Кәмелетке толмағандардыңеңбек тәртібін мемлекеттік реттеу

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ

МИНИСТРЛІГІ

КЕНЖЕҒАЛИ САҒАДИЕВ АТЫНДАҒЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ БИЗНЕС УНИВЕРСИТЕТІ

«Менеджмента және бизнес» КАФЕДРАСЫ

[pic 1]

РОС

«Кәмелетке толмағандардыңеңбек тәртібін мемлекеттік реттеу» тақырыбына әдебиет шолу

Орындаған: Дюсенбай Аружан, Жалғас Әсем                                          

                                   Қабылдаған: Алибекова Камшат Жолдасбекқызы                                

АЛМАТЫ, 2024

Аннотация.

Осы әдеби шолу Қазақстан Республикасында кәмелетке толмағандардың еңбегін мемлекеттік реттеуге арналған көздердің кең спектрін қамтиды. Жұмыста істің ағымдағы жағдайын сипаттау және осы саланың проблемалық аспектілерін анықтау үшін ғылыми мақалалар, заңнамалық актілер, халықаралық ұйымдардың есептері және практикалық зерттеулер талданады.

Негізгі дереккөздер арасында Қазақстандағы еңбек заңнамасының талаптары мен шектеулері туралы ақпарат беретін «Балалар еңбегі - Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының талаптары мен шектеулері» бабы қаралады. Сондай-ақ ХЕҰ мен IPEC-тің Орталық Азиядағы халықаралық жобаларына арналған зерттеулер, сондай-ақ «Кәмелетке толмағандардың еңбек құқықтары және оларды қорғау» диссертациялық жұмысы және проблеманың түрлі аспектілерін көрсететін басқа да көздер талданады. Қазақстандағы балалар еңбегінің проблемасы талданады және осы құбылысты жою үшін ұсыныстар ұсынылады. Ұсынымдар шеңберінде мынадай шаралар бөлінеді: балаларды жезөкшелікте пайдаланғаны үшін қылмыстық жауапкершілікті енгізу, жұмысқа орналасу үшін ең төменгі жасқа бақылауды күшейту, еңбек инспекциялары жүйесін күшейту және балалар еңбегі туралы зерттеулер жүргізу. Қазақстан заңнамасы балалар еңбегінің ең нашар нысандарын айқындайды және әрбір баланың экономикалық пайдаланудан қорғалу құқығын белгілейді.

Ұсынылған дереккөздерді талдау Қазақстанда кәмелетке толмағандардың еңбегін мемлекеттік реттеуді олардың қорғалуы мен әл-ауқатын қамтамасыз ету мақсатында одан әрі жетілдіру қажеттігі туралы қорытынды жасауға мүмкіндік береді.

I. Кіріспе  

Кәмелетке толмағандардың еңбек құқықтарын қорғау саласы Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік саясаттың басым бағыттарының бірі болып табылады. Елдің жылдам әлеуметтік-экономикалық дамуы жағдайында бұл проблеманың өзектілігі барған сайын маңызды болып келеді. Бұл зерттеу Қазақстанда кәмелетке толмағандардың еңбегін мемлекеттік реттеуді талдауға, қолданыстағы проблемаларды анықтау, қабылданған шаралардың тиімділігін бағалау және оларды жетілдіру бойынша ұсынымдар әзірлеу мақсатында бағытталған.

Зерттеудің мақсаты: оның халықаралық стандарттар мен ұсынымдарға сәйкестігін ескере отырып, Қазақстан Республикасында кәмелетке толмағандардың еңбегін мемлекеттік реттеуді талдау болып табылады.

Зерттеу міндеттері:

1. Қазақстанда кәмелетке толмағандармен еңбек қатынастарын реттейтін заңнамалық актілерді талдау.

2. Қолданыстағы заңнаманың Халықаралық еңбек ұйымының нормаларын қоса алғанда, халықаралық стандарттар мен ұсынымдарға сәйкестігін бағалау.

3. Кәмелетке толмағандардың еңбек саласындағы нормативтік актілердің іс жүзінде іске асырылуын зерделеу.

4. Қолданыстағы реттеудегі проблемалық аспектілерді анықтау және оларды шешу жолдарын ұсыну.

Қойылған мақсаттарға қол жеткізу және міндеттерді шешу үшін мынадай әдістер пайдаланылады:

- Мақалаларды, диссертацияларды, есептерді және халықаралық құжаттарды қоса алғанда, ғылыми әдебиетті талдау.

- Қазақстанның заңнамасын халықаралық стандарттармен салыстырмалы талдау.

- Мемлекеттiк статистика органдарының статистикалық деректерi мен есептерiн пайдалану.

- Балалардың құқықтарын қорғау және еңбек қатынастары саласындағы сарапшылық бағалар мен мамандардың пікірлері.