Лабораторияда қышқылдар мен сілтілермен жұмыс жасаудың қауіпіздік ережелері

Қазақстан  Республикасы  Білім және Ғылым  Министрлігі

Алматы Технологиялық Университеті

[pic 1]

СӨЖ

Тақырыбы: Лабораторияда қышқылдар мен сілтілермен жұмыс жасаудың қауіпіздік ережелері

Пәні: “Нан,макарон және кондитер өнімдерінің құрамы мен құрылысы”

                                                         Тобы: ТХ 19-14

                                                         Орындаған: Султанкул Мағжан

Алматы , 2021 жыл

Жоспар:

І.Кіріспе

ІІ .Негізгі бөлім

2.1.Қышқылдар мен сілтілермен тартпа шкаф астында жұмыс істеу ережелері

2.2.  Еңбекті қорғау бойынша қышқылдармен, сілтілермен және басқа да күйдіргіш заттармен жұмыс істеу ережелері

2.3. Химиялық күйіктердің белгілері мен алғашқы медициналық көмек көрсету

ІІІ .Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

Қышқыл дегеніміз не?

    Әдетте қышқылды протон доноры ретінде анықтаймыз. Қышқылдар қышқыл дәмге ие. Әк шырыны, сірке суы - бұл біздің үйде кездесетін екі қышқыл. Олар су шығаратын негіздермен әрекеттеседі, сонымен қатар металдармен H2 түзеді, осылайша металдың коррозия жылдамдығын арттырады. Қышқылдарды ыдырату және протон түзу қабілетіне байланысты екі классқа бөлуге болады. Олар күшті қышқылдар мен әлсіз қышқылдар.

Күшті қышқылдар мен әлсіз қышқылдар

    HCl, HNO3 сияқты күшті қышқылдар протондарды беру үшін ерітіндіде толығымен иондалуы мүмкін. CH3COOH сияқты әлсіз қышқылдар аз мөлшерде протондар беру үшін ішінара ыдырай алады. Ка - қышқылдың диссоциациялану тұрақтысы. Бұл әлсіз қышқыл протонын жоғалту қабілетінің көрсеткіші. Заттың қышқыл немесе жоқ екенін тексеру үшін лакмус немесе рН қағазы сияқты бірнеше көрсеткіштерді қолдана аламыз. РН шкаласында 1-6 қышқылдан тұрады (рН 7-ден төмен). РН 1 бар қышқыл өте күшті және рН мәні жоғарылаған сайын қышқылдық төмендейді. Сонымен қатар, қышқылдар көк литманы қызылға айналдырады.

Сілтілік дегеніміз не?

    Сілтілік заттардың рН-сы 7-ден жоғары, сондықтан сілтілік заттың рН-ы рН-ден 7-ге жоғары, 1-топ және 2-топтың элементтері, оларды сілтілік металдар деп атаймыз, ал сілтілі жер металдары - қарапайым сілтілі заттар, ал олар еріген кезде сілтілік ерітінділер береді. оларды суда ұстаңыз. Натрий гидроксиді, калий гидроксиді, магний гидроксиді, кальций карбонаты - осы сілтілі заттардың мысалдары.

    Аррениус негіздерді ерітінділерде OH түзетін заттар ретінде анықтайды. Жоғарыда молекулалар OH түзеді - біз оларды суда еріткенде, негіз болады. Сілтілік ерітінділер су мен тұз молекулаларын түзетін қышқылдармен оңай әрекеттеседі. Олар рН мәнін 7-ден жоғары көрсетеді және қызыл лакмусты көкке айналдырады. NH3 сияқты сілтілі негіздерден басқа басқа негіздер бар. Олар сондай-ақ негізгі қасиеттерге ие.

2.1.Қышқылдар мен сілтілермен тартпа шкаф астында жұмыс істеу ережелері

Қышқылдар мен сілтілермен жұмыс істеу ережелері

1. Күйдіргіш затпен жұмыс істегенде тек нұсқауда көрсетілген тәжірибені жасау керек.

2. Жұмысты бастамас бұрын техникалық қауіпсіздік ережелерін қайтала.

3. Тәжірибе жасайтын ыдыстың тазалығын тексер.

4. Жұмысқа қажет емес заттарды алып таста.

5.Қышқылдарды сұйылтқанда мына ережелерді есте ұстандар: Суды шайқай отырып, оған қышқылды жайлап сыздықтатып құю керек, қышқылға су құюға болмайды!

6. Қышқылмен, сілтілермен жұмыс істегенде сақ болыңдар! Егер, байқамай қолына немесе киіміне тиіп кетсе, қолма – қол суды көбірек пайдаланып жуып жіберіңдер.

7. Раковинаға қышқыл қалдығын төгуге болмайды және тәжірибеден қалған ерітіндіні арнаулы ыдысқа құй.

8. Егер, қолына қышқыл тамызып алсаң, раковинадағы сумен жуып жібер және сода ерітіндісімен бейтарапта.

Тартпа шкаф астында жұмыс істегенде есте сақтайтын ережелер

1. Улы затпен жұмыс істегенде тәжірибе тартпа шкафы астында жүргізіледі.

3. Жұмыс басталарда тартпа шкафын іске қос.