Декомпрессиялық ауру физиологиясы

Декомпрессиялық ауру физиологиясы

I бөлім – сүңгу, қазына іздеу

Дан тәжірибелі сүңгуір болды, 38 жасының  соңғы онжылдығын достарымен Австралияның Квинсленд жағалауындағы маржан рифтерінде рекреациялық  сүңгуші болып өткізді. Бес жыл бұрын оған Америка Құрама Штаттарында жарнама менеджері лауазымы ұсынылды, сондықтан ол әйелі Бетпен бірге Солтүстік Каролинаның сыртқы банктеріне көшкен еді. Бет ешкандай қиындықсыз медбике болып жұмысқа тұрды. Ерлі-зайыптылардың балалары жоқ еді. Дэн мен Бет демалыс күндерін жағажайда өткізеді. Дэн ермек үшін сүңгуді жалғастырды, ал Бет жүзуді ұнататын. Дэн басқа сүңгуірлермен достасып, жағалау бойындағы  суға кеткен кемелерге сүңгуге кірісті. Бет те сүңгуге  қызығушылық таныта бастады. Ол курсты аяқтағаннан кейін, сынақ тапсырып, сүңгуір сертификатын алды.

Дэн мен Бет ұзақ ойланып апатқа ұшыраған кемелерге қызығатын клиенттерден чартерлік бизнес құру туралы шешім қабылдады.

     Дэн дивеймастер ретінде лицензия алды. Олар пайдаланылған 40 футтық балық аулау қайығын сатып алып, оны «Дайвинг Adventures» деп атады (компанияның атымен), жаңа сүңгуір жабдықтарына инвестиция құйып, туристік ақпараттық орталықтарда ғаламторда жарнама жасап, парақшалар тарата бастады. Басында бизнес баяу жүрді, бірақ екінші жылдың көктемінде олар мамыр айының соңында клиенттерді аптасына төрт рет шығаратын деңгейге жетті.

 Оныншы маусым куні, Дэн мен Бет алты клиентімен пирстен шықты: екі жұп - Коннектикуттағы Билл мен Дженнифер және Нью-Йорктегі Натаниэль мен Сюзан - және Жаңа Орлеаннан келген қыздар Рейчел мен Саймон. Әрқайсысы сертификатталған сүңгуір болды.

         Бір күндік іс-шараға жағалау сызығынан 10 мильге дейінгі арақашықтықта зәкір бекітілді, мақсат 1942 жылы неміс сүңгуір қайығының торпедамен батып кеткен жүк таситын SS Atlas суға батқан кемесін зерттеу. Бортта жоғалған қазына болған деген қауесетті естіп Дэн мен Бет те апат болған жерге бірнеше рет барған.

Олар сүңгу орнына келіп, қайықты 24 метр (80 фут) тереңдікте зәкірмен бекітіп,  клиенттерді бір күндік іс-шараларға дайындауды бастады. Бет сүңгуірлерге кеменің суға батқан тұсын және дұрыс сүңгу процедуралары туралы айтып берді, ал Билл барлық жабдықтарды тексерді. Барлығы суға түскісі келді, әсіресе Билл, бірақ Бет сүңгуірге қатысты барлық дұрыс процедураларды, оның ішінде қауіпсіздік процедураларын, қол сигналдарын, суға түсудің болжалды уақыттарын, декомпрессия процедураларын және т.б. мұқият айтып берді.

Бет топқа судың 80 фут тереңдігі жөнінде және декомпрессиясыз максималды шегі 40 минутты құрайтынын хабарлады, оның 5-і зәкір бойымен апат болған жерге түсуге, жер бетіне оралу үшін 35 минут қажет екенін ескертті. Таныстыру сабағынан  кейін барлық сүңгуірлер киініп, суға түсуге дайын болды. Бет қайықта қалып, оларды су желісі үстінен  қадағалап отырды, ал Дэн апат орнына жол көрсету үшін суға түсті.

Сағат 11:00 болды.

Дэн біртіндеп зәкір сызығы бойымен топты апат болған кемеге карай бастады. Әр сүңгуір ұзын сызыққа түсіп, бірінің артынан бірі жүрді. Олар тереңдеген сайын жарық аз болды, бірақ су мөлдір болғандықтан көру үшін жарық жеткілікті болды.
Кенеттен Дэн тоқтап, басқа сүңгуірлерге дәл осылай жасауды нұсқады. Қараңғыдан алып балыққа ұқсайтын нәрсе шықты. Бұл кит болатын. Команданың ешқайсысы кит көргеніне сене алмады. Ол оларға 100 фут жақындап, содан кейін жайлап жүзіп кетті. Сүңгуірлер таңданыспен бір-біріне қарады да, ақырындап түбіне қарай жылжыды. Әсіресе теңіз биологы  Симонен қатты қуанды. Ол әріптестеріне айту үшін жұмысқа қайта оралуды асыға күтті. Белгілі орынға жеткеннен кейін, Дан «түсу аймағын» белгілеу үшін зәкірдің арқанына жіп байлап қойды. Қолымен сигнал беріп, ол кеменің периметрін көрсетті және барлығының сүңгуірлік компьютерлерін тексеріп болғаннан кейін, қайыққа қайтадан қайтар алдында әр сүңгуірдің «түсу аймағына»  қайтуы керек екенін көрсетті.