Алтын Орданың мәдениеті

3- семинарлық жұмыс

1) Алтын Орданың мәдениеті-өркениеттік мұрасы, мемлекеттік құрылысының ерекшеліктері, әкімшілік-аумақтын бөлінісі, салық-құқықтың жүйелері

Алтын Орданың Еуразия даласында XXI ғасырда пайда болып, оның құрылу тарихы Шыңғысханның ұлы Жошының үлесі-иелігінің қалыптасу тарихымен байланысты. Бұл еңбекте орасан зор аумақты басқаруда теқ қана саяси-әкімшілік емес рухани және идеологияның да аса қажет екені, ислам дінінің таралуы, орнығуы сөз болды. Алтын Орда даБеоке, Өзбек хандарының дінсіздермен күрек баяндалды.

Әкімшілік-аумақтын бөліністері әскери негізде болды. Қарулы күштер оң қол, сол қолға бөлінді, және оларды ханзада-ұғландар, түменбасы, мыңбасы, жүзбасы, онбасы басқарды.

Қалалар мен бағынышьы аймақты басқару үшін даруғашылар, басқақтар тағайындалды. Олардың негізі міндеті халықты бұғауда ұстау, әскердің күшімен алым-салық жинау. Алтын-Орда халқының қоғамдық және мәдени даму дәрежесі әркелкі болды. Мысалы: Жаулап алған жерлерді тағайындалған әкімдер-даруғашылар мен тамғашылар арқылы басқарып отырды. Басқа елдегі сияқты басқару жүйесін өзгерткен жоқ.

2) Ақ Орданың, Моғолстаның территориясы, шаруашылық құрылымы, әкімшілік басқару жүйесі.

Ақ Орда-XIV-XV ғасырларды Орта Азия мен Қазақстан жерлерін мекендеген. Шекарасы: Жайық өзенінен Ертіске, Батыс Сібір ойпатына Сырдың орта шеніне дейін созылып жатты.

Астанасы- Сығанақ қаласы. Халқы-қыпшақтар. Шаруашылығы: Көшпелі мал шарушылығы мен отырықшы мал шаруашылығы.

Моғолстан-XIV ғасырың ортасында Шағатай әулеті мемлекеттің ыдырауымен, оның шығыс бөлігінде Моғолстан мемлекетті құрылды. Шығыс Түркістаннан бастап Жетісу өңірінен Оңтүстік Сіберге дейнгі көлемі зор таулы-тасты, өзенді-көлді, ашық далалы, орман-тоғайлы  жерлерді мекендеген. Малшарушылығы мен көшпелі отырықшы саудамен айналысқан.