Халық туралы алғашқы ақпаратты алу әдістерін сипаттаңыз (халықтың тізімі, халықтың табиғи қозғалысын тіркеу және т.б.)
Автор: Karibayevalbina • Апрель 16, 2022 • Реферат • 1,388 Слов (6 Страниц) • 296 Просмотры
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
ФИЛОСОФИЯ ЖӘНЕ САЯСАТТАНУ ФАКУЛЬТЕТІ
ӘЛЕУМЕТТАНУ ЖӘНЕ ӘЛЕУМЕТТІК ЖҰМЫС КАФЕДРАСЫ
[pic 1]
СӨЖ
Тақырыбы:«Халық туралы алғашқы ақпаратты алу әдістерін сипаттаңыз (халықтың тізімі, халықтың табиғи қозғалысын тіркеу және т.б.)»
Тексерген: Дуйсенова С.
Орындаған:Кәрібаева А.С.
Алматы 2022
Кіріспе. Демография басқа ғылымдар сияқты халық және онда болып жатқан процестер туралы ақпаратсыз өмір сүре алмайды. Халық саны туралы деректер ғылыми, зерттеу мақсаттары үшін де, практикалық мақсаттар үшін де, халық санын болжау және әртүрлі жоспарлар мен бағдарламаларды жасау үшін қажет.
Тәжірибелік деректердің рөліне тым көп тоқталудың қажеті жоқ сияқты, онсыз кез келген теориялау абстрактылы, алыпсатарлық және нәтижесіз болады. Эмпирикалық ақпаратты жинау және алғашқы талдау әдістерін білмейтін әлеуметтанушы тек «жалпы ақиқаттардың ауызшысы» болуға лайық, ол ешқашан өзінің бірде-бір тезисін, бір гипотезасын дәлелдей алмайды.
Демография саласындағы тиісті білім мен дағдылардың жалпы көлемінде негізгі орындардың бірі осы тарау танысуға арналған алғашқы демографиялық ақпаратты жинау және талдау әдістеріне ие. Ол студенттерге демографияның бастапқы базасы, популяция туралы бастапқы мәліметтерді алу, тіркеу және алғашқы өңдеу және талдау әдістері туралы алғашқы түсінік беруді көздейді.
Халық туралы ақпарат бастапқы, бастапқы демографиялық ақпарат және қосымша ақпарат болып бөлінеді, арнайы процедуралар көмегімен белгілі бір мақсаттарды ескере отырып түрлендіріледі және белгілі бір білім саласының мамандары талдайды.
Халық саны туралы алғашқы деректерде мыналар бар:
- белгілі бір уақыттағы халықтың жағдайын есепке алу. Бұл деректер халық санағы мен арнайы таңдамалы зерттеулерден алынған.
- Белгілі бір уақыт аралығындағы демографиялық оқиғаларды есепке алу (туу, өлу, некеге тұру, ажырасу). Бұл деректер даму барысында пайда болады.
Екінші реттік демографиялық ақпарат жалпылама талдау және баспа жұмыстарының нәтижесін көрсететін статистикалық басылымдар, әзірлеу кестелері, мақалалар, ғылыми монографиялар және т.б. түрінде болады. Бірақ бұл жұмыстың негізі, іргетасы – алғашқы, бастапқы деректер.
Негізгі және қосымша демографиялық ақпарат кейбір негізгі талаптарға сай болуы керек:
1. Демографиялық ақпарат толық, егжей-тегжейлі және көп қырлы болуы керек. Халықтың жалпы саны мен демографиялық оқиғалардың жалпы саны туралы ғана емес, белгілі бір белгілерге байланысты олардың қалай бөлінетіні туралы деректердің болуы маңызды. Мысалы, егер біз құнарлылықты зерттейтін болсақ, онда белгілі бір уақыт аралығындағы туудың жалпы санын ғана емес, сонымен қатар олардың некеде және некесіз тууларға, қалалар мен ауылдық жерлерде тууларға, тууларға бөлуді білу қажет. әр түрлі жастағы балалар саны әртүрлі, білім деңгейі әртүрлі әйелдерге және т.б. Мұндай егжей-тегжейлердің болмауы елдегі туу көрсеткішінің нақты жағдайын бұрмалауы, дұрыс емес қорытындыларға әкелуі мүмкін және т.б.
2. Демографиялық ақпаратқа қойылатын тағы бір маңызды талап – оның сенімділігі. Бұл демографиялық мәліметтерді әдейі бұрмалаудың да, халық туралы мәліметтерді жинау процесінің өзіне байланысты әртүрлі жүйелі қателердің де болмауын білдіреді.
3. Демографиялық ақпаратқа қойылатын келесі талап жүйелі. Демографиялық ақпарат оқтын-оқтын емес, оның әрбір түрі үшін белгіленген кезеңділікпен жүйелі түрде жиналуы, қорытылуы, жариялануы және талдануы қажет.
Халық санағы
Халық санағы халық туралы мәліметтердің негізгі көзі болып табылады. Бұл демографтарды, экономистерді, әлеуметтанушыларды, сондай-ақ мемлекеттік органдар мен басқа да мүдделі ұйымдарды белгілі бір уақыт аралығында халық саны, оның мөлшері мен құрамы туралы ақпаратпен қамтамасыз ететін халық санағы.
...