Қазақстандағы парламентаризмнің бастаулары

Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан Мемлекеттік Медицина

                                                       Университеті

                                              [pic 1]Студенттің өзіндік жұмысы Мамандығы: Стоматология

Кафедра:Қазақстан тарихы және қоғамдық пәндер кафедрасы

Пән:Қазақстанның қазіргі заманғы тарихы

Курс:1

Тақырыбы:  Қазақстандағы парламентаризмнің бастаулары

Орындау түрі:Мәнжазба

Орындаған:Сагидуллаев Ж.Т

Тексерген:Молдин Б.А.  

Тобы: 105

                                                                   Ақтөбе 2018 ж  

                     Жоспар:
Кіріспе

• Парламентаризм теориясы мен тарихы
  

• Парламентаризм ұғымы мен парламентаризм теориясы дамуының негізгі
  

• Шет елдердегі парламентаризм бастаулары
  

• Мемлекеттің заң шығару қызметіндегі парламент рөлі
  

• Қазақстан Республикасы Парламентінің мемлекеттік органдар жүйесіндегі орны

• Қазақстан Республикасы Парламенті функцияларының негізгі бағыттары

• Қазақстан Республикасы Парламентінің заң шығару процесін жетілдіру
  Қорытынды

Кіріспе 
Халқымыздың ғасырлар бойына тарих қойнауынан нәр 
Мемлекетіміздің парламентаризм мәселесі өзінің терең тарихи астарымен, біржақты
Мемлекет тарихында аян болған өкілдік органдарымыздың ұзақ жылдар
Өкілдік заң шығарушылық органдарымыздың қызметін, пайда болуының алғышарттарын
Парламентаризм үғымының айналасында туындаған мәселеге тоқтала кетсек, парламентті
Мемлекетіміздің парламент тарихының зерттелу деңгейі мен қарастырылған мәселелердің
Әдебиеттеріміздің басым көпшілігінің кеңестік идеологиямен құрықталуы және әлі
XX ғасырдың алғашқы ширегіндегі Ресей империясының Қазақстан сықылды
Мемлекеттік Думаның пайда болуының алғышарттары, I, II, III,
Келесі өкілдік, заң шығарушы органдарымыздың тізбегінде "ең қысқа
Кеңестер дәуірі басталып, билігі орнай бастау кезеңінде өкілдік,
Аталған органның пайда болуын, қызметін Б. С. Кенжебаев
Кеңестер съездерінің қызметіне байланысты еңбектерді мына авторлар да
Кеңестер дәуірінің аясына саятын Жоғарғы Кеңестің қызметінің барысын
Зерттеу өзектілігі.1991-жылы өз тәуелсіздігін алған Қазақстанның бүкіл әлемге
Қазақстанның демократиялық жолмен құқықтық және әлеуметтік мемлекет орнатуы
Айтылған билік тармақтарының ішінде заң шығарушы билік орынды
Бүгінгі күні «парламентаризм» ұғымының Қазақстан Респуб-
ликасы Парламентінің заң шығарушы қызметімен ара қатына-
сын, осы ұғымның Қазақстан Парламентіне қаншалықты сәй-
кестілігін зерттеу — еліміздің парламентінің шынайы парла-
ментаризмге лайық қалыптасып, дамуына өз үлесін қосады.

Парламентаризмнің Қазақстан Республикасы Парламентінің
заң шығару қызметімен ара қатынасын анықтау, осы мөселені
жинақтық (комплекстік) зерттеуде жасалған алғашқы қадам
болып табылады
3. «Парламентаризм» мәселесі бүгінгі күнгі көкейкесті мәселе болғандықтан,
Тақырыптың ғылыми зерттелу деңгейі. Көптеген отандас және шетелдік
Қазақстан Республикасының Парламенті Республика Президенті-нің төлтума еңбектері мен
Қазақстан Республикасы Парламентінің қалыптасуы мен оның қызметінің белгілі
дарының еңбектері де керсетілген мөселені зерттеуде аса маңыздылы-
ғы мен құнды. Бұл ғалымдар: Э. Б. Бейшембиев,
Қазақстандық бірқатар кандидаттық диссертация тақырыптары Республика Парламентінің қызмеітіне,
Қазақстан Парламентін зерттеу бойынша келесі авторлардың еңбектері аса
Қазақстан Ресігубликасы Парламентінің тұрақты кәсіби органдар ретіндегі әрекетін
Дипломдық жұмыстың мақсаты. Дипломдық жұмыстың негізгі мақсаты —
Парламентаризм мен Қазақстан Республикасы Парламентінің заң шығару қызметінің
Қазақстан Республикасы Парламентінің Республика заңдарына сәйкес қалыптасу кезеңдеріне
Қос палаталы парламент құрылымын жетілдіру жолдарын қарастыру
Республика Парламентінің басқа мемлекеттік органдармен қарым-қатынастарын талдау арқылы
Заң шығару процесінің тиімділігін арттыру мақсатында Сенат пен
Парламент қызметінің негізгі бағыттарын анықтай отырып, оның құзырындағы
Заң шығару процесінің сатыларына талдау жасай отырып, заң
Депутаттық фракциялардың конституциялық құқықтық мәртебесін анықтау.

Жүргізілген зерттеулерді негізге алып, заң шығару процесін жетілдіру
Зерттеу обьектісі. Қазақстан Республикасының Парламенті, оның заң шығару
Зерттеу әдістері мен қайнар көздері. Парламеитаризмнің Қазақстан Республикасы
Жұмыс барысында қолданылған қайнар көздер: Қазақстан Рес- публикасының
1. Парламентаризм теориясы мен тарихы.
1.1. Парламентаризм ұғымы мен парламентаризм теориясы дамуының негізгі
Батыс демократиялары заң шығару инстиуттарын көптеген ға-сырлар бойы
Әрине, Қазақстан Республикасының батыс демократияларынан айырмашылығы мол, бұл
Легислатуралар алғаш рет Англияда, одан соң Францияда құрылды.
Король билігі рөлінің төмендеуіне байланысты мемлкетті басқару атқарушы
Батыстағы парламенттік жүйе монарх қолындағы мемлекеттік биліктің шексіздігін
Жоғарыда айтылған сословиелік негіздегі мемлекеттік өкілдік ме-кемелер парламентаризмнің
Сословиялардың өкілдік мекемелерге өздерінің «шаш ал десе, бас
Парламенттік кезең жалпы және тұтас алғанда ерікті мандатқа
Ерікті депутаттық мандат, оны жүзеге асыруда кездескен барлық
Парламентаризм өзінің мұратты мақсатында жалпымемлекеттік мүддеге демократиялық дәстүрлерде
Құқық мамандары мемлекеттік биліктің жоғары органдары жұмысын неғүрлым
Көбіне депутаттар өздерінің өкілдік қызметіндегі атқарушы билік пайдасына
«Кейбір Парламент депутаттары, оларды» сөйлеген сөздеріне қарағанда, «мемлекетінің
Бәсең сайлау қүқығына ие әрбір азаматтың Парламент мүшесі
Кез-келген мемлекет жалпыхалықтық ұйым болғандықтан, оның жекелеген таптар,
халқын құрады және ол егемендіктің бірден-бір иесі болып
Қоғамның тұрақтылығы, мемлекеттік биліктің
А. К. Котов парламентаризмді «қоғамдағы тіршілік әрекеітінің жалпыға
С. К. Амандықова парламент пен парламентаризмнің өзара байланысты
А„ А. Черняков парламентаризм үғымына берген анықтамасында: «Парламентаризм
Жоғарыда көрсетілген авторлардың пікірімен келісе отырып, біз тарапымыздан,
Қазақстандық парламентаризм — әлеуметтік мүдделер келісімін Қазақстандағы бүкіл
Депутаттар жалпымемлекеттік және жалпыхалықтық мүдделерді жан-жақты білсе, мемлекеттің
Жоғарыда айтылғандарды тұжырымдасақ, парламенттік қызмет мемлекетке қызмет ету,
Жалпымемлекеттік істерді жүргізуші өкілдік мекеме ретіндегі шынайы парламент
Парламенттік жүйе, ерікті мандаттан басқа, ел дамуының жалпы
Жоғарыда айтқандардан шығатын қорытынды - мемлекет Парламенті алыс-жақын
Франциядағы XVII ғасырда парламентаризм өз даму кезеңінде қайшылықтарға
Парламенттің король билігінен жеке дара билік тармағы ретінде
Ол идеяны жүзеге асыру үшін үшінші сословие депутаттары
1789 жылдың 7 шілдесінде барлық сословие депутаттары өздерін
1789 жылы 26 тамызда Құрылтай жиналысы бекіткен «Адам
Сонда пайдалануды қамтамасыз етпеген және билік бөлінісі жоқ
Құрылтай жиналысы дайындаған 1791жылғы конституциясы: өкілдік басқару және
Атқарушы биліктің басшысы ретінде король кең құзіреттіктерге
1791 жылғы Конституция бойынша заң шығару билігі, атқарушы
1791 жылдың жазында, Конституцияда белгіленгендей Заң шығару жиналысына
Заң шығару жиналысы мен король арасындағы кекілжін 1791
Осыған сәйкес Заң шығару жиналысы эмигранттардың отанға
Берілген мерзімнің аяқталуымен оралмағандар сатқын деп жарияланып, мүліктері

"Сонла Людовик өз конституциялық құқықтарын пайдаланып бұл декретке
Тюдорлар монархиясының бекітілуі өзіндік жағдайда өтіп парламенттің сословие-өкілдік
Егерде, Елизавета тұсында король билігінің жақтастары мен қарсыластары
«Ұлы ремонстрациядан» кейін көптеген парламент петициялары мен манмфесттері
1642 жылы 26 мамырдағы декларация парламент заң
ХVШ-ХІХ ғасырлардағы Ағылшын парламенті құрылысына келсек,
Король өз құзіретін пайдалана отырып, лордтар палатасына депутатты
Ішкі жұмыстарында парламенттің қос палатасы өз ережелерін
Парламент корольмен жылда шақырылып тұрады. парламент жаңа заң
Парламент сонымен қатар мемлекеттің жылдық кіріс, шығысын бекітеді.
Палаталар арасындағы даулы мәселелерде лордтар палатасы бірқатар артықшылықтарға
Парламент қызметінің ең маңызды жағы,ол атқарушы
Ағылшын парламентімен қатар, салыстыра Француз парламенті қарастырайық. Француз
Сенат сайлауы өзгеше өтеді. Сенат депутаттарын
Парламенттің қос палатасы да сөз бостандығына ие. кекілжің
Әрбір палата өз қызметтерін өз ережелерімен жүзеге асырады.
Ағылшын парламенті сықылды француз парламенті де, мемлекеттің үкімет
1.2. Шет елдердегі парламентаризм бастаулары.
Алғашқы парламенттеріміз 11-12 ғасырларда Исландия, Ирландияда және 13
Алғаш орта ғасырлық сословиелік-өкілдік парламенттеріміздің құрылымы, формасы, қызмет
Парламенттің корольдің шақыруымен эрл, барон, архиепископтар, епископтар және
Англиядағы демократия ұшқындарының көрінісі «община» өкілдеріне» графтықтардан рыцарлардың

Патшаның арнауы шақыруымен жиналған дінбасылар, барондар және прелаттар
Ағылшын парламентінің қызмет аясының бір түрі патшаның халыққа
Бірте-бірте парламенттің іс тәжірибесіне патшаның атына бүкіл парламенттің
Парламент сессияларында 1272ж. және 1307ж. аралығында қаралған істер
2. Мемлекеттің заң шығару қызметіндегі парламент рөлі.
2.1. Қазақстан Республикасы Парламентінің мемлекеттік органдар жүйесіндегі орны.
Қазіргі уақытта әлемнің көптеген елдеріне, парламент , жоғарғы
Мысалға алатын болсақ, Жапон Конституциясының 41» бабында «Парламент
Дегенменэ конституциялар заң шығару оргаңдарына заң шығару үстемдігі
Президентгік республикаларда (АҚШ, Мексмка, Венесуэла, Гондурас) парламент неғұрлым
Парламенттің мемлекеттік органдар жүйесіндегі орны, негізінен билік бөлу
Билік бөлу принципінің негізін салушы аса көрнекті ойшылдар
Батыс демократиясы адамдар періште емес деген ұйғарымды ұстанады,
Американдық конгресс заң шығару билігінің әлдеқайда тиімді түрі
Әуел баста конгресс қарауында әдетте заң билігінің құзырына
Егер конгресс тәуелсіздігі жөнінде айтар болсақ, Америка конгресінің
Қазақстандағы билік бөлу мәселесіне келер болсақ, бұл мәселе
Қазақстан Республикасының өз егемендігін алғанға дейін жетпіс жыл
Республиканың билік мәселесін дербес шешуге мүмкіндігі болған жоқ.
1928-жылы С.Садуақасов Қазақстан саяси қайраткерлерінің ара-сындағы алғашқылардың бірі
Мемлекеттік билік бір партияның меншігінде болды. Ол өз
Мемлекеттегі барлық билік Кеңестер қолында шоғырланғаи тұста оның
Алып державаның күйреуі сол кездегі Компартия жетекшісі М.
Қазақстан Республикасы тәуелсіз мемлекет болғанын жариялаған 1991-жылғы 16-желтоқсанда
Билік бөлу принципі өзінің әрі қарай дамуын Қазақстан
Мемлекеттіліктің алғашқы жылдарында қабылданған жоғарыда көрсетілген нормативтік құқықтық
1995-жылғы 30-тамызда бүкілхалықтық референдум арқылы Қазақстан халқы
Кейбір авторлардың пайымдауынша параментаризм элементтері парламенттік басқару нысанына
Қазақ хандығындағы парламентаризм белгілері Ресей боданында болған кезде
Қазақстан Реепубликасының Конституциясында бекітілген билік бөлу прииципіне сөйкес
Қазақстан Республикасы Конституциясының 40-бабына сәйкес Республика Президенті —
Президенттік басқару нысанының Қазақстанға тән ерекшелігінің дұрыстығына заң
Президенттік басқару нысанының мемлекетімізге тән ерекшелігінің тиімділігін дәлелдеу
М. Т. Баймаханов, Л, М,Вайсберг, А, К, Котов
Жоғарыда берілген заң саласындағы беделді ғалымдардың пікірлері белгілі
Парламенттің мемлекет басшысымен, биліктің өзге тармақтары-мен өзара әрекеттестігін
Парламент қызметі заңдар шығарудан, мемлекеттік бюджетті қа-былдаудан, халықаралық
Қазақстан Республикасы Конституциясының 3-бабы 4-тармағында мемлекеттік биліктің біртұтастығы,
Бұл-біртұтас мемлекеттік билікті бірнеше бөлікке бөліп тастау емес,
1995-жылғы Конституцияда бұл проблемалар тек Жалпы Ережелер бойынша
Қазақстан Республикасы билік бөлу принципіне сәйкес бөлінген бірұтас
Қазақстаи Республикасы Парламентінің мемлекеттік органдар жүйесіндегі орнының ерекшелігі

Жоғарыда айтып кеттік, Қазақстан Республикасының 1995-жылғы Конституциясы Қазақстан
Ж. М. Башарова,, әлемдік төжірибеден келесі фактіні келтіреді:
Сонымен қатар, Республика Презиенті мен Парламентінің мемелкеттік билік
Өзінің конституциялық өкілеттіктерін жүзеге асыру барысында Сенат Республика
Кейінгі кездері Ұлы Британияда ғұмырлық
2.2. Қазақстан Республикасы Парламенті функцияларының негізгі бағыттары.
Қазақстан Республикасының Парламенті Жоғарғы Кеңес
Қазақстанның өз тәуелсіздігін алғаннан кейінгі
Қазақстан Республикасының 1995- жылғы Конституциясы
Қазақстан Республикасының Президенті Конституцияда көзделген
Сонымен қатар, Республикалық Референдум, яғни бүкіл халықтық
Дегенмен, Заң шығару, яғни Заңдар мен өзге
Қазақстан республикасының Контитуциясы Парламент палаталарының бірлескен
Бұл мәселелер арасында басты орында 
Конституцияға өзгерістер мен толықтырулар енгізуге байланысты
Парламент палаталарының бірлескен отырысында қаралатын тағы
1993 жылғы Конституция бойынша Жоғарғы
Әрекеттегі Конституцияға сәйкес бюджеттің 
Негізінен Парламент шығаратын қаржылық Қаулылар өмірде
Парламенттің құқықтары мен міндеттері бюджетті бақылау
Парламенттер мен бақылау әрекетінің саласы
Парламенттік бақылаудың алғашқы түрі, әдетте,
Бақылаудың келесі түрі тікелей қаржылық
Тексерудің осы ерекше түрінің әділ
Бірқатар елдерде :кімет пен немесе әкімшілік 
Финляндия Сеймі мемлекеттік қазынаның
Тұрақты комиссиялар жүйесі бар парламенттерде
Англияда мұндай жоғары лауазымды тұлға
Осы жүйенің парламент мүшесі болып
Америка құрама штаттарындағы негізгі бақылаушы орган-
Есеп беруді тексеру парламент сайлаған
Айта кеткен жөн, демократиялық елдерде мемлекеттік
Жоғарыда айтып өттік Республиканың 1995 жылы
Сонымен бірге Республика бюджеттік шығыстарын
Парламент Палаталарының бірлескен отырысында 
-Республика Президентінің қарсылығын туғызған заңдар
- Әр Палата депутаттары жалпы санының үштен
- Премьер Министр мен Ұлттық Банктің 
- Премьер Министрдің Үкімет бағдарламасы 
- Соғыс және бітім мәселелерін шешу
- Республика Президентінің ұсынысы бойынша 
- Республикалық Референдум тағайындау туралы
- Конституциялық Кеңестің Республикадағы конституциялық заңдылықтың
Конституция жүктеген өзге өкілеттіктерді 
Палаталардың бөлек отырысында мәселелерді әуелі
меншік режиміне және өзгеде 
мемлекеттік органдар мен жергілікті өзін-өзі
салық салуға, алымдар мен басқа да міндетті
Республикалық бюджетке;

Сот құрылысы мен сотта іс 
Білім беруге, денсаулық сақтауға және
Кәсіпорындар мен олардың мүлкін 
Айналадағы ортаны қорғауға;
Республикалық әкімшілік- аумақтық бөлінісіне;
Мемлекет қорғанысы мен қауіпсіздігін 
Осы баптың 1- тармақшасы Парламенттің 
61 баптың 3 тармағы түйіндейтін 
Қазақстан Республикасының 1993 жылғы Конституциясы 
Біздің ойымызша «Астарлап түсіндірілген (орысшасы подразумевает)
Әрине, Парламенттің өзі шығарған заңдарға 
Жоғарыда айтылғандарды түйіндей келе өз
1. Парламенттің өзі шығарған заңдарға
2. «Нормативтік құқықтық актілер туралы» Қазақстан Республикасы
3. Егер Парламенттің өзі шығарған заңдарға 
Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес Парламент
Мемлекеттік билікті ұтымды ұйымдастыру- Республикадағы экономикалық,
Билік жүргізудегі кемшіліктер кез-келген мемлекетке 
Заңды тек қатал сақтау емес, сонымен
К. Маркстің «Капиталында» ағылшынның келесі 
«10 %» кірісті қамтамасыз етсеңіз, капитал
Егер жоғарыда аталған пайыздар мәнін керісінше
Бұдан әрі Конституция Парламент Палаталарының отырысында
Қазақстан Республткасының әкімшілік аумақтық бөлінісі
Мемлекеттік наградаларды тағайындау, Республиканың құрметті,
Мемлекеттік заемдармен экономикалық және өзгеде
Азаматтарға рақымшылық жасау актілерін шығару;
Республиканың халықаралық шарттарын бекітіп, олардың
Қазақстан Республикасының Парламенті төмендегідей халықаралық шарттарды
Орындалуы қолданылып жүрген заңдарды өзгертуді
Қазақстан Республикасының мемлекеттік шекарасымен 
Қарусыздандыру немесе қарулануға халықаралық бақылау, халықаралық
Қазақстан Республткасының мемлекет аралық
Шет мемлекеттерден және халықаралық ұйымдардан
Бекітуге, қол қойған кезде шарт жасасқан
Парламент Палаталарының Конституциямен көзделген дербес
2.3. Қазақстан Республикасы Парламентінің заң шығару процесін жетілдіру
Заң шығару процесінің сатыларын қарастыру барысында осы процесстің
Заң шығару процесі үшін заң акитісінің дер кезінде
Заі шығару қызметінің тиімділігін жоғарылату үшін оны жоспарлау,
Н.Ә. Назаарбаев барлық заң актілерін дайындау бойынша тәртіп
Республика Парламентінде қаралатын заң жобаларына рабайда ғана ғылыми
Сонмен бірге заң жрбаларын дайындау процесіне ғалымдарды тарту
«Нормативтік құқықтық актілер туралы» Қазақстан Республикасың Заңының 22
жобаның сапасының, негізділігін, дұрыстығын, жобада Қазақстан Республикасының Конситуцияда
нармативтік құқықтық актінің ықтимал тиімділігін айқындау;

жобаның нормативті құқықтық акті ретінде қабылдануының ықтимал теріс
Олай болса, осы баптың бірінші тармағында көзделген «ғылыми
«Нормативтік өқөыөтық актілер туралы» Заңның 23 бабы 4
Қазақстан Республикасы Парламентінің заң шығару қызметі екі палаита
ҚОРЫТЫНДЫ
Батыстағы парламенттік жүйе монарх қолындағы мемлекеттік биліктің шексіздігін
А. К. Котов: «Саяси өкілдік белгілі бір формада
Кейбір авторлардың пайымдауынша парламентаризм элементтері тек парламенттік басқару
Қазақ хандығындағы парламентаризм белгілері Ресей боданында болған кезде
«Билік бөлу» принципіне негізделген мемлекеттегі заң шығару билігінің
Кез-келген мемлекет жалпыхалықтық үйым болғандықтан, оның жекелеген таптар,
Қоғамның тұрақтылығы, мемлекеттік биліктің мызғымастылғы және қоғамдық мүдделерге
Парламентгік кезең жалпы және тұтас алғанда ерікті мандатқа
Ерікті депутаттық мандат, оны жүзете асыруда кездескен барлық
Өзінің шынайы орнына сәйкес парламент — бүл әлеуметтік
Қазақстандық парламентаризм — бүл әлеуметтік мүдделер келісімін Қазақстандағы
Парламент қүрылымы, әдетте, мемлекеттік қүрылыс түрімен, халық санымен
Мемлекеттік қүрылысы федеративті түрдегі не халық саны 10
Қазақстан Решубликасынън Конституциясына енгізілген өзгерістерге байланысты «Қазақстан Республикаеындағы
«Өтпелі кезеңнен өтіп кеттік, қазақстандық парламентаризмнің даму шегіне
Қазақстан Республикасының 1995-жылғы Конституциясы Парламентті заң шығару қызметін
Қазақстан Республикасының 1993-жылғы Конституциясы Жоғарғы Кеңестік Республика заңдарына
Парламенттің саяси партиялармен, жастар және әйелдер ұйымдарымен байланысын
Демократия — бұл халық билігі. Қоғам өкілдерінің кездері
а) Парламенттің бірлескен отырысы мен оның Палаталарының
бөлек отырыстарындағы жарыссөздерге қатысу барысында

фракциялардың өз ойын толғымен жеткізу, олардың сөзін
бөлмеу мүмкіндіктерін Парламент Палаталарының Регламеиттерінде қарастыру қажет;
б) Мәжіліс Палатасы Бюросының құрамына бірыңғай жалпы
ұлттық сайлау округі бойынша сайланган саяси партиялар
фракцияларының басшылары енгізілуі керек;
в) мүдделер ортақтығына сәйкес бірнеше саяси фракциялар
қосылып, саяси блок құратын болса, осы блокқа кіретін
фракция мүшесінің белгілі бір заң жобасына бастамашылық
жасау барысында мүдделестері тарапынан қолдау табуына байланысты өзінің
Заң шығару процесінің тиімділігі осы процесті реттеуші құжаттың
Қазақстан Республикасы Парламентінің Регламенті 9 бөлім 24
тарау 135 тармақтан тұрады, Мәселе бұл құжаттың қомақтылы-
ғында емес, оның мазмұнында. Парламент Регламентін талдауды,
оның Қазақстан Республикасының заңдар жүйесінде алатын орны-
нан бастау қажет. Бұл маңызы зор мәселе. Қазақстан
Парламентінің Регламенті заңға тәуелді актілердің қатарына жатады.
Парламент Регламенті Республика Констшуциясының норма-
ларын дамытып қана қоймайды, сонымен бірге Парламентпен өзара
қарым-қатынастарға түсетін мемлекеттік билік органдарының осы
қатынастар барысындағы әрекеттерін жан-жақты реттеуді қарастырады. Әрине, бұл
заңда да белгіленген. Дегенмен, Парламент Регламенті Конституциялық заңға
анықтайды. 

Республика Парламентінің Регламентінде бекітілген мәселелердің маңыздылық дәрежесіне байланысты
Қазақстан жағдайында заң шығару процесінің тиімді түрде жүзеге
Парламенттің заң шығару процесі барысындагы қызметінің сапалы нәтижесі
бір немесе бір-бірімен байланысты бірнеше нақты заңдардың
жүзеге асырылуы үшін мақсатты құрама бағдарламалар жасалуы;
заңдық экономикалық әлеуметтік, ұйымдастыру басқармашылық және басқа заңды
заңды жүзеге асыруда әр түрлі субъектілер — депутаттар,
заңдардың жүзеге асырылуын жан-жақты зерттеу шаралары ұйымдастырылуы қажет.

Сонымен, Республика Парламентіндегі заң шығару процесін жетілдіру үшін:
Қоғамдық қатынастар дамуы қажеттіліктерінің баршаға ортақ
негізін тауып, оларды заң актілерінде толық түрде көрсете
білу.
Қабылданған заңдардың халық еркімен үйлесімдігін қамтамасыз ету мақсатында
Заң шығару қызметін кәсіби жүзеге асыру үшін Қазақстан
Республикасы Парламентінің заң шығару қызметін біздің
ұғымымыздағы қазақстандық парламентаризмге сәйкестендіру, заң шығару процесіне қатысушы
әрекеттерінің жалпы қоғам мүддесімен үйлесімділігін қамтамасыз ету қажет

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:

1.Н.Ә. Назарбаев «Бейбітшілік кіндігі». – Астана «Елорда», 2001 жыл

2. О. Жанайдаров «Менің елім - Қазақстан». – Алматы: «Балауса баспасы», 2003 жыл

3. Журнал «Арай» 1988 жыл

4. Қазақстанньң физикалық географиясы, Алматы: Атамұра, 2008. ISBN 9965-34-809-Х.

5.Жұмақаева Б.Д.  Қазақстан тарихы : оқу құралы.

6.Интернет желілері.