Әлеуметтік саясаттың шетелдік үлгілері

                            Әлеуметтік саясаттың шетелдік үлгілері

 Кіріспе

  Әлеуметтік саясат кез келген мемлекеттің ішкі саясатында үлкен рөл атқарады. Ол әлеуметтік қамсыздандыруды, әлеуметтік әкімшілендіруді және әлеуметтік қорғау үшін пайдаланылатын үкімет саясатын дамытуға жатады. Әлеуметтік саясат жалпыға ортақ әл-ауқат мемлекетін қалыптастыруға әлеуметтік қызметтерді дамытудың мемлекеттік тәсілімен байланысты. Әлеуметтік саясат, әкімшілік басқару және әлеуметтік жұмыс-осының барлығы әл-ауқатты басқаруға бағытталған және негізгі проблемалық салалар әлеуметтік мәселелерді шешуді, денсаулық сақтауды басқаруды, білім беруді және жұмысқа орналастыру жөніндегі қызметтерді, қауымдық қызмет көрсетуді, қылмыс пен мүгедектікті басқаруды қамтиды. Әлеуметтік саясат сондай-ақ нәсілдік, кедейлік, жынысы және қоғам мен қауымның тиісті ұжымдық жауапкершілігімен байланысты . Әлеуметтік саясат едәуір дәрежеде Әлеуметтік жұмыстың, психологияның, құқықтың, экономиканың, әлеуметтану, саясаттың, экономиканың, философияның және қоғамдық денсаулық сақтаудың аралас пәндеріне байланысты және әлеуметтік салада туындайтын проблемалар елдің экономикалық және саяси өмірінің дамуымен тікелей байланысты, демек, кез келген қоғамның дамуының өзіндік индикаторы болып табылады.

Негізгі бөлім

  Әлеуметтік саясаттың консервативтік моделі (институционалдық, континенттік еуропалық) негізгі орталық бағытқа ие – сақтандыру мен нарыққа ерекше көңіл бөлінеді. Бұл модель еңбек қызметі болашақ әлеуметтік қамсыздандыруды анықтайтын жетістіктер қағидатына негізделеді,ал бұл жағдайда мемлекет әлеуметтік қызметтерді іске асырмайды. Кезде консервативтік әлеуметтік саясат моделі қиындықтар туындауы мүмкін ғана топтарын, олар сақтандыру және кәсіби қызметпен қамтылғандар, өйткені деңгейі салық бөлу осы жағдайда өте аз. Азаматтар тек қана қоғамдық көмек пен аймақтық қайырымдылық мекемелеріне сенім артуға мәжбүр. Бұл ретте қызметкердің сақтандыру жарналары мен әлеуметтік іс-шараларға арналған бюджеттік аударымдар тең. Қайта бөлудің негізгі құралдары жеке және Мемлекеттік әлеуметтік-сақтандыру қор ұйымдары болып табылады. Әлеуметтік саясаттың консервативті моделі Германияда, Австрияда, Францияда және Бельгияда белсенді қолданылады.

  Әлеуметтік- демократиялық модель Норд немесе Скандинавия деп аталады. Оның негізгі принципі әлеуметтік қорғау және қамтамасыз ету әмбебап болып табылады. Оның саясатына сәйкес барлық азаматтар мемлекеттік бюджет арқылы жүзеге асырылатын әлеуметтік қамсыздандыруға және сақтандыруға құқылы. Бөлшек сауда қызметтері арқылы өткізілетін мемлекеттік салықтар жанама сипатта болады, тікелей салық тек табыстарға ғана салынады. Әлеуметтік-демократиялық модель мынадай қағидаттарға негізделеді: өнімділігі мен жас санатына қарамастан, барлық азаматтар бірдей құндылыққа ие; әлеуметтік қолдау мен көмек ерікті түрде іске асырылады; әлеуметтік қорғау өмірдің барлық салаларын қамтуға және үздіксіз болуға тиіс; әлеуметтік қамсыздандыру халықтың барлық санаттарының әлеуметтік жағдайларын теңестіруге тиіс. Бұл модель Дания, Швеция, Финляндия және Норвегия сияқты мемлекеттердің саясатында белсенді қолданылады.