Амин қышқылдар, пептидтер және нәруыздар

12-Тақырып. a-Амин қышқылдар, пептидтер және нәруыздар

Студент орындай алуы тиіс:

1)Бейтарап, қышқылдық және негіздік қасиет көрсететін амин қышқылдарының амфотерлік қасиетінің себептерін түсіндіру және катиондық, аниондық жіне диполярлы түрлерінің тепе-теңдік сызбанұсқасын жазу

2)Организде жүретін реакциялардың (трансаминдену, тотықсызданып аминдену, дикарбоксилендену) моделін және дисульфидтік байланыстардың (глутатионды мысалға ала отырып) түзіліуін жазу

3)Пептидтік топтардың электрондық құрылысын бейнелеп, жазықтықтық орналасуын негіздеу

4)Полипептидтердің біріншілік құрылымын бір-бірімен тізбекті байланысқан үш-төрт амин қышқылы қалдықтары түрінде, пептидтік топтарды, бүйірлік радикалдарды, N және C соңындағы амин қышқылдары көрсетілген фрагмент түрінде жазыңыз. Пептидтер номенклатурасын қолдану қажет. Гидролиздену реакциясының сызбанұсқасын жазу.

5) -Амин қышқылдарының дезаминдену реакциясын эксперимент түрінде жүргізу,  амин қышқылдарын анықтайтын түсті реакцияларды (мыс(2)  катионымен кешен ішілік комплекс түзу, нингидрин және ксантопротеин реакцияларын, биурет реакциясы және меркаптотопты анықтау) жүргізу және алынған нәтижелерді түсіндіру.[pic 1]

Cтудент білуі тиіс:

1)Пептидтердің және нәруыздардың құрамына кіретін маңызды а-амин қышқылдарының құрылысы және стереоизомериясы және олардың пептидтік тізбектің құрылымын жазу кезінде қолданылатын қысқартылған белгілері.

2) -Амин қышқылдарының амфотерлігі, сулы ортада катионды, анионды және диполярлы түрлерінің тепе-теңдік қоспа түрінде болуы.Изоэлектрлік нүкте.[pic 2]

3)Сапалық (мыстың (2)катиондармен кешен ішілік тұздар түзу, ксантопротеин реакциясы) және сандық анықтау (нингидрин реакциясы, дезаминдену) реакцияларының негізіне жататын реакциялардың химиялық негізі.

4)Организде жүретін-трансаминдену және тотықсызданып аминдену; декарбоксилдену; тиол топтарының тотығуы сияқты реакциялардың негізі.

5)Пептидтік тізбек құрылуының принцепі; пептидтік топтың кеңістікте орналасуы және электрондық құрылымы.

6)Пептидтердің қарапайым өкілдерін мысал ретінде ала отырып, олардың құрылысы және номенклатурасын, гидролиздену реакциясын білу.

7)Нәруыздардың біріншілік және екіншілік құрылымы түсінік.

Тақырыптың мазмұны:

Нәруыздардың құрамына кіретін а-амин қышқылдары.Құрылысы.Номенклатурасы.Стереоизомерасы. Қышқылдық сілтілік қасиеттері, диполярлы құрылымы.Амин қышқылдардың радикалды және оның құрамында болатын орынбасарлардың химиялық табиғаты, қышқылдық сілтілік қасиеттері сияқты әр түрлі белгілерін есепке ала отырып жіктеу

……………………………………………………………………………………

Зертханалық жұмыс

Зертханалық жұмыстарға арналған нұсқаулық: 15-тақырып, 251-252б.

15.-тәжірибе. Сахароздың тотықсыздандығыш қабілет көрсетпейтіндігі

Сахарозаның құрылымдық формуласы:

Бақылау:_____________________________________________________________________________________________________________________________ Қорытынды: _____________________________________________________________________________________________________________________________

15.2-тәжірибе. Лактозаның тотықсыздандырғыш қабілеті