Қан ферменттері

Қазақша

Орысша

Анықтамасы

АЛТ

Аланинаминотрансфераза

аминқышқылдарының алмасуына қатысатын жасушаішілік фермент. Жоғары концентрацияда бауырда, бүйректе, бұлшықеттерде – жүрек пен қаңқа бұлшықеттерінде болады. Тіннің зақымдануымен, әсіресе бауырдың зақымдалуымен босатылады

Қан құрамында жоғарылауының себептері:

-Жасуша некрозы, жедел және созылмалы гепатиттер, холангит, бауырдың майлы дистрофиясы, бауыр ісіктері, антикоагулянттарды қолдану

  АСТ

Аспартатаминотрансфераза

Аминқышқылдарының алмасуына қатысатын жасушаішілік фермент. Жоғары концентрацияда бауырда, Жүректе, қаңқа бұлшықетінде, мида, эритроциттерде болады. Тін зақымданған кезде босатылады. Жоғары болу себептері:

-кез келген этиологиядағы бауыр жасушаларының некрозы, жедел және созылмалы гепатиттер, жүрек бұлшықетінің некрозы, Қаңқа бұлшықеттерінің некрозы немесе жарақаты, бауырдың майлы дистрофиясы, ми тіндерінің, бүйректің зақымдануы; антикоагулянттарды, С витаминін қолдану

ЛДГ

ЛДГ

жасуша цитоплазмасында пируваттың лактатқа айналуын катализдейтін фермент. Ол барлық дерлік тіндерде кездеседі, бірақ жүрек, бүйрек, бауыр, қаңқа бұлшықеттері мен эритроциттердегі LDH концентрациясы әсіресе жоғары.

КФК

Креатинфосфокиназа

қаңқа бұлшықеттері ММ (КФК-ММ) изоэнзимімен, ми – ВВ (КФК-ВВ) изоэнзимімен, миокард құрамында МВ (КФК-МВ) изоэнзимінің шамамен 40% - ы бар.

Қышқылды фосфотаза

Кислотная фосфотаза

 Миокард инфарктісі (2-24 сағ; жоғары спецификалық КФК-МВ). Жарақаттар, операциялар, миокардит, бұлшықет дистрофиясы, полимиозит, құрысулар, инфекциялар, эмболиялар, ауыр дене жүктемесі, ми тіндерінің зақымдануы, миға қан құйылу, наркоз, улану (оның ішінде ұйықтататын дәрілер), кома, Рейе синдромы. Жүрек жеткіліксіздігінің, тахикардияның, артриттің аздап жоғарылауы.

Амилаза

амилаза

Амилаза күрделі көмірсуларды гидролиздейді. Сарысудың Альфа-амилазасы ең алдымен ұйқы безінен (панкреатиялық) және сілекей бездерінен пайда болады, қабыну немесе кедергі кезінде ферменттің белсенділігі артады. Басқа мүшелерде амилаза белсенділігі бар – аш және тоқ ішек, қаңқа бұлшықеттері, аналық бездер.

гиперферментемия

гиперферментемия

Паталогия кезінде қан сары суында,плазмада ферменттердің сандық мөлшері мен белсенділігінің артуы

Гипоферментемия

гипоферментемия

Паталогия кезінде қан сары суында,плазмада ферменттердің сандық мөлшері мен белсенділігінің азаюы

 Изоферменттер

изоферменты

бірдей реакцияларды катализдейтін,бірақ бір-бірінен рН оптимумына,термотұрақтылығына,ингибаторларға сезімталдығына,т.б  байланысты ерекшеленетін ферменттердің тобы.

Плазмаөзгешелік ферменттер

Секретные ферменты

Бауырдың липопротеидлипазасы,холинэстераза,лизоцим,қан ұюдың ,фибринолиз және кининогенез ферменттері,ренин  жатады. Көп жағдайда плазмоөзгешелік ферменттердің мөлшері төмендейді,бұл кезде бауырдың қызметтерінің бұзылуының белгісі болып табылады.

Клеткалық ферменттер

Клеточные ферменты

-клеткада синтезделеді және өз қызметтерін атқарады.Сау адамның қан плазмасында олардың концентрациясы төмен болады.Түрлі патологиялар кезінде концентрациясының жоғарылауы  орын алады. Жасуша цитолизіне қатысады: ЛДГ Альдолаза

Экскреторлы ферменттер

Экскреторные ферменты

-Негізінде бауырда синтезделеді.Оларға:Лейцинаминопептидаза

Қышқылдық фосфотаза және т,б жатады.Олардың экскреторлы деп атлу себебі,ағзадан өттің құрамын шығарылады

Креатикиназа

Креатикиназа

бұлшықеттердің энергия алмасуына қатысатын және көбінесе миокард инфарктісін диагностикалау үшін қолданылады. Егер креатинкиназа ферменті  қанда жоғарыласа – бұл патологиялық процесс арқылы жасушалардың зақымдалуына байланысты оның белсенділігі артқандығы.