Ежелгі Грецияның философиялық мәдениетінің қалыптасуы

А.Байтұрсынов атындағы Қостанай өңірлік университеті

Әлеуметтік – гуманитарлық факультеті

Қазақстан тарихы кафедрасы

Ежелгі Грецияның философиялық мәдениетінің қалыптасуы

КУРСТЫҚ ЖҰМЫСЫ

6В01601 – Тарих

Орындаған:  

Ғылыми жетекші:  Анасова А.Б.

аға оқытушы, тарих магистрі

                                               Қостанай, 2020

                                              Мазмұны

Кіріспе ........................................................................................................... 3

1.Ежелгі Грециядағы Философияның пайда болу алғышарттары ...............6

1.1 Микены патшалығындағы қоғамдық өмірі. Микендіктердің ойлау санасы ....................................................................................................6

1.2 Микены патшалығының құлауы. Жаңа цивилизациядағы интелектуалды өзгерістер .................................................................9

1.3 Полис және оның рухани өмірі ............................11

2. Мифтан Логосқа көшу ..............................14

2.1 Полистің дағдарысы. Эллиндердің алғашқы даналары..........................14

2.2 Бірінші Философтар: Фалес, Анаксимандр, Анаксимен ....................16

2.3 Рационалды ойлау ............................18

Қорытынды ..........................20

Пайдаланған әдебиеттер тізімі ..................22

                                                           Кіріспе

Тақырыптың өзектілігі: Ежелгі Грек философиясының генезисы, бұрынғы философтардан бастап, қазіргі ғалымдарға дейін  қызықты, әрі қыйын сұрақтардың бірі болып табылады. Ол сұрақтың толыққанды шешімін табу, гуманитарлы ғылымға үлкен үлес қосады. Қазіргі уақытта көпшілікті саясат, философия, тарих білімдеріне деген қызығушылық өсе келді. Философияның туына себепкер болған полис және оның қоғамдық өмірі шешуші рөл атқарады. Жүз жыл бұрын танымал француз философы Эрнест Ренан бұл феноменді «грекиялық ғажап» деп атаған болатын.

        Сонымен қатар философияның генезисы, пәнаралық салаларда сұрақ тудырады: антикалық философия, философия тарихы, ежелгі дүние тарихы, мәдениеттану және т.б. Бұл проблемалық тақырыптың басты сұрағы: «неліктен философия, ғылым сияқты қыйын феномендер нақты ежелгі Грецияда пайда болды?».

        Микены сызықтық Б хатының мағынасы ашылғанан кейн, Грек  тарихы жарты мыңжылдықа  ұзарды. Ежелгі грек әлемі, көне микен тақтайшаларының сипатына назар аударсақ, көп жағынан, оған замандас Таяу Шығыс патшалықтарына ұқсас. Сызықтық Б хат мәтіндері негізінде (Кнос, Пилос немесе Микеннен) біздің алдымызда Таяу шығыс елдеріне ұқсас (Сына жазу мазұмынынан  Угарит, Алалахе немесе хетт астанасы Хаттуашаше) қоғамдық құрылысты, өмір салтты және табиғи жағынан да ұқсаған адамды байқаймыз. Ал Гомердің еңбектерің оқысақ, басқа өмір бейнеленгенің көреміз. Осы мандағы, Грецияның бұрылысы, шығыстағы Вавилония, Қытай, Индия, Египет сияқты ұлы цивилизациялардан айырмашылығы осы қурстық жұмыста шешілетін болады.

        Соған қоса ғылымда болған және жалғасып келе жатқан дау – дискусиялар, оның ішінде: шығыс елдердің грек ойына әсер етуі, полистің грек философиясына ықпалы, мифтан философияға өтуі және оған қарсы позитивтілік көз қарастар талқыланады.

 Тақырыптың зерттелу деңгейі.  Тарихнамасы: Б.з.д XVIII-II ғ. дейін ежелгі грек философиясы бір артық, ерекше феномен ретінде қабылданбаған болатын, сондықтан оның генезисы туралы сұрақтар ойшылдар арасында тумаған. «Гректерге бұрылыс» ең алғашқы жасаған Д. Тидеман болатын. Ол өзінің еңбектерінде «уақыт рухы» деген түсінікті қолданысқа жібереді. Келесі философия тарихына үлкен өзгерістер алып келген Гегель болып табылады. Оның тарихылық принціпі бойынша жаңа ғылым(философия тарихы) пайда болады. Оның ойынша нақты философия, ежелгі Грек философиясынан басталады. Осы идеяны оңтайландырған Э.Целлер болатын. Ол ғалымдар арасындағы XIX ғ. жүргізілген үлкен пікірталасқа түскен болатын. Ол шығыс елдерінің, ежелгі Грек философиясына әсері туралы айтыс жүргізіп, соған қоса ол бүкіл ежелгі грек философтардың еңбегін талдап, деректануды философия тарихының зерттеу құралы ретінде, бірінші орынға қояды. Шын мәнінде, кейінгі барлық тарихи-философиялық ғылым Гегельмен немесе Целлермен қарама-қайшылықта дамиды.