Сарчашмаи нафрузи Љањонi сада шуд

САРЧАШМАИ НАФРЎЗИ ЉАЊОНЇ САДА ШУД

Љашни Сада сад маъниву мазмун дорад,

Сад кўњи муроду ганљи Ќорун дорад.

Њар ќатраву њар зарраи хокаш дар худ,

Дарё-дарё љилои Љайњун дорад.

(Давлат Сафар)

Мероси миллии фарњангии халќи тољик фарогири унсурњои моддї ва ѓайримодї мебошад, ки реша дар умќи садсолаву њазорсолањо дорад. Дар он ватандўстї, чањонбинї, табиатдўстї, зебоишиносї, инсонпарварї ва арзишњои дигари иљтимої инъикос ёфта то ба имрўз ба мо омада расидаанд.

Њукумати Љумњурии Тољикистон яке аз кишварњои мутамаддини љањон буда, дар он ба масъалањои њифзу эњё ва густариши арзишњои фарњангї таваљљуњи зиёд зоњир мегардад. Яке аз чунин мероси фарњангии ѓайримоддии халќи тољик ин љашни Сада мебошад, ки њамасола рўзи 10-уми Бањманмоњ мувофиќ ба солшумории шамсї таљлил мегардад, ки он ба 30-31 январи солшумории мелодї рост меояд. Ин љашни ќадимиву мардуми мањз бо ташаббус ва ибтикороти Асосгузори сулњу вањдати миллї-Пешвои миллат, Президенти Љумњурии Тољикистон муњтарам Эмомалї Рањмон аз нав эњё гардида, њамасола дар тамоми љумњурї бо шукуњу шањомати хосса таљлил карда мешавад.

Бояд ќайд намуд, ки Сада дар асл вожаи авестої буда, яке аз маъноњояш падид ва намоён шудан, алалхусус зоњир шудани хуршед мебошад. Дар асоси мушоњидањо ва боварњо хуршеди таваллудшуда пас аз чил рўз ба назар комилан зоњир мегардид ва ниёгони мо онро љашн мегирифтанд. Зеро тамоми пешрафти зиндагї, шукуфої, ризќу рўзї, чорводириву киштукори инсонњо марбут ба гармии хуршед буд.

Љашни Сада пас аз 40 шабонарўзи омадани Шаби Ялдо ё худ пас аз гузаштани чиллаи калони зимистон фаро расида, чун гиромидошти оини оташпарастї ва бузургдошти мењр истиќбол ва љашн гирифта мешуд. Номи љашни Сада аслан аз шумораи сад гирифта шуда, аз 10-уми Бањманмоњ то омадани љашни Наврўз 50 шабу 50 рўзро дар мегирад. Ин љашни ќадимаро ниёгону