Карбон қышқылдары

РЕФЕРАТ

Тақырыбы: Карбон қышқылдары

[pic 1]

Тексерген: Маштанова Н

Орындаған: 23.21 Фарм тобы Қонарова Ж.

Ақтау 2023ж.

Жоспар:

I.Кіріспе

II.Негізгі бөлім

III.Қортынды

IV.Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Карбон қышқылының жалпы формуласы R - COOH, немесе толығырақ: R– (C = O) –OH. Көміртегі атомы екі оттек атомымен байланысады, бұл оның электрон тығыздығының төмендеуін және демек оң бөлшектік зарядты тудырады.

Бұл заряд органикалық қосылыстағы көміртектің тотығу дәрежесін көрсетеді. Ешқандайда көміртегі карбон қышқылдары сияқты тотықтырылмайды, бұл тотығу қосылыстың реактивтілік дәрежесіне пропорционалды.

Сол себепті –COOH тобы басқа органикалық топтарға қарағанда басым және табиғаты мен қосылыстың негізгі көміртекті тізбегін анықтайды.

Демек аминдердің қышқыл туындылары жоқ (R - NH)2), бірақ аминқышқылдары карбон қышқылдарынан (амин қышқылдары) алынған.

ІІ.

Қаныққан карбон қышқылының алғашқы үш мүшесі: құмырсқа, сірке және пропион қышқылдары өткір иісті, сұйық заттар, суда ерімейді. Май қышқылының жағымсыз иісі бар, суда нашар ериді, жоғарғы карбон қышқылдары С10-нан бастап қатты заттар. Гомологтық қатарда молекулалық массаларының өсуіне қарай суда ерігіштігі кемиді, қайнау температуралары өседі. Құрамында бірдей көміртек атомдары бар спирттер мен карбон кышқылдарының қайнау температураларын салыстырайық. Спирттерге қарағанда сәйкес карбон қышқылдарының қайнау температуралары едәуір жоғары. Олардың қайнау температураларының жоғары болу себебі, екі карбон қышқылы арасында молекулааралық сутектік байланыс түзіліп, димерленеді. Карбон қышқылы молекулалары арасында біреуінің оттек атомы мен екіншісінің гидроксил тобындағы сутек атомының арасында екі сутектік байланыс түзіледі.

Карбон қышқылдары үшін латын тілінен алынған жалпы атаулар қосылыстың құрылымын да, оның орналасуын да, атомдары топтарының орналасуын да анықтамайды.

Осы нақтылау қажеттілігін ескере отырып, IUPAC жүйелі номенклатурасы карбон қышқылдарын атау үшін туындайды.

Бұл номенклатура бірнеше ережелермен реттеледі және олардың кейбіреулері:

1)Карбон қышқылы туралы айту үшін оның алканы «ico» жұрнағын қосу арқылы өзгертілуі керек. Осылайша, этан үшін (CH3- CH3) оған сәйкес карбон қышқылы - этан қышқылы (CH3–COOH, сірке қышқылы, сірке суы сияқты

2) COOH тобы негізгі тізбекті анықтайды және әрбір көміртекке сәйкес келетін сан карбонилден есептеледі.

Мысалы, CH3CH2CH2CH2–COOH - пентано қышқылы, метилге дейін бір-бес көміртектен тұратын (CH3). Егер үшінші көміртекке басқа метил тобы қосылса, онда ол CH болады3CH2CH (CH3) CH2- COOH, нәтижесінде алынған номенклатура: 3-метилпентано қышқылы.

3)Ауыстырғыштардың алдында олар бекітілген көміртектің нөмірі болады. Сондай-ақ, бұл алмастырғыштар қос немесе үштік байланыс болуы мүмкін және «ico» жұрнағын алкендер мен алкиндерге бірдей қосады. Мысалы, CH3CH2CH2CH = CHCH2–COOH (цис немесе транс) 3-гептеной қышқылы деп аталады.