Сөз бедері және стиль

Күні:12.02.2018

Пәні:Қазақ тілі

Сыныбы:10 а

Мұғалімнің аты-жөні:Қуанова Н.

Сабақтың тақырыбы: Сөз бедері және стиль

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділігі:Оқушыларға сөйлеудегі дәлдік ұғымын түсіндіру арқылы олардың білімдерін көтеру. Бедерлі сөздегі деректі, дерексіз ұғымдардың қолданылуын түсіндіру.
2. Тәрбиелігі:Сөз бедері мен стильдің өмірде алатын орнының зор екендігін ұғындыра отырып, ой қорыта білуге, оны жүйелі жеткізе білуге тәрбиелеу.
3. Дамытушылығы:Алған білімдерін толықтыру, тиянақтау, дамыту, болашақ мамандыққа икемдеу.

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, әңгімелеу, түсіндіру.

Ұйымдастыру:

А) Оқушылармен сәлемдесу

Ә) Оқушыларды түгендеу

Жаңа сабақты ереже арқылы түсіндіру.

Сөйлеу тілі — күнделікті қарым-қатынаста пайдаланатын әдеби тілдіңбір түрі.Сөйлеу тілі белгілі бір жағдайда ауызба-ауыз тікелей жалғанатын қатынас тілі болғандықтан, ол сөйлеудің ауызша формасымен тығыз байланысты болады. Ал ауызша сөйлеуде еркіндік басым келеді, яғни үйреншікті жағдайда адамдар емін-еркін сөйлейді. Сондықтан онда сөйлеу тақырыбына сай күнделікті тұрмыстажиіжұмсалатын дағдылы сөздер мен сөз тіркестері қолданылады. Сонымен бірге сөйлеу тілі жазбаша түрде де қолданылады деген пікір бар (жекелеген адамдардың хат жазысу, күнделік жүргізу т. б.).

Кітаппен жұмыс. 131-жаттығу. Мәтінді оқып, Ахмет Байтұрсынұлының талдауымен танысу.

Сөйлеу тілі мен кітаби тіл арасындағы айырмашылықтар көптеген экстралингвистикалық факторлар (бейресми жағдайда, дайындықсыз өтуі, сөйлеуші және тыңдаушы жақтардың болуы т. б.) әсерінен туындайды. Өмірдіңбарлықсаласындасөйлеутілікеңіненпайдаланылады, біраққарым-қатынасжағдаятынабайланыстыоныңатқаратынқызметіжәнетілдікқұралдардыңпайдаланылуыбіртектіболыпкелмейді. Сондықтансөйлеумәнері де түрлішеболады. Соныменбіргесөйлеутілінде интонациясөз екпіні, ым,денеқимылыүлкенқызметатқарады. Ым мен денеқимылысөйлеуүстіндебелгілібірнәрсеніңкөлемін, түрін т. б. бейнелеуді (мысалы, ұзындығымынандай—денеқимылы—сала құлашжыланкөрдім), құптау, мақұлдауды (бас изеу), шақыруды (қолбұлғау), қорқытуды (қолынаузынаапару) т. б. білдіреалады. Кітабитілсекілді, сөйлеутілініңқалыптасқаннормалары бар. Оныңөзіндікерекшеліктерітілдіңбарлықдеңгейіндекөрінеді.