Материалдық және Рухани Мәдениеттің Дамуы

Материалдық және Рухани Мәдениеттің Дамуы

Кіріспе

Мәдениет — адамзат қоғамының дамуының негізі. Ол адамдардың тұрмыс-тіршілігін, әлеуметтік қарым-қатынастарын, дүниетанымын, моральдық нормаларын, өнерін, ғылымын қамтиды. Мәдениет материалдық және рухани болып екіге бөлінеді. Материалдық мәдениет адамның физикалық заттарын, құралдарын, технологияларын қамтыса, рухани мәдениет оның ішкі дүниесі, идеалдары мен шығармашылық қабілеттерімен байланысты. Бұл рефератта материалдық және рухани мәдениеттің даму ерекшеліктері, олардың өзара байланысы, тарихтағы рөлі және қазіргі қоғамдағы маңызы қарастырылады.

1. Материалдық мәдениет

1.1 Материалдық мәдениеттің анықтамасы

Материалдық мәдениет — бұл адамның тіршілік етуі мен күнделікті қажеттіліктерін қамтамасыз ету үшін жасаған физикалық объектілері мен құралдары. Оған архитектура, өнеркәсіп, тұрмыс заттары, киім, тамақ, транспорт және т.б. жатады. Материалдық мәдениет адамның өмір сүру деңгейін, қоғамның әлеуметтік құрылымын, экономикалық жағдайын анықтайды.

1.2 Материалдық мәдениеттің даму кезеңдері

Алғашқы қауымдық кезең

Алғашқы қауымдық құрылымда адамдар табиғатпен тығыз байланыста болды. Адамдар аңшылық пен жинаушылықпен айналысып, табиғи ресурстарды пайдалануға бейімделді. Олардың жасаған алғашқы құралдары мен тұрмыс заттары — материалдық мәдениеттің негізі болып табылады.

Ауыл шаруашылығы кезеңі

Ауыл шаруашылығының дамуы материалдық мәдениеттің жаңа кезеңіне жол ашты. Егіншілік пен мал шаруашылығының пайда болуы, тұрғын үйлер мен ауылдардың құрылуы материалдық мәдениеттің байи түсуіне себеп болды. Осы кезеңде ауыл шаруашылығына байланысты жаңа технологиялар мен құралдар пайда болды.

Өнеркәсіптік революция

18-19 ғасырларда басталған өнеркәсіптік революция материалдық мәдениетке түбегейлі өзгерістер әкелді. Машинамен өндіріс, транспорттың дамуы, қалалардың өсуі — бұлар қоғамның материалдық мәдениетін жаңа деңгейге көтерді. Өнеркәсіптің дамуы адамдардың тұрмысына, экономикалық жағдайына, еңбек қатынастарына әсер етті.

1.3 Материалдық мәдениет пен технология

Технологияның дамуы материалдық мәдениеттің дамуында маңызды рөл атқарады. Жаңа технологиялар өндірісті, құрылыс саласын, ауыл шаруашылығын өзгертіп, адамдардың өмір сүру сапасын арттырады. Мысалы, компьютерлік технологиялар мен ақпараттық жүйелер қоғамның материалдық мәдениетінің ажырамас бөлігіне айналды.

1.4 Материалдық мәдениеттің әлеуметтік аспектілері

Материалдық мәдениет әлеуметтік құрылыммен тығыз байланысты. Әлеуметтік таптар мен топтар арасындағы қатынастар материалдық мәдениеттің формаларына, оның ішінде тұрғын үйлер, киім-кешек, тұрмыс заттары мен өндіріс құралдарына әсер етеді. Материалдық мәдениеттің элементтері қоғамдағы әлеуметтік статус пен беделді көрсету құралдары ретінде қызмет етеді.

2. Рухани Мәдениет

2.1 Рухани мәдениеттің анықтамасы

Рухани мәдениет — бұл адамның рухани әлемін, ойлау қабілетін, сезімдерін, дүниетанымын, моральдық және этикалық нормаларын қамтитын мәдениет түрі. Оған дін, философия, әдебиет, өнер, дәстүрлер мен халықтың мәдени мұрасы жатады. Рухани мәдениет адамның ішкі дүниесін байытады, қоғамдағы әлеуметтік байланыстарды нығайтады.

2.2 Рухани мәдениеттің даму кезеңдері

Дәстүрлі мәдениет

Бұл кезеңде халықтың ауыз әдебиеті, фольклоры, діні мен дәстүрлері маңызды рөл атқарды. Адамдар табиғатпен, бір-бірімен және қоғаммен байланыста болды. Дәстүрлі мәдениет рухани құндылықтардың қалыптасуына ықпал етті.

Классикалық мәдениет

Философия, ғылым