Шпаргалка по "Химии"

Атом құрылысының квантты механикалық теориясы. Квантты механикалық теория бойынша атомдағы электрондардың күйін сипаттау үшін 4 квант саны қолданылады.

Әлсіз қышқыл және әлсіз негізден түзілген кез-келген тұз оңай гидролизденеді (екі әлсіз электролит түзіледі) және реакциялық ортаның сипаты бейтарап болады. (рН=7) CH3COONH4+HOH↔. CH3COOH(әлсіз эл.)+NH4OH(әлсіз эл.); CH3COO-+ NH4-+ HOH↔ CH3COOH+ NH4OH.

Әлсіз қышқыл және күшті негізден түзілген кез-келген тұз гидролизденгенде әлсіз электролит ретінде әлсіз қышқыл пайда болады және реакциялық ортаның сипты негіздік болады. (рН>7). CH3COONa+НОН↔CH3COOН(әлсіз электр.)+NaОН; CH3COO-+Na++НОН↔CH3COOН+Na++ОН-; CH3COO-+НОН↔CH3COOН+ОН-

Әсер етуші массалар заңы.  Химиялық реакция жылдамдығына әрекеттесуші заттардың концентрациялардың химиялық реакциялар әсер ететін массалар заңы бойынша анықталады.  Ол бойынша өзара химиялыө реакция жылдамдықтары әрекет етуші заттардың көбейтіндісіне тура пропорционал. υ = к.

Бас квант саны. п-бас квант саны. Белгілі бір энергетикалық деңгейінде орналасқан электронның энергиясын сипаттайды немесе атомның радиусын көрсетеді.  n=1,2,3,….,7.

Валенттік электрондар туралы түсінік, d- және f-элементтер. d-элементтер (олар үлкен периодтардағы s және р элементтердің аралығында болады) атомындағы сыртқы электрондық деңгейлердің d-деңгейшелері соңында толатын элементтер. Олар барлық сегіз топтың қосымша топшаларын құрайды: (n-1)d1~10ns1,2. f-элементтер (лантанойдтар мен актионоидтар) – атомындағы сыртынан ішкері үшінші электрондық деңгейдің f-деңгейшелері соңында тола бастайтын элементтер.

Валенттік электрондар туралы түсінік, s- және p-элементтер. Валенттік электрондар туралы түсінік – ол соңғы энергетикалық деңгейлердің электрондары, оларда максималды энергия болады және молекуладағы атомдардың арасындағы химиялық байланыстардың түзілуіне қатынасады. Негізгі топшалардағы элемент атомында валенттік электрондар соңғы энергетикалық деңгейде болады, ал қосымша топшалардағы элемент атомында соңғы және оның алдындағы барлық элементтерді электрондық ұялос түрге бөледі.??? s-элементтер (әрбір периодтың басындағы екі элемент) – сыртқы электрондық деңгейінің s-деңгейшелері ең соңында толатын атомы юар элементтер. Олар І және ІІ топтың негізгі топшаларын құрайды: ns1,2. p-элементтер (олар аяғында болады) – сыртқы электрондық деңгейінің р-деңгейшелері соңында толатын атомы бар элементтер. Олар ІІІ-ҮІІ топтардың негізгі топшаларын құрайды: ns2np1~6.

Вант-Гофф теңдеуі. Бірнеше гомогенді жүйелерде жүйе температурасын әрбір 100-қа көтергенде (түсіргенде) химиялық реакция жылдамдығы шамамен 3-4-есе артады (кемиді). υt2=υt1*γ^Δt/10.

Гальваникалық элемент – химиялық энергияны электр энергиясына айналдыру қолданылатын құрал. (мысалы, аккумоллятор). Гальваникалық элемент 2 электроттан тұрады: 1.анод-тотығу процессі орындалатын, 2.катод-тотықсыздану процесі орындалатын электрод.

Гесс заңы. Термодинамиканың І заңынан туындайтын Гесс заңы былай оқылады: Жүйенің энтальпия (ΔН) өзгерісі жүйенің жүріп өткен жолына тәуелді болмайды, бірақ жүйенің бастапқы және соңғы күйіне байланысты болады. ΔН=H2-H1. ΔН=Hсоңғы-Нбастапқы.

Гесс заңынан туындайтын салдар – кез-келген химиялық процесстен энтальпия өзгерісі (ΔН) түзілген өнімдермен бастапқы заттардың түзілу энатльпияларының қосындыларының айырмасына тең болады.  ΔН0х.р.= ΔН0өнім – ΔН0баст. ΔН0х.р<0 экзотермиялық, ΔН0х.р >0 эндотермиялық. Химиялық реакциялардың жылу эффектісі – жүйе кеңею жұмысынан басқа ешбір жұмыс жүргізбейтін жағдайда, онда химиялық реакция жүрген кездегі жүйе энергиясының өзгеруі.

Гесс заңынан туындайтын салдар.  

Диссоциациялану – электролиттер, оларды суда еріткен кезде немесе балқытқан тұста иондарға ыдырайды. КCl(электролит) ↔ К+(катион)+Cl-(анион).