Жылу алмастырғыш аппарттар

Жылу алмастырғыш  аппараттар

Жылу алмастырғыш  — қыздырылған дененің, заттың жылуын басқа денеге, затқа беруші жабдық. Жылу алмастырғыш аппарат – жылуды температурасы жоғарырақ ортадан (қыздырушы жыл – жылу тасымалдағыш) температурасы төменірек ортаға (қыздырылатын дене) беруге арналған аппарат. Жылу алмастырғыштар 2-ге бөлінеді. Беттік және контактілік болып. Беттік жылуалмастырғыш рекуператорлар, регенераторлар болып бөлінеді. Рекуперативті жылу алмастырғыштарда (рекуператорларда) жылу қыздырылған денеден қыздырылатын денеге оларды бөліп тұрған қабырға (бу қазандары, ауа және су қыздырғыштар, конденсаторлар, т.б.) арқылы беріледі. Рекуператорларда әдетте, пештен немесе қазандық агрегатынан шығатын жану өнімдерінің, т.б. жылуы пайдаланылады. Рекуператорлар тура ағысты, қарсы ағысты және қиылысқан ағысты, жылу алмасу беттері жазық немесе цилиндр тәрізді (тегіс не қабырғалы) түрлерге ажыратылады. Регенеративті жылу алмастырғыштарда (регенераторларда) аппараттың қыздыру беті кезегімен бірде суық (қыздырылатын), бірде ыстық (қыздырушы) жылу тасымалдағышпен (мартен және шыны балқыту пештерінің регенераторлары, домна пештері мен қазандардың регенеративтік ауа қыздырғыштары) жанасады. Ыстық жылу тасымалдағышпен жанасуы кезінде регенератордың қабырғалары қызады, ал суығымен жанасқанда салқындай отырып, оны қыздырады. Регенераторларда қыздыру үшін, әдетте, сыртқа шығарылатын газ тәрізді жану өнімдерінің жылуы пайдаланылады.

Контактілі жылу алмастырғыш аппараттарда жылу қыздырушы және қыздырылатын заттардың араласуы барысында беріледі (мұнаралы салқындатқыштар – градирнялар, т.б).

Беттік жылу алмастырғыштардың түрлері

        Қарапайым жылу алмастырғыштар-құбыр. Суы бар суық түтік ыстық агентпен толтырылған үлкен қималы құбырда өтеді. Бұл ретте ішкі түтіктің беті қызады және жылуды суда береді.

        1.Спиральді жылу алмастырғыштар

Спиральді жылу алмастырғыштар ішкі қуысы бар бөшке лабиринт орналасқан. Спираль бойынша суық сумен жуылатын ыстық агент қозғалады. Конструкция жасау күрделі. Бірақ бұл құрамында жүзінділер, пульпа бар агент жылу алмасуға арналған аппараттардың жалғыз түрі. Екі жағынан шығып тұрған қақпақтар саңылауларды оңай тазалауға мүмкіндік береді.

2.Былғары түтікті (Кожухотрубный)

Беттік жылу алмасу әрқашан қабырға арқылы жүреді. Бұл ретте жылу шығындары. Қабырғалар жұқа болса, жоғалту аз. Жаңа жылу алмастырғыштың қаптамалы пәк 75% болады, бірақ ішкі және жоғарғы қабатының шөгіндісі өсіп, аппараттың тиімділігі төмендейді. Ол температура режимін ұстай алмайды. Сондықтан аппараттардың арнайы тапаншамен жоғары қысымда тазаланатын алмалы-салмалы бумасы бар.

3.Пластиналы жылу алмастырғыштар

Жаңа конструкциядағы пластиналы жылу алмастырғыштар қазірдің өзінде азот өнеркәсібі, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық саласында пайдаланылады, сондай-ақ жылу энергетикасында, химия, мұнай-химия, мұнай өңдеу, металлургия және басқа да өнеркәсіп салаларында сұйық және газ тәріздес ортаның жылу алмасу процестерін жүргізу үшін пайдаланылуы мүмкін. Жылу алмасу аппаратының жаңа конструкциясы пластиналы жылу алмастырғыштардан шамамен 2 есе ықшам және жеңілірек және қаптамалы жылу алмастырғыштардан 7-10 есе.