Абайдың ақын шәкірттері

Абайдың ақын шәкірттері.

        Қазіргі заманда Абай атамызды білмеу үлкен кінә. Абай Құнанбаев өмірден озбай отырып, жүзден аса өлеңдер мен шығармаларын мұра ретінде қалдырды. Абайдың өзін көрмей, жан дүниесін таныған ақындарды білеміз. 1909 жылы Абайдың өлеңдер жинағы басылып  шықты. Осы өлеңдер жинағына қызығып, Қазақстанның түкпір түкпірінде жас ақындар шығып  жатыр. «ХХ ғасырда Абайдың әсері көпке жайылып, кең өріс таба береді. Ақын мұрасының өзінен соңғы қазақ әдебиетіне былайша қатынасуы, оның жалпы қазақ әдебиет тарихына көрсеткен үлгісі, әсері деп түсінеміз» деп айтқан Мұхтар Әуезов.         Абайдың ақындық өнері тарихта үлкен орын алып, осы  әлемді дамуға әсер етті. Ал енді Абай атамыздың шәкірттері туралы талқылайық. Абайдың шәкірттері өзі сияқты, дана әрі орыс мәдениетін білуге талпынған жастар. Бұл сөзімді Мұхтар Әуезовтың мақаласы дәлелдейді. «Абайдың көзі тірісінде, оның айналасына жинаған талапкер, өнерлі жастардың саны көп болған. Бұлардың ішінде әншілер, композиторлар, халық фольклорын жинаушылар, әнші ақындар емес, орыс мәдениетін білуге талпынған жай көзі ашық жастар аз емес еді. Бұлар әр буыннан шыққан болатын.» Егер Абайдың шәкірттерін айтсақ, оларға Көкбай, Мұқа және Абайдың балалары Ақылбай, Мағауия және т.б шәкірттері жатады. Мұхтар Әуезов айтқандарын дәлелдеп, 1950 жылы «Абай шәкірттері туралы» атты әдеби зерттеу мақаласын жазып, онда Ақылбай, Мағауия, Көкбай ақындардың шығармаларына талдау жасап, өмір тарихтары жөнінде мағлұмат берген болатын. Осы мақалаға қарасақ, Мұхтар Әуезов тек Абайдың өзі туралы ғана емес, оның шәкірттері туралы жазды. Қарап отырсақ, Абайдың шәкірттері туралы тек Мұхтар Ә. қана емес, Қайым Мұхамедханов та жазған. Ол кісі Абайдың шәкірттері туралы 1940 жылдан бастап зерттеген. Уақыт өте келе Қайым Мұхамедханов Абай атамыздын 150 жылдығына «Абайдың ақын шәкірттері» деп аталатын 4 кітаптан тұратын зерттеу еңбегін жазды. Осындай ақындарды танып, оларды білу керек деп ойлаймын.