзіне сұрақ қоюдан шаршамайтын сансыз сұрақтарға жауап беруге тырысады, ал олардың арасындағы айырмашылық-олар әртүрлі заттарды зерттеп, әртүрлі әдістерді қолданады.

Осы компоненттердің әрқайсысының өзіндік тақырыбы, өзіндік рефлексиялық тәсілі бар, қоғам өмірінде өзінің белгілі бір әлеуметтік функцияларын орындайды, танымдық және бағалау сәттерін – білім жүйесі мен бағалау жүйесін қамтиды.

Біз рухани мәдениеттің шынайы әмбебап формаларын қысқаша сипаттаймыз, олардың әрқайсысы адам өмірінің мәнін өз жолымен көрсетеді, мысалы: миф, өнер, дін, философия, мораль, ғылым.

Адамзат дамыған сайын ғылыммен көбірек анықталатын білім әрқашан рухани мәдениетте ерекше орынға ие болды. Ғылым рухани мәдениеттің маңызды негізгі компоненттерінің бірі болып табылады.

Ғылым, жоғарыда айтылғандай, табиғи әлемді зерттеуге бағытталған және дәлелдерге негізделген рухани мәдениеттің бір түрі. Ғылым өзінің маңызды заңдылықтарын түсіну негізінде әлемді ұтымды қайта құруды мақсат етеді. Ғылым максималды дәлдікке, объективтілікке ұмтылады. Ғылыми танымның нәтижелері (теориялар, ұғымдар және т.б.) зерттеушінің өзіне әкелген барлық жеке қасиеттерін жоққа шығаратындай етіп ұйымдастырылған. Ғылымның басты ерекшеліктерінің бірі-ол әлемнің объективті жақтарын көрсетуге, яғни мазмұны адамға да, адамзатқа да тәуелді емес білім алуға бағытталған. Ғылым, ең алдымен, әлемнің объективті бейнесін құруға тырысады, яғни.адамға қарамастан, оны «өзі» сияқты етіп көрсету. Рухани мәдениеттің басқа компоненті (өнер де, идеология да, дін де және т.б.) мұндай мақсат қоймайды.